Στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Ελλάδα

Η Ελλάδα είναι μια χώρα καλαστήριο. Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα με τόση βαναυσότητα, που οι κυβερνώντες της και οι προϊστάμενοι των αρχών της θα έπρεπε να λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη. Αντ’ αυτού, αυτοί που θα έπρεπε να είναι υπόλογοι ως αρχιτέκτονες μιας βαρβαρότητας που μόνο σε φασιστικά καθεστώτα έχουμε δει στο παρελθόν, εξακολουθούν να γίνονται δήμιοι των κατατρεγμένων.

Επτά-οκτώ άνθρωποι στοιβαγμένοι στο ίδιο κοντέινερ. Στρατόπεδα γεμάτα κοντέινερ. Ο κλιματισμός δουλεύει ελάχιστα. Έξω από...

τα κοντέινερ μπορούν να βγουν μόνο για μία ή δύο ώρες την ημέρα. Τα ρούχα τους μένουν άπλυτα καιρό. Η ψώρα θερίζει. Αν διαμαρτυρηθούν, τους χτυπούν. Στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων, άνθρωποι μένουν κλειδωμένοι για οκτώ, εννιά, δέκα μήνες, δίχως να βγαίνουν ποτέ έξω. Εβδομήντα, ογδόντα, εκατό άνθρωποι στοιβαγμένοι μαζί. Αφοδεύουν σε πλαστικές σακούλες. Αν διαμαρτυρηθούν, τους χτυπούν. Φρίκη θα ήταν ακόμη και για καταδικασμένους εγκληματίες. Τούτοι οι άνθρωποι, ωστόσο, δεν έχουν καταδικαστεί για τίποτε. Οι περισσότεροι δεν κατηγορούνται καν για οποιοδήτε ποινικό αδίκημα.

Η Ελλάδα είναι μια χώρα κολαστήριο. Παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα με τόση βαναυσότητα, που οι κυβερνώντες της και οι προϊστάμενοι των αρχών της θα έπρεπε να λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη. Αντ’ αυτού, αυτοί που θα έπρεπε να είναι υπόλογοι ως αρχιτέκτονες μιας βαρβαρότητας που μόνο σε φασιστικά καθεστώτα έχουμε δει στο παρελθόν, εξακολουθούν να γίνονται δήμιοι των κατατρεγμένων.

Έχει περάσει ένας χρόνος από τότε που οι διωκτικές αρχές ξεκίνησαν ένα ανελέητο κι αδιάκριτο κυνήγι εναντίον των μεταναστών, μια τεράστια «επιχείρηση-σκούπα» που ονομάστηκε, σαν από σαδιστικό χιούμορ, «Ξένιος Δίας». Εμπνευστής της επιχείρησης –αλλά και νονός της, όπως ο ίδιος αποκάλυψε – είναι ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Νίκος Δένδιας. Αυτός ο κατά δήλωσή του «φιλελεύθερος» πολιτικός είναι ο πιο πιστός απόστολος της ακροδεξιάς αντιμετώπισης της μετανάστευσης που διακονεί ο επίσης κατά δήλωσή του «φιλελεύθερος» πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς. Και οι δύο –αλλά πρώτος ο πρωθυπουργός– έχουν μιλήσει για «ανακατάληψη των πόλεων», ενεργοποιώντας τα πλέον φοβικά αντανακλαστικά των ψηφοφόρων τους. Ο «φιλελεύθερος» υπουργός, όμως, έχει ξεπεράσει κι αυτόν ακόμη τον πρωθυπουργό του σε εθνικιστική παραδοξολογία: «Η χώρα χάνεται από την κάθοδο των Δωριέων» ξεστόμισε σε δηλώσεις που διεκδικούν βραβείο ανιστόρητης ανοησίας. «4.000 χρόνια πριν, ουδέποτε η χώρα δεν δέχθηκε [sic] τόσο μεγάλης έκτασης εισβολή. Πρόκειται για βόμβα στα θεμέλια της κοινωνίας και του κράτους».

Τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ωστόσο, δεν ήταν έμπνευση του κ. Δένδια, αυτός είναι απλώς ο έμπλεος ζήλου συνεχιστής τους. Ούτε ευθύνονται γι’ αυτά αρχικά οι εθνικιστές του σαμαρικού περιβάλλοντος. Η ιδέα εγκαθίδρυσης στρατοπέδων συγκέντρωσης σε μια δημοκρατική χώρα της Ευρώπης ανήκει εξολοκλήρου στον πολιτικό χώρο των περίφημων «μετριοπαθών» –ή «εκσυγχρονιστών», αν προτιμάτε– που βρίσκονται στο κέντρο του πολιτικού φάσματος, στην κεντροαριστερά του σημιτικού ΠΑΣΟΚ και στην κεντροδεξιά της καραμανλικής Νέας Δημοκρατίας. Η συζήτηση για τη δημιουργία στρατοπέδων συγκέντρωσης ξεκίνησε στην προολυμπιακή Αθήνα, το 2004. Είχαν μάλιστα βρει και το χώρο στον οποίο θα έστελναν τοξικομανείς, αστέγους και μετανάστες, ώστε να μην καταστρέφουν την εικόνα της οικοδέσποινας των Ολυμπιακών Αγώνων: επρόκειτο για την παλιά βάση του ΝΑΤΟ στον Ασπρόπυργο. Οι αντιδράσεις οργανώσεων και φορέων τότε ήταν αρκετές ώστε να ματαιώσουν το σχέδιο. Την ιδέα επανέφερε ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης σχεδόν αμέσως μετά την ανάληψη του υπουργείου Δημόσιας Τάξης το 2009. Ούτε εκείνος τα κατάφερε. Μέχρι που ο σοσιαλιστής Μιχάλης Χρυσοχοΐδης τα εξήγγειλε λίγο πριν τις περσινές εκλογές, υπό τις επευφημίες του Ανδρέα Λοβέρδου. Ο σημερινός υπουργός Δημόσιας Τάξης φρόντισε να γεμίσουν.

Αφηγήσεις από την κόλαση

Τις στιγμές που ο μετανάστης που πήδηξε από τον δεύτερο όροφο κτιρίου στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Κορίνθου νοσηλεύεται ακόμη στον Ευαγγελισμό, εγώ κατευθύνομαι στο Ελληνικό Φόρουμ Προσφύγων και Μεταναστών. Εκεί συναντώ τον πρόεδρό του Γιονούς Μοχαμαντί.

«Τελευταία, μιας και οι μετανάστες δεν κυκλοφορούν πολύ στους δρόμους από το φόβο τους, μάθαμε ότι άρχισαν να συλλαμβάνουν ακόμα και σε σπίτια. Χτυπούν το κουδούνι προσποιούμενοι ότι είναι από τη ΔΕΗ ή τον ΟΤΕ κι ότι έχουν διαπιστώσει κάποια βλάβη. Μόλις κατέβει ο μετανάστης του φοράνε χειροπέδες και τον οδηγούν στο τμήμα. Δεν έχει τελειωμό αυτό το πράγμα» μου λέει. «Πριν από 15 ημέρες απελευθερώθηκε ένας Αφγανός από στρατόπεδο συγκέντρωσης, έχοντας μείνει φυλακισμένος έναν ολόκληρο χρόνο. Έφυγε για Πάτρα με την ελπίδα ότι θα καταφέρει να περάσει απέναντι, στην Ιταλία. Τον ξαναέπιασαν και έχουμε χάσει τα ίχνη του». Ο Γιονούς φοβάται τι μπορεί να έχει συμβεί στον Αφγανό. Εξαρτάται και πού θα πέσει. Σε κάποιο διάσημο για τους ξυλοδαρμούς και βασανισμούς τμήμα, όπως της Ομόνοιας, σε αυτό του Αιγάλεω, όπου οι αστυνομικοί τους πετάνε σακούλες μέσα στο κελί για να κάνουν την ανάγκη τους και τους κουνάνε φωτογραφίες από πορνό περιοδικά – ποιος ξέρει;

Ο Γιονούς έχει μόλις επιστρέψει από το Δρομοκαΐτειο, όπου διακομίσθηκε ένας πιτσιρικάς 16 ετών. Το παιδί είχε έρθει στην Ελλάδα με τους γονείς του με σκοπό να φύγουν για τη Σουηδία. Εκείνον τον έπιασαν στο αεροδρόμιο και τον φυλάκισαν. Έχασε τους γονείς του και δεν έχει την παραμικρή επαφή μαζί τους. «Είναι ανήλικος και βάσει της νομοθεσίας εμπίπτει στον νόμο περί επανένωσης οικογένειας, από τη στιγμή που οι γονείς του βρίσκονται ήδη στη Σουηδία. Κανονικά οι ελληνικές αρχές θα έπρεπε να τον είχαν διευκολύνει να φτάσει. Εκείνοι τον φυλάκισαν».

Μου μιλάει για μια γυναίκα η οποία βρέθηκε κρατούμενη μαζί με τα παιδιά της, 4 και 8 ετών, στα κρατητήρια της Διεύθυνσης Αλλοδαπών στην Π. Ράλλη. «Εκεί τους επιτρέπουν να πάνε στην τουαλέτα δύο φορές την ημέρα. Μία το πρωί και μία το βράδυ. Προσπαθούσε να τους εξηγήσει ότι τουλάχιστον τα παιδιά χρειάζονται περισσότερες φορές και την αγνοούσαν. Μια φορά, όπως κλώτσησε ο αστυνομικός την πόρτα, το μικρό τα έκανε πάνω του. Από τότε, κρατούσε τα πλαστικά πιάτα που τους έδιναν το φαγητό και μάζευε ούρα και περιττώματα εκεί. Τα κρατούσε μέχρι να της επιτρέψουν να πάει τουαλέτα ώστε να τα πετάξει. Όταν τελικά την απελευθέρωσαν, ήρθε να μας βρει για τα υπόλοιπα παιδιά. “Με κρατούσαν” μας είπε “μαζί με τους ανήλικους λόγω των παιδιών. Ήμουν η μόνη μεγάλη. Την ημέρα που μας άφησαν έκλαιγαν πάνω μου. Με θεωρούσαν μάνα τους. Μου φώναζαν να κάνω κάτι. Να τα βοηθήσω…”».

Καθώς μιλάμε, στο γραφείο μπαίνει ένας νέος άντρας. Είναι μόλις 20 χρονών. Έφυγε από το χωριό του στο Αφγανιστάν όταν ήταν 12. Ο πατέρας του δούλευε για έναν ισχυρό αξιωματικό της περιοχής κι ο μικρός ήρθε σε επαφή με τα παιδιά του αξιωματικού. Του έμαθαν να παίζει μουσική. Μπήκε σε συγκρότημα. Στο χωριό άρχισαν να διαδίδουν ότι ο μικρός είναι «αδερφή», ότι «τον παίρνουν στα γλέντια των πλουσίων και τον πηδάνε». Το ξύλο του πατέρα του έγινε καθημερινότητα. Ο πατέρας του πλάκωνε και τη μάνα του γιατί τον άφηνε να παίζει. Το έσκασε. Έφτασε στην Καμπούλ. Πέρασε στο Ιράν. Όχι με τη μία. Την πρώτη φορά τον έπιασαν και τον γύρισαν πίσω. Τελικά τα κατάφερε. Δούλευε ως μουσικός. Μάζεψε λεφτά κι έφτασε στην Τουρκία. Εκεί τον έπιασαν Κούρδοι. Τον ανάγκασαν να τηλεφωνήσει σε όποιον ήξερε και δεν ήξερε για να τους δώσουν λύτρα. Πήρε τη μεγάλη του αδελφή κι έναν φίλο του από το Ιράν. Τον άφησαν. Τώρα δεν θα τον σταματούσε τίποτα. Ήταν απέναντι από τη Δημοκρατία. Ήταν απέναντι από την Ευρώπη. Απελευθερώθηκε πριν από λίγο καιρό από στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Β. Ελλάδα και κατάφερε να βγάλει χαρτιά. Τον ξαναέπιασαν όμως πριν λίγες ημέρες και τον πήγαν στο τμήμα για εξακρίβωση. Μόλις έδειξε τα χαρτιά του, ο αστυνομικός άρχισε να τον κοροϊδεύει για το όνομα της μάνας του. «Μάστορα; Είναι μαστόρισσα στο σεξ;» του μετέφραζε τα λόγια του αστυνομικού ένας συμπατριώτης του. Θύμωσε. Του ζήτησε να σταματήσει. Τον ανέβασαν στον πάνω όροφο και τον σάπισαν στο ξύλο.

Στο καυτό κουτί

Στις 10 του περασμένου Αυγούστου, οι κρατούμενοι μετανάστες στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Αμυγδαλέζας εξεγέρθηκαν. Τα διάφορα δημοσιεύματα του Τύπου –που δεν διέφεραν και πολύ μεταξύ τους– ανέφεραν πως αφορμή για την εξέγερση στάθηκε η ξαφνική ανακοίνωση παράτασης του χρόνου κράτησης – από δώδεκα μήνες, που ίσχυε ως τώρα, σε δεκαοκτώ.

Το Τμήμα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ θέλησε να διερευνήσει το ζήτημα. Η Ελληνική Αστυνομία δεν τους επέτρεψε την είσοδο στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Η αξιωματική αντιπολίτευση αποφάσισε να δώσει συνέντευξη Τύπου στις 22 Αυγούστου, με θέμα τις συνθήκες κράτησης, κι ενημέρωσε το σύνολο των ΜΜΕ της χώρας. Τα κυρίαρχα ΜΜΕ δεν εμφανίστηκαν.

Τα στοιχεία είναι συνταρακτικά. Κοντέινερ μέσα στον ήλιο, στα οποία ο κλιματισμός λειτουργεί τρεις ώρες την ημέρα, επειδή, λένε οι αστυνομικοί, «η τάση του ρεύματος δεν αντέχει πολλά μηχανήματα μαζί». «Μιλάμε για κοντέινερ τα οποία μοιράζονται επτά άτομα, Αύγουστο μήνα στην Ελλάδα. Η θερμοκρασία εκεί μέσα ξεπερνάει κατά πολύ τους 40 βαθμούς Κελσίου» εξηγεί η Μάνια Μπαρσέφσκι, μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ. Και ο δημοτικός σύμβουλος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και μέλος της Κίνησης «Ενωμένοι Ενάντια στον Ρατσισμό και τη Ρατσιστική Απειλή» Πέτρος Κωνσταντίνου προσθέτει ακόμα μια πληροφορία: «Πριν από πέντε μέρες οι μετανάστες έθεσαν σε λειτουργία το air condition χωρίς τη συγκατάθεση των αστυνομικών φρουρών και έτσι εκείνοι έκοψαν την ηλεκτροδότηση σε όλη την εγκατάσταση».

«Για να μπορέσει κανείς να καταλάβει τι τους έφτασε σε αυτό το σημείο θα πρέπει να έχει μια πληρέστερη εικόνα» λέει η Μ. Μπαρσέφσκι. «Οι άνθρωποι αυτοί βρέθηκαν φυλακισμένοι σε στρατόπεδα γιατί δεν είχαν χαρτιά, χωρίς να διώκονται για κάποιο αδίκημα. Υποτίθεται ότι θα κρατούνταν μέχρι να εξετάσουν οι αρμόδιες υπηρεσίες την υπόθεσή τους. Πολλοί έχουν καταθέσει αιτήματα ασύλου. Άλλοι, χρόνια διαμένοντες στη χώρα, εξέπεσαν του δικαιώματος της άδειας παραμονής, καθώς έμειναν χωρίς δουλειά, κι έτσι δεν είχαν τον απαραίτητο αριθμό ενσήμων για να ανανεώσουν την άδειά τους. Όπως και να ’χει, αυτό που γνώριζαν ήταν ότι ο εγκλεισμός τους, παρότι άδικος και ουσιαστικά παράνομος, δεν θα διαρκούσε περισσότερο από 12 μήνες. Τον Αύγουστο, τους ανακοινώθηκε ότι το διάστημα αυτό μπορεί να παραταθεί μέχρι τους 18 μήνες. Κι όλα αυτά σε συνθήκες απόλυτης εξαθλίωσης. Ακόμα και το φαγητό που τους δίνεται είναι τόσο λίγο, ώστε το αίτημά τους δεν είναι για ποιοτική βελτίωση της διατροφής τους, αλλά ψωμί για να μπορούν να χορταίνουν. Δεν τηρούνται ούτε οι στοιχειώδεις υγειονομικοί κανόνες. Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι τους δίνεται ένα ξυραφάκι ανά 8 άτομα».

Κατά τον υπουργό Δημόσιας Τάξης βέβαια, τα πράγματα είναι διαφορετικά. «Με τον τρόπο που ζούσαν οι παράνομοι μετανάστες δεν μπορούσαν να έχουν ανθρώπινα δικαιώματα» έχει δηλώσει. «Τους στοίβαζαν σε υπόγεια σε άθλια κατάσταση, χωρίς υγιεινή. Θα επιστρέψουν στη χώρα τους. Παραπλανήθηκαν από τα κυκλώματα νομίζοντας ότι θα μπορέσουν να βρουν δουλειά και να πάνε στην Ευρώπη, ενώ ζούσαν σε άθλια κατάσταση. Τώρα έχουν ένα πιάτο φαγητό, συνθήκες υγιεινής και θα γυρίσουν στην πατρίδα τους, είναι το καλύτερο που μπορούσε να τους συμβεί».

Ο υπουργός βέβαια σπανίως εμφανίζεται στη Βουλή για να απαντήσει σε ερωτήσεις. Όταν ζητήθηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ τα παραστατικά από τα χρήματα που λαμβάνει η Ελλάδα από τα κοινοτικά κονδύλια για τη μετανάστευση (600 χιλ. ευρώ για την αναβάθμιση των κέντρων κράτησης, 600 χιλ. ευρώ για την αναβάθμιση λοιπών υφιστάμενων χώρων κράτησης, 30 εκατ. ευρώ για τη δημιουργία Προαναχωρητικών Κέντρων Κράτησης), ο υπουργός απάντησε ότι «το εθνικό σχέδιο δράσης για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών λόγω του περιεχομένου του άπτεται αμέσως της εθνικής ασφάλειας της χώρας. Κατόπιν αυτού, η κοινοποίηση μέσω διαδικασίας κοινοβουλευτικού ελέγχου του εθνικού σχεδίου αντενδείκνυται, οπότε παρακαλούνται οι κ.κ. βουλευτές, εφόσον επιθυμούν, όπως προσέλθουν στο Υπουργείο μας, προκειμένου να λάβουν γνώση, κατόπιν συνεννόησης με τον υπογράφοντα…»

Κελιά βασανισμού

Μέχρι όμως να κανονιστεί το… ραντεβού, ώστε να μάθουμε πού πηγαίνουν τα χρήματα αυτά, θα συνεχίσουμε να απορούμε, κυρίως όταν ακούμε μαρτυρίες όπως αυτή του γιατρού και μέλους των Γιατρών του Κόσμου, Γιάννη Μουζάλα: «Η κατάσταση είναι ίδια ίσως και χειρότερη στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων. Στη Δραπετσώνα, π.χ., έχουν τρεις χώρους, ο ένας 30 κι οι άλλοι δύο 20 τ.μ. Όταν πήγαμε εμείς, συναντήσαμε 70 κρατούμενους. Έχουν υπάρξει και 90 και 110. Δεν ήταν λίγοι οι μετανάστες που μας κατήγγειλαν ότι βρίσκονταν εκεί περισσότερο από 8 και 9 μήνες. Χωρίς να έχουν καταδικαστεί για κάτι. Απλώς επειδή δεν έχουν χαρτιά και το πιθανότερο είναι να μεταφερθούν σε στρατόπεδο».

Ο προαυλισμός είναι άγνωστη λέξη στα κρατητήρια, καθώς δεν υπάρχει τέτοια πρόβλεψη, ενώ στα στρατόπεδα της Αμυγδαλέζας ή της Κορίνθου, δεν ισχύουν ούτε καν τα ωράρια των φυλακών. «Στην Κόρινθο από την οποία έχω εμπειρία, προαυλίζονται μία ώρα την ημέρα. Ο μη προαυλισμός και η αποστέρηση καθαρού αέρα και φυσικού φωτός συνιστά ξεκάθαρη μορφή βασανισμού» επισημαίνει ο κ. Μουζάλας και εκείνος επιβεβαιώνει τις πληροφορίες για τη λιγοστή τροφή: «Μιλάμε για συσσίτια υποσιτισμού. Ανεπαρκή θερμιδικά, ενώ λείπουν οι πρωτεΐνες». Διαπιστώνει κι αυτός τις κάκιστες συνθήκες υγιεινής: «Στα τμήματα εξετάζουμε τους κρατουμένους αλλά όχι ουσιαστικά. Ζητήσαμε μαντού από το υπουργείο και μας απάντησαν ότι δεν έχουν. Έτσι δεν έχουμε δυνατότητα ανίχνευσης μιας λανθάνουσας φυματίωσης. Μπορούμε να την εντοπίσουμε μόνον όταν αυτή εκδηλωθεί, αλλά τότε θα είναι πολύ αργά. Δύο να έχουν από τους 70, θα εξαπλωθεί σε όλους τους κρατουμένους αλλά και στους αστυνομικούς».

Οι φόβοι του κάθε άλλο παρά έωλοι είναι. Το αποδεικνύει δυστυχώς το παράδειγμα του 27χρονου Αφγανού Μοχάμεντ Χασάν. Ήταν φυλακισμένος στο στρατόπεδο της Κορίνθου. Έπασχε από λοιμώδες νόσημα και οι λοιμώξεις του ολοένα χειροτέρευαν λόγω των συνθηκών. Ζητούσε να μεταφερθεί σε νοσοκομείο, αλλά οι αστυνομικοί τον αγνοούσαν επί σχεδόν ένα χρόνο. Πέθανε πριν από έναν μήνα, μόλις τον πήγαν τελικά στο νοσοκομείο. Ήταν ένας από τους 8 που μοιράζονταν το ξυραφάκι;

Ο κ. Δένδιας και η άποψή του για τους νόμους

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου έχει καταδικάσει την Ελλάδα 11 φορές λόγω των συνθηκών κράτησης των μεταναστών, για παραβίαση του Άρθρου 3 της ΕΣΔΑ. Ο Ν. Δένδιας, σε συνέντευξή του στο UNFOLLOW όχι απλώς δεν είχε δείξει να τον απασχολεί το γεγονός, αλλά έφτασε στο σημείο να αμφισβητήσει τη νομική επάρκεια του ευρωπαϊκού δικαστηρίου.¹

Ανησυχία για το χρόνο κράτησης αποτυπώνεται και στην έκθεση (16/4/2013) του Επιτρόπου για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου του Συμβουλίου της Ευρώπης Νιλς Μούιζνιεκς, μετά την επίσκεψή του στο τμήμα του Αγίου Παντελεήμονα. Επιπλέον, κριτική και καταγγελίες έχουν περιληφθεί σε πλήθος εκθέσεων διεθνών οργανισμών – από την Επιτροπή κατά των Βασανιστηρίων ως τη Διεθνή Αμνηστία και το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch), στην έκθεση του οποίου μάλιστα γίνεται και ειδική αναφορά στην αναποτελεσμάτικοτητα των επιχειρήσεων: «Από τις 4 Αυγούστου 2012 ως τις 22 Φεβρουαρίου 2013 η αστυνομία είχε σταματήσει στους δρόμους της Αθήνας για έλεγχο 84.792 άτομα ξένης καταγωγής. Μόνο 4.811 –περίπου 6%– βρέθηκε ότι διέμεναν παράνομα στην Ελλάδα και μόνο 59 συνελήφθησαν». Ο εισηγητής της Ομάδας Εργασίας του ΟΗΕ για την αυθαίρετη κράτηση σημειώνει: «Η κράτηση μέχρι 18 μήνες, σε συνθήκες που μερικές φορές είναι χειρότερες από αυτές μιας κανονικής φυλακής, μπορεί να θεωρηθεί ως τιμωρία που επιβάλλεται σε ένα άτομο χωρίς να έχει διαπράξει κανένα έγκλημα». Ούτε αυτά, όμως, ανησυχούν ιδιαίτερα τον κ. Δένδια. «Οι ΜΚΟ κάνουν τη δουλειά τους. Και η δουλειά τους είναι να καταγγέλλουν» απάντησε στους δημοσιογράφους της Μυτιλήνης, όταν επισκέφθηκε το νησί για να επιθεωρήσει ένα ακόμα στρατόπεδο συγκέντρωσης. «Πράγματι σε ορισμένα κρατητήρια η κατάσταση δεν είναι καλή, αλλά αυτό οφείλεται στο ότι το σωφρονιστικό σύστημα δεν μπορεί να απορροφήσει όσους ανθρώπους καταδικάζονται και κατά συνέπεια οι υπεράριθμοι μένουν στα κρατητήρια της Αστυνομίας αντί να οδηγούνται στις φυλακές».

«Πρώτα απ’ όλα η κράτηση αυτών των ανθρώπων είναι παράνομη» λέει η δικηγόρος και μέλος του Δικτύου Υπεράσπισης Προσφύγων και Μεταναστών Γιάννα Κούρτοβικ. «Παραβιάζεται ο νόμος που αναφέρει ρητά ότι κράτηση μπορεί να επιβάλλεται με πολύ συγκεκριμένα κριτήρια, τα οποία οι αρχές δεν τηρούν. Δεν μιλάμε για κανενός είδους ποινικό αδίκημα. Η παραμονή στη χώρα δίχως νομιμοποιητικά έγγραφα είναι διοικητικό παράπτωμα, όχι ποινικό αδίκημα. Δεν δικαιολογείται η φυλάκιση». Ακόμη και βάσει του νόμου που δημιουργήθηκε ακριβώς για τον έλεγχο της μετανάστευσης (ν.3907/11), προβλέπεται, όπως μας εξηγεί η δικηγόρος, ότι «οι υπήκοοι τρίτης χώρας που υπόκεινται σε διαδικασίες επιστροφής, τίθενται υπό κράτηση για την προετοιμασία της επιστροφής και τη διεκπεραίωση της διαδικασίας απομάκρυνσης, μόνο εάν στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν δύνανται να εφαρμοσθούν αποτελεσματικά άλλα επαρκή και λιγότερο επαχθή μέτρα. Το μέτρο της κράτησης εφαρμόζεται όταν: α) υπάρχει κίνδυνος διαφυγής, β) ο υπήκοος τρίτης χώρας αποφεύγει ή παρεμποδίζει την προετοιμασία της επιστροφής ή τη διαδικασία απομάκρυνσης ή γ) συντρέχουν λόγοι εθνικής ασφάλειας». Βάσει του νόμου λοιπόν «η κράτηση επιβάλλεται και διατηρείται για το απολύτως αναγκαίο χρονικό διάστημα διεκπεραίωσης της διαδικασίας απομάκρυνσης, η οποία εξελίσσεται και εκτελείται με τη δέουσα επιμέλεια. Σε κάθε περίπτωση, για την επιβολή ή τη συνέχιση του μέτρου της κράτησης λαμβάνεται υπόψη η διαθεσιμότητα κατάλληλων χώρων κράτησης και η δυνατότητα εξασφάλισης αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης για τους κρατουμένους».

Υπάρχουν αυτοί, ανάμεσά τους και γνωστοί δημοσιολογούντες, που μπροστά στη φρικτή πραγματικότητα των στρατοπέδων συγκέντρωσης, λένε ότι θλίβονται αλλά απαντούν το γνωστό: «Κάτι πρέπει να γίνει, η κατάσταση είναι στο απροχώρητο». Εμείς εδώ στο UNFOLLOW θεωρούμε μια τέτοια στάση απολύτως απαράδεκτη. Ναι, μια χώρα πρέπει πράγματι να διαθέτει μεταναστατευτική πολιτική – για τη συγκρότηση της οποίας, παρεμπιπτόντως, η Ελλάδα έχει εισπράξει εκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ, τα οποία χάνονται.² Όμως δεν θα δεχτούμε ποτέ ότι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και οι βασανισμοί ανθρώπων είναι «μια λύση» για την υποκατάσταση της μεταναστευτικής πολιτικής. Μια τέτοια άποψη δεν είναι απλώς κοντά στο φασισμό, είναι η ίδια φασισμός. Πιστεύουμε ότι μια κυβέρνηση που σέβεται τη δημοκρατία θα μπορούσε να εκπονήσει μια ορθολογική μεταναστευτική πολιτική – ακόμη όμως και αν η μόνη επιλογή ήταν ανάμεσα σε αθρόα κι ανεξέλεγκτη μετανάστευση ή στο φασισμό, τότε επιλέγουμε τους μετανάστες. Φασίστες δεν θα γίνουμε.

___________________________________________

¹ Βλ. «Νίκος Δένδιας: “Πού να ξέρω; Δεν είμαι αστυνομικός”», UNFOLLOW 12 (Δεκέμβριος 2012)

² Βλ. «Μετανάστευση και ευρωπαϊκά κονδύλια: Είναι πολλά τα λεφτά, Χασάν», UNFOLLOW 13 (Ιανουάριος 2013)

Το ρεπορτάζ δημοσιεύτηκε στο UNFOLLOW 21 (Σεπτέμβριος 2013)

Μαρινίκη Αλεβιζοπούλου από unfollow