Δευτέρα 8 Αυγούστου 2011

Τα τρία κακά της... μοίρας τους

ΤΡΕΙΣ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΥΠΟΣΚΑΠΤΟΥΝ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ
«Ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβριος πρέπει να είναι μήνες υποδειγματικοί από πλευράς ταχύτητας και αποτελεσματικότητας αν θέλουμε ν' αλλάξει το τοπίο». Με τη φράση αυτή ο υπουργός Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος έθεσε τις προϋποθέσεις προκειμένου η κυβέρνηση να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει απέναντι στους δανειστές της. Ωστόσο, άλλο πράγμα τα «πρέπει» και τελείως διαφορετικό τα «μπορώ».
Η κυβέρνηση οφείλει να δείχνει αισιοδοξία και να θέτει φιλόδοξους στόχους, αλλά ούτε η ως τώρα πορεία της τη δικαιώνει, ενώ τόσο το παρόν όσο και το μέλλον είναι γεμάτα δυσεπίλυτα προβλήματα. 

Οι επιδόσεις της κυβέρνησης στα πεδία της ταχύτητας και της αποτελεσματικότητας, τους προηγούμενες μήνες, ήταν θλιβερές: Στο δημοσιονομικό τομέα τα έσοδα υπολείπονται...
των στόχων, οι δαπάνες περιορίζονται με χαμηλότερο ρυθμό απ' αυτόν που επιβάλλουν οι περιστάσεις, η φοροδιαφυγή θάλλει.

Στον κοινωνικό, άνοιξε μέτωπα με πολλές ομάδες, μερικά εκ των οποίων θα μπορούσε να τα είχε αποφύγει αν οι αρμόδιοι υπουργοί χειρίζονταν τις υποθέσεις με μεγαλύτερη επιδεξιότητα και τη δέουσα φρόνηση. Στα θέματα της ανάπτυξης κυριαρχούν οι εξαγγελίες και οι καλές προθέσεις, ενώ για την ώρα απουσιάζουν τα χειροπιαστά αποτελέσματα, με συνέπεια η ανεργία να καλπάζει.

Το παρελθόν λοιπόν της κυβέρνησης δεν εγγυάται -κάθε άλλο- ότι είναι σε θέση να υπερβεί τον κακό εαυτό της και να πετύχει εκεί που απέτυχε την προηγούμενη περίοδο. Οχι μόνο γιατί δεν έχουν σημειωθεί κάποιες θεαματικές αλλαγές στο εσωτερικό της που θα βοηθούσαν να διαμορφωθεί κλίμα αισιοδοξίας, αλλά επειδή στο διεθνές περιβάλλον η κατάσταση βαίνει επιδεινούμενη, με τις επιθέσεις των κερδοσκόπων να συγκεντρώνονται πια στην καρδιά της ευρωζώνης, απειλώντας ευθέως την ύπαρξή της, ενώ σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις πριν από την εκπνοή του Αυγούστου, οπωσδήποτε πάντως το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου, θα υπάρξουν κοινωνικές εκρήξεις.

Η κλιμάκωση των πιέσεων των αγορών στην Ιταλία και την Ισπανία και η πρόβλεψη ότι το επόμενο θύμα τους θα είναι η Γαλλία, ίσως να θέσουν εν αμφιβόλω τόσο τη συμφωνία στήριξης που εξασφάλισε η χώρα μας από τον προσωρινό μηχανισμό όσο και την έκτη δόση του μνημονίου. Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι και το «πακέτο» της 21ης Ιουλίου θα ισχύσει και η έκτη δόση του μνημονίου θα δοθεί κανονικά με το σκεπτικό ότι «οι εταίροι μας τιμούν την υπογραφή τους». Ωστόσο ουδείς μπορεί να την διαβεβαιώσει ότι δεν θα υπάρξουν δυσάρεστες ανατροπές, αν οι εξελίξεις στην Ευρώπη είναι ραγδαίες και αρνητικές. Αλλωστε, δεν λείπουν τα στοιχεία που συνηγορούν υπέρ του κακού για την Ευρώπη και κατ' επέκταση για την Ελλάδα σεναρίου.

Η Γερμανία, για παράδειγμα, αντέδρασε έντονα στην επιστολή Μπαρόζο με την οποία ο επικεφαλής της Κομισιόν ζητά να αυξηθεί το ποσό που υπάρχει στον προσωρινό μηχανισμό στήριξης, προκειμένου να σταλεί ένα σαφές μήνυμα στις αγορές που θα αποτυπώνει τη θέληση των κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν την κρίση χρέους. Η Γερμανία επίσης προβάλλει αντιρρήσεις μέχρι τώρα και για το ευρωομόλογο, το οποίο για πολλούς εμπειρογνώμονες μπορεί να αποδειχθεί σωτήρια λύση. Τις εξελίξεις παρακολουθεί στενά το οικονομικό επιτελείο. Η αισιοδοξία, πάντως, στην πλατεία Συντάγματος δεν περισσεύει. Ο υπουργός αναπληρωτής Οικονομικών Φ. Σαχινίδης μιλώντας προχθές στον «Αθήνα 9,84» δεν έκρυψε τις ανησυχίες του: «Οι αγορές τεστάρουν τη βούληση των κυβερνήσεων σ' ό,τι αφορά την επιβίωση της ευρωζώνης. Από την απάντηση που θα δώσει η Ευρώπη θα φανεί πώς θα πορευτούμε».

Την ίδια ώρα στο εσωτερικό της χώρας οι πάντες προετοιμάζονται για έναν πόλεμο μακράς διάρκειας, ο οποίος θα θέσει σε σοβαρή δοκιμασία τη συνοχή της κυβέρνησης. Απέναντί της θα βρεθεί σχεδόν το σύνολο της κοινωνίας: οι ναυτεργάτες έχουν ανακοινώσει ότι μετά τις 20 Αυγούστου θα βγουν στους δρόμους για το ζήτημα του ταμείου τους. Οι ταξιτζήδες, αφού το θέμα τους δεν έχει ρυθμιστεί, θα επιστρέψουν στα χαρακώματα όταν κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου. Αν ο κ. Ραγκούσης επιμείνει στη γραμμή του η χώρα θα ξαναζήσει τις στιγμές απείρου κάλλους των τελευταίων ημερών.

Μόνο ένας αθεράπευτα αισιόδοξος θα διακινδύνευε να στοιχηματίσει ότι το Σεπτέμβριο θ' ανοίξουν τα πανεπιστήμια, τα δημοτικά, τα γυμνάσια και τα λύκεια της χώρας. Οι δημόσιοι υπάλληλοι υποψιάζονται βασίμως ότι το ενιαίο μισθολόγιο θα οδηγήσει σε νέα συρρίκνωση των εισοδημάτων τους και δεν είναι διατεθειμένοι να παραδοθούν αμαχητί. Μάλιστα οι κορυφαίοι συνδικαλιστές τους, οι οποίοι ανήκουν στο ΠΑΣΟΚ, πλειοδοτούν στις υποσχέσεις για ένα πολύ θερμό φθινόπωρο. Αλλά και όσοι δεν ανήκουν στις παραπάνω κατηγορίες θα λάβουν, αν δεν έχουν ήδη λάβει, τις «λυπητερές» του κράτους για την έκτακτη εισφορά. Αν προσθέσουμε τους απειλούμενους με απόλυση από τις συγχωνεύσεις των οργανισμών και τις χιλιάδες των ανέργων θα έχουμε όλο το εκρηκτικό μέτωπο που θα ενισχύσει το κίνημα των αγανακτισμένων, το οποίο θα κάνει σύντομα την επανεμφάνισή του στις πλατείες των μεγάλων πόλεων.

Σε όλα αυτά τι θα αντιτάξει η κυβέρνηση; Κάποιες βοήθειες στους ανέργους, μια πρόβλεψη ότι η χώρα το 2012 θα μπορέσει να βγει στις αγορές και ότι θα παρουσιάσει θετικό ρυθμό ανάπτυξης, τη δέσμευση ότι θα προχωρήσει γρήγορα στις αποκρατικοποιήσεις με την ελπίδα ότι θα δελεαστούν οι επενδυτές, ορισμένες πολιτικές πρωτοβουλίες (φιλελευθεροποίηση στον τομέα των ναρκωτικών, οργάνωση δημοψηφισμάτων) και την πρόθεσή της να σχεδιάσει ένα δικαιότερο φορολογικό σύστημα. Η ζυγαριά γέρνει προς την πλευρά των αντιπάλων της. Γι' αυτό όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι, τελικώς, δεν θα καταφέρει να αποφύγει τις κάλπες. Από το μέγαρο Μαξίμου λένε το στερεότυπο ότι «δεν είναι στους σχεδιασμούς του πρωθυπουργού οι πρόωρες εκλογές». Δεν βάζουν όμως το χέρι τους στη φωτιά ότι αυτές δεν θα προκύψουν, ακόμη και κόντρα στις προθέσεις του Γ. Παπανδρέου.
Του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΠΑ pappas@enet.gr