Γραβάτες

Κάθε τι που ξεφεύγει από τα συμπεφωνημένα καθιερωμένα ξενίζει, προκαλεί, αναστατώνει· σπάει τον κώδικα, διαρρηγνύει την ομαλότητα, γίνεται μισητό. Οσο κι αν προσπάθησαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες να υποβαθμίσουν ή και να διακωμωδήσουν το ενδυματολογικό στιλ των ανθρώπων της ελληνικής κυβέρνησης, στο βάθος είναι εξοργισμένοι, δυσανασχετούν κατάφωρα. Οσο και να λένε ότι η ενδυμασία είναι δευτερεύον και ότι προέχει ο ρεαλισμός (αλλά ο δικός τους ρεαλισμός), είναι βέβαιο ότι η αδιαφορία των Ελλήνων για τη γραβάτα τούς χαλάει τη σούπα. Είναι σαν...

να περιφρονούν τα ιερά και τα όσια της εξουσίας, τα μέσα επιβολής της.

Για φαντάσου· ιερό και όσιο η γραβάτα! Σύμβολο! Η άρχουσα τάξη είναι αυτή που επιβάλλει τους κώδικες συμπεριφοράς και ενδυμασίας, απαιτεί την υπακοή των υπηκόων, φροντίζει για την ομοιοστασία και ομοιομορφία τους, κατασκευάζοντας πρωτόκολλα και υπογράφοντας απεχθείς κώδικες συμπεριφοράς, που διαιωνίζουν το καταστατικό της δύναμής της, της συνέχειάς της. Πίσω από τη γελοιότητα της γραβάτας (του εξαναγκασμού να φοράει κάποιος γραβάτα, όχι το ίδιο το ενδυματολογικό υλικό) κρύβεται η λύσσα της εξουσίας να γίνουμε όλοι υποτελείς εθελοντικά. Υπερβολή; Οχι!

Οταν μισείς την πολυμορφία, μάλλον όταν τη φοβάσαι γιατί δεν μπορείς να την ελέγξεις, τότε τη σκοτώνεις και τη βαλσαμώνεις ταυτόχρονα για να δείξεις ότι έχεις κατανόηση, παρότι είσαι δολοφόνος. Το σίγουρο είναι ότι η εξουσία δολοφονεί: τη λιακάδα, τη λίγη τεμπελιά, το γέλιο, το χιούμορ, τον χορό. Απεχθάνεται (τρέμει!) τους υπηκόους που δείχνουν να είναι σε καλή διάθεση, σε ευθυμία, που δεν φοράνε γραβάτες στις επίσημες τελετές [οι ατίθασοι, οι βάρβαροι, οι ανυπάκουοι· αλλά πού θα πάνε; Στο τέλος θα φορέσουν τη γραβάτα (μας), θέλουν δεν θέλουν θα μπουν στη γραμμή].

Η επισημότητα και τα πρωτόκολλα, ως καταναγκασμός, υπηρετούν τα εγκλήματα όσων υφαρπάζουν την εξουσία, απαλύνουν τις πραγματικές διαθέσεις τους. Η επισημότητα και τα πρωτόκολλα προσπαθούν να δώσουν κύρος στις αιματοβαμμένες δημοκρατίες, να διαμηνύσουν στο πόπολο ότι δεν πρέπει να έχει αξιώσεις για τόσο υψηλά ιδανικά όπως είναι η εξουσία. Τα καταφέρνουν περίφημα, αιώνες τώρα. Μήπως έφτασε ο κόμπος στο χτένι; Εως πότε οι λαοί θα υποτάσσονται με τη θέλησή τους; Η ερώτηση δεν έχει νόημα εφόσον οι λαοί εκπροσωπούνται από επιτήδειους της πολιτικής και δεν συμμετέχουν οι ίδιοι στην εξουσία.

Πίσω από τη γραβάτα, λοιπόν, κρύβονται πολλά: η υποκρισία της εξουσίας, η χειραγώγηση που επιβάλλει, η μαζοποίηση που επιδιώκει (και την επιτυγχάνει), η σκοτεινή όψη της, η άμυνα των συμφωνιών των κυρίων, η διαιώνισή της. Επίσης: η διαπλοκή, το δημόσιο χρέος και η δολοφονία της νεότητας (της αθωότητας του ατημέλητου, της βίαιης εισδοχής στην πραγματικότητα). Η γραβάτα καλύπτει εγκλήματα, την ίδια τη θλιβερή (για τους πολλούς) πραγματικότητα, την (ωμή) αλήθεια της Ευρώπης. Ενα σύμβολο ψεύδους, ένα εξουσιαστικό φετίχ, αδιάφορο ίσως, αλλά πόσο προσεκτικά κεκοσμημένο. Υπερβολές; Ισως. Αλλά ίσως και όχι...

Γιώργος Σταματόπουλος  από efsyn