500.000 άτομα ζουν σε οικογένειες χωρίς εισόδημα

ΕΚΘΕΣΗ-ΣΟΚ ΤΗΣ ΤΤΕ

Τα στοιχεία που περιέχονται στην ενδιάμεση έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος, δείχνουν ότι αυξάνεται ελέω κρίσης ο αριθμός των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά τα οποία δεν διαθέτουν εισόδημα από εργασία

Συνθήκες κοινωνικής ασφυξίας δημιουργούν η βαθιά ύφεση και ο καλπασμός της ανεργίας. Τα στοιχεία που περιέχονται στην ενδιάμεση έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος, δείχνουν ότι αυξάνεται ελέω κρίσης ο αριθμός των ατόμων που ζουν...

σε νοικοκυριά τα οποία δεν διαθέτουν εισόδημα από εργασία.

Υπολογίζεται πως πλέον 500.000 Ελληνες ηλικίας από 18 έως και 59 ετών ζουν σε νοικοκυριά χωρίς εργαζόμενο μέλος.

Επίσης την κατιούσα έχουν πάρει οι αποδοχές σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα.

Στις ΔΕΚΟ οι απώλειες φέτος ανέρχονται στο 7,9%.

Εκτιμάται πως ο ένας στους τέσσερις ιδιωτικούς υπαλλήλους (εξαιρούνται οι τραπεζοϋπάλληλοι) έχει υποστεί "κούρεμα" αποδοχών της τάξης του 10%.

Η κατάσταση της οικονομίας έχει φθάσει σε οριακό σημείο, γι΄ αυτό και στην έκθεση τονίζεται πως η Ελλάδα έχει μία "τελευταία ευκαιρία" για να ανασυγκροτηθεί μέσα από την υλοποίηση της συμφωνίας της 26ης Οκτωβρίου.

Μάλιστα τονίζεται πως το δίλημμα είναι σαφές: Ή ανεξέλεγκτη κατολίσθηση εκτός ευρώ, με το βιοτικό επίπεδο να γυρνά πολλές δεκαετίες πίσω, ή συντονισμένη προσπάθεια εντός του ευρώ με κόστος για υλοποίηση της συμφωνίας.

Η ΤτΕ θεωρεί πως αποτελεί εθνικό στόχο η γρηγορότερη ανάκαμψη της οικονομίας.

Κι αυτό καθώς η παρατεταμένη ύφεση έχει δημιουργήσει παρενέργειες:

• Ο αριθμός των ατόμων που ζουν σε νοικοκυριά στα οποία κανένα άτομο δεν εργάζεται αυξήθηκε στο πρώτο εξάμηνο του 2011 στο 12,9% από 9,8% στο αντίστοιχο διάστημα του 2010. Ο αριθμός των ατόμων αυτών εκτιμάται σε 500.000.
• Το ποσοστό ανεργίας - υποαπασχόλησης ανέρχεται πλέον στο 21% από 16,3%. Σε αυτό πέρα από τους ανέργους συμπεριλαμβάνονται και όσοι δεν αναζητούν εργασία επειδή πιστεύουν ότι δεν θα βρουν και εκείνοι που εργάζονται με μερική απασχόληση γιατί δεν έχουν καταφέρει να βρουν δουλειά με πλήρη απασχόληση.
• Το γενικό ποσοστό ανεργίας θα πλησιάσει εφέτος το 17%, ενώ το 2012 θα υπερβεί το 18% από 17% που προβλέπει το οικονομικό επιτελείο.
• Οι μακροχρόνια άνεργοι (χωρίς δουλειά για πάνω από ένα έτος) προσεγγίζουν το 50% του συνόλου των ανέργων.
• Η ύφεση το 2011 θα κλείσει στο 5,5% ή και λίγο περισσότερο, καθώς στο εννεάμηνο ο ετήσιος ρυθμός μείωσης του ΑΕΠ ήταν 6,95. Το 2012 θα περιοριστεί στο 2,8% και η ανάκαμψη μετατίθεται για το 2013 με αύξηση του ΑΕΠ που δεν θα υπερβαίνει το 1%.
• Οι πραγματικές αποδοχές ψαλιδίστηκαν εφέτος κατά 6,3% μετά από μείωση 9,1% το 2010.
• Στις ΔΕΚΟ η μείωση των αποδοχών έφθασε 7,9% εντός του έτους.

Στον ιδιωτικό τομέα (δεν λαμβάνονται υπόψη οι τράπεζες) υπολογίζεται πως το 2011 περίπου το 25% των μισθωτών, δηλαδή ο ένας στους τέσσερις, αντιμετωπίζει περικοπές αποδοχών της τάξης του 10%. Οι μειώσεις γίνονται είτε μέσω ατομικών συμφωνιών - συμβάσεων, είτε μέσω ειδικών επιχειρησιακών συμβάσεων.

Πάντως μέχρι στιγμής (στοιχεία Οκτωβρίου) είχαν υπογραφεί μόνο 12 επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας από τις οποίες μόνο δύο αφορούσαν μεγάλες επιχειρήσεις και τρεις εταιρείες μεσαίου μεγέθους. Οι ειδικές αυτές συμβάσεις κάλυψαν 3.555 μισθωτούς.

"Οχι" στην επιβολή νέων φόρων

"Εχει εξαντληθεί η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών"

"Οχι" στην επιβολή νέων φόρων λέει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργος Προβόπουλος, με το σκεπτικό ότι έχει εξαντληθεί η φοροδοτική ικανότητα των πολιτών και ταυτόχρονα δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα έσοδα.

Στην έκθεση της ΤτΕ σημειώνεται πως πρέπει να γίνει αντιληπτό πως δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια αύξησης της φορολογικής επιβάρυνσης επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων και ότι η αιχμή της πολιτικής για την αύξηση των εσόδων ―που είναι ασφαλώς απαραίτητη― πρέπει να είναι η σύλληψη της φοροδιαφυγής.

"Περαιτέρω αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης των ήδη φορολογουμένων θα κατέληγε όχι μόνο να επιτείνει την ύφεση, αλλά και να οδηγήσει στο αντίθετο από το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα, δηλαδή μείωση αντί αύξησης των εσόδων", προστίθεται χαρακτηριστικά.

Είναι ενδεικτική η ακόλουθη εκτίμηση, η οποία περιέχεται στην έκθεση.

Κάθε μέτρο εισπρακτικού χαρακτήρα 1 ευρώ έφερε μείωση του ελλείμματος κατά 29 λεπτά του ευρώ.

Τα δεδομένα αυτά, σύμφωνα με την ΤτΕ, πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη στη διαμόρφωση του νέου φορολογικού νομοθετικού πλαισίου, το οποίο θα πρέπει να αποφύγει την επιβολή νέων επιβαρύνσεων ιδιαίτερα στους κατά τεκμήριο ειλικρινείς φορολογουμένους.

Αντίθετα, θα πρέπει να αποσαφηνίσει πως με την πρόοδο της δημοσιονομικής εξυγίανσης θα γίνει δυνατή η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης των ειλικρινών φορολογουμένων.

Κατάρτηση φορέων

Περικοπές δημοσίων δαπανών

Μαχαίρι στις δημόσιες δαπάνες (εξαιρουμένων των επενδύσεων) και άμεση κατάργηση των φορέων που δεν προσφέρουν έργο ζητά η Τράπεζα της Ελλάδος.

Προς την κατεύθυνση αυτή, υπογραμμίζει ότι για να επιτύχει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής αυτό θα πρέπει να βασίζεται κατά 70% στον περιορισμό των πρωτογενών δαπανών και κατά 30% στην αύξηση των δημόσιων εσόδων.

Οι περικοπές των δαπανών θα προκύψουν μέσα και από ένα ταχύτατο εκσυγχρονισμό του κράτους και της δημόσιας διοίκησης.

Παράλληλα στην έκθεση τονίζεται ότι χωρίς χρονοτριβή πρέπει να προχωρήσει η προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων και η προσέλκυση επενδυτών για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας.

Πιο ουσιαστική σύγκλιση των πολιτικών δυνάμεων

Να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη στην οικονομία

Ουσιαστικότερη συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων ζητά η Τράπεζα της Ελλάδος και ασκεί έντονη κριτική στους χειρισμούς του οικονομικού επιτελείου ως προς την υλοποίηση του μνημονίου.

Στην έκθεσή της γίνεται λόγος για την ανάγκη αποκατάστασης ενός κλίματος εμπιστοσύνης στην οικονομία.

"Για να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη στις προοπτικές της οικονομίας, η σύγκλιση των πολιτικών δυνάμεων πρέπει να γίνει πιο ουσιαστική" σημειώνεται χαρακτηριστικά.

Για την αποτυχία του μνημονίου αποδίδει ευθύνες στην προηγούμενη κυβέρνηση όσον αφορά στις καθυστερήσεις οι οποίες κατά το πρόσφατο παρελθόν οδήγησαν στην ανεύρεση "μαγικών λύσεων" της τελευταίας στιγμής για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα.

Το σοβαρότερο πρόβλημα κατά την ΤτΕ είναι ότι η μέχρι σήμερα οικονομική πολιτική δεν κατόρθωσε να πείσει τις αγορές και τους πολίτες ότι υπάρχει διέξοδος.

Το "έλλειμμα αξιοπιστίας" δημιουργείται γιατί η οικονομική πολιτική "συχνά ασκείται αποσπασματικά, με διστακτικότητα, υπαναχωρήσεις και αναβολές ή σύρεται από τις εξελίξεις, αντί να τις προλαμβάνει".

Οπως υπογραμμίζεται στην έκθεση, έως τώρα υπήρξαν τα εξής δεδομένα:

• Επιλέγονται "οριζόντιες", δηλαδή ισοπεδωτικές λύσεις για τον περιορισμό των δημόσιων δαπανών, ενώ οι οικονομικοί μηχανισμοί που εγγενώς παράγουν δαπάνες παραμένουν άθικτοι, καθώς η δημόσια διοίκηση δεν είναι σε θέση να επεξεργαστεί στοχευμένες, δηλαδή πιο αποτελεσματικές και κοινωνικά δίκαιες λύσεις.
• Εξαντλούνται όλα τα περιθώρια των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν συμφωνηθεί, χωρίς προετοιμασία και προγραμματισμό, με αποτέλεσμα να αναζητούνται "μαγικές λύσεις" της τελευταίας στιγμής.
• Αναβιώνουν νοοτροπίες και συμπεριφορές του παρελθόντος, οι οποίες αντιμετωπίζουν ορισμένα θέματα ως αδιαπραγμάτευτα κάθε φορά που απειλούνται κεκτημένα.

ΚΩΣΤΑΣ ΤΣΑΧΑΚΗΣ

Γιώργος Προβόπουλος
Καλεί τις τράπεζες να συγχωνευτούν

Να συγχωνευτούν καλεί τις τράπεζες -για άλλη μία φορά- ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιώργος Προβόπουλος, καθώς, όπως αναφέρεται στην Ενδιάμεση Εκθεση της ΤτΕ, "η δημιουργία μεγαλύτερων και ισχυρότερων σχημάτων αποτελεί αναγκαία επιλογή στη διαδικασία αναδιάρθρωσης του τραπεζικού συστήματος και θα επιτρέψει στις τράπεζες να διαδραματίσουν επιτυχώς τον διαμεσολαβητικό τους ρόλο, συμβάλλοντας στην ανασυγκρότηση της οικονομίας".

Και ακόμα υπογραμμίζεται πως υπάρχει επιτακτική ανάγκη για ενίσχυση της κεφαλαιακής τους βάσης καθώς και για εξυγίανση των ισολογισμών τους.

Το 2011, οι καταθέσεις σημείωσαν σημαντική υποχώρηση -κατά 26 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο-, ενώ επιδεινώθηκε η ποιότητα του δανειακού χαρτοφυλακίου. Τα "κόκκινα" δάνεια ειδικά στην κατηγορία των καταναλωτικών στο εξάμηνο του 2011 έφτασαν στο 24%, στα στεγαστικά στο 12% και στα επιχειρηματικά στο 11,2%.

Παράλληλα, οι ισολογισμοί των τραπεζών επιβαρύνθηκαν το α' εξάμηνο από την επίδραση της απομείωσης της αξίας των ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, ενώ περαιτέρω επιβάρυνση εκτιμάται ότι θα καταγραφεί στα αποτελέσματα του έτους (από το PSI Plus). Το "κούρεμα" υποχρεώνει τις τράπεζες να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια. Αλλά ανάγκες για κεφαλαιακή ενίσχυση ενδέχεται να προκύψουν και όταν ολοκληρωθεί η διενεργούμενη διαγνωστική μελέτη για τα χαρτοφυλάκια δανείων τους.

Η διαγνωστική μελέτη στόχο έχει να "ιχνηλατήσει τη δυναμική αποπληρωμής των δανείων, λαμβάνοντας υπόψη τις μεγάλες προκλήσεις τις οποίες συνεπάγεται η ύφεση, και θα κατευθύνει τις τράπεζες να προσαρμόσουν ανάλογα τα κεφάλαια και το επίπεδο των προβλέψεών τους". Εκτιμάται ότι μεσοπρόθεσμα το αποτέλεσμα της μελέτης θα έχει θετική επίδραση στην αποδοχή των ελληνικών τραπεζών από τις αγορές και είναι πιθανόν ότι θα διευκολύνει τη συντομότερη επιστροφή τους σε αυτές.

Στην Εκθεση σημειώνεται ότι "χωρίς τα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας οι τράπεζες θα ήταν αναγκασμένες να προβούν σε ραγδαία συρρίκνωση του ενεργητικού τους", με συνέπεια σημαντική υποχώρηση της χρηματοδότησης της οικονομίας που θα οδηγούσε σε εντονότερη ύφεση.

ΕΦΗ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΟΥ

Από το ΕΘΝΟΣ