Συντάξεις πείνας και για λίγους

Ποιος κάνει τις διαρροές που δημοσιεύουν οι φυλλάδες σχετικά με τις ρυθμίσεις του νέου ασφαλιστικού, που προετοιμάζεται εν κρυπτώ και παραβύστω από το επιτελείο του Βρούτση, με τη συνδρομή της task force του Ράιχενμπαχ; Ο Βρούτσης! Ποιος βγαίνει μετά τα δημοσιεύματα και διαβεβαιώνει πότε ότι δε θα αυξηθούν τα όρια ηλικίας και πότε ότι δε θα μειωθούν οι κατώτερες συντάξεις; Πάλι ο Βρούτσης.

Το κόλπο είναι παλιό και έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον απ’ όλους τους προκατόχους του Βρούτση τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Κάνουν διαρροές, φτιάχνουν κλίμα, μετά το «μαζεύουν» με καθησυχαστικές δηλώσεις και μετά δίνουν συνέχεια με νέες διαρροές. Σημασία έχει να ανοίξουν την ατζέντα, να καθορίσουν τις θεματικές της, να προετοιμάσουν το κλίμα, να προκαλέσουν τρόμο, να σπρώξουν τους εργαζόμενους σε ατομικές αναζητήσεις («πόσο με πιάνει εμένα;») και μετά να νομοθετήσουν με τη μέθοδο του blitzkrieg, του...

κεραυνοβόλου πολέμου των ναζί του Χίτλερ.

 
Ριζική ανατροπή

 
Σύμφωνα με τις διαρροές του Βρούτση, η ετοιμαζόμενη ανατροπή στην Κοινωνική Ασφάλιση θα έχει ριζικό χαρακτήρα. Οχι μόνο ούτε κυρίως στον οργανωτικό τομέα, όπως παρουσιάζεται από τα παπαγαλάκια της κυβερνητικής προπαγάνδας, αλλά στα ουσιαστικότερα σημεία του συστήματος, που είναι –πάντα σύμφωνα με τις διαρροές– τα εξής:
 
1. Θα αυξηθεί ο αριθμός των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης για τη χορήγηση σύνταξης από τις 4.500 (πλήρης 15ετία) στις 6.000 (πλήρης 20ετία).
Πρέπει να θυμίσουμε ότι στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν (μέχρι το 1992) αυτό το ελάχιστο όριο ήταν στα 4.050 ένσημα (13,5 πλήρη έτη ασφάλισης). Ενας από τους λόγους που επικαλέστηκαν οι τότε ιθύνοντες για την αύξηση ήταν πως η Ελλάδα είναι πλέον μια χώρα καθολικής ασφάλισης και χαμηλής ανεργίας, οπότε το όριο των 4.500 ενσήμων είναι χαμηλό και δεν αποκλείει ασφαλισμένους από τη χορήγηση σύνταξης, ενώ αντίθετα η διατήρηση του ορίου στα 4.050 το μόνο που θα κάνει είναι να ενθαρρύνει την εισφοροδιαφυγή.
 
Σήμερα, με την ανεργία στα ύψη επί αρκετά χρόνια, με το μεγαλύτερο ποσοστό μακροχρόνια ανέργων στην ΕΕ και χωρίς προοπτικές ριζικής αλλαγής της κατάστασης για τα επόμενα τουλάχιστον 10 χρόνια, η αύξηση του ορίου στα 6.000 ένσημα θα έχει δύο αποτελέσματα και τα δύο καταστροφικά για την εργατική τάξη. Πρώτο, θα ευνοεί την εισφοροδιαφυγή με τη συναίνεση των εργαζόμενων που θα έχουν χάσει κάθε ελπίδα ότι μπορούν να πάρουν σύνταξη. Δεύτερο, θα αναγκάζει όσους δεν έχασαν αυτή την ελπίδα να δουλεύουν μέχρι τα βαθιά γεράματα (με τους χειρότερους όρους, φυσικά), προκειμένου να συμπληρώσουν τα 6.000 ένσημα.
 
2. «Κατάργηση ή περιορισμός των πάσης φύσεως μπόνους που χορηγούνται στην κατώτατη σύνταξη και τα οποία προκαλούν έως και 30% αύξηση στις τελικές αποδοχές που λαμβάνει ο συνταξιούχος». Οπως έγραψαν τα «Νέα», «κύκλοι του υπουργείου Εργασίας κάνουν λόγο για αποκατάσταση της α-νταποδοτικότητας των εισφορών και των παροχών που χορηγούν τα Ταμεία, ιδιαίτερα για όσους συνταξιοδοτούνται με λιγότερα από 20 έτη ασφάλισης, λαμβάνοντας –ακόμη και σήμερα– έως και 30% μεγαλύτερη σύνταξη. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι συνταξιούχοι του ΙΚΑ που εισέπρατταν ως μισθωτοί 900 ευρώ κατά μέσο όρο –και κατέβαλαν εισφορές επί αυτού του ποσού– και λαμβάνουν σύνταξη με βάση τη 15ετία, εισπράττουν σήμερα ποσό που ανέρχεται στα 486 ευρώ, ενώ με βάση τις εισφορές τους δεν θα έπρεπε να εισπράττουν σύνταξη πάνω από 343 ευρώ. Ιδια κατάσταση και στον ΟΑΕΕ…».
 
Πρόκειται για κάτι που το ετοιμάζουν εδώ και χρόνια. Χωρίζουν την κατώτερη σύνταξη σε ένα «αναλογικό» και ένα «προνοιακό» κομμάτι, εφαρμόζοντας έναν αυθαίρετο τύπο υπολογισμού και παρουσιάζουν τα πράγματα σαν να δίνουν στους συνταξιούχους κάποιο «μπόνους» που δεν το δικαιούνται. Με το νόμο Λοβέρδου, βέβαια, το όλο σύστημα έχει αλλάξει, όμως για να ωριμάσει αυτό το σύστημα θα πρέπει να περάσουν μερικά χρόνια κι αυτοί βιάζονται. Γι’ αυτό σκοπεύουν να χτυπήσουν από τώρα τις κατώτερες συντάξεις.
 
Είναι χαρακτηριστικό αυτό που έγραψε ο διοικητής του ΙΚΑ Ρ. Σπυρόπουλος («Νέα», 11.9.14), συνεχίζοντας με το δικό του τρόπο την ιδεολογική επίθεση: «Είμαστε ή δεν είμαστε υπέρ της ύπαρξης ενιαίων αρχών και κανόνων αναδιανομής που θα διέπουν τόσο την κατώτερη σύνταξη όσο και όλα τα κλιμάκια πάνω από αυτήν;». Οι γνώστες των ασφαλιστικών θεμάτων καταλαβαίνουν αμέσως τι εννοεί αυτός ο παλιός εργατοπατέρας και ξεσκολισμένος σοσιαλδημοκράτης. Εννοεί πως όσοι παίρνουν την κατώτερη σύνταξη εισπράττουν μπόνους, αδικώντας έτσι τους συνταξιούχους που έχουν περισσότερα από 4.500 ένσημα.
 
3. Αλλαγή του τρόπου υπολογισμού της σύνταξης που προβλέπουν οι νόμοι Λοβέρδου και Παπακωνσταντίνου (ιδιωτικός και δημόσιος τομέας, αντίστοιχα), ώστε να υπάρξει μείωση των συνταξιοδοτικών παροχών.
 
4. Ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων έτσι που να μείνουν τρία. Το ΙΚΑ για όλους τους μισθωτούς, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, ο ΟΑΕΕ για όλους τους αυταπασχολούμενους και ελευθεροεπαγγελματίες και ο ΟΓΑ για τους αγρότες.
 
5. Ενσωμάτωση των επικουρικών ταμείων στο ΙΚΑ από το 2015, που σημαίνει κατάργηση της επικουρικής σύνταξης, ενσωμάτωσή της στην κύρια και βαθμιαία εξαφάνισή της.
 
Αναφέρουν και κάποια άλλα, που έχουν καθαρά προπαγανδιστική σημασία, όπως η ίδρυση του Εθνικού Κέντρου Απονομής Συντάξεων και η δημιουργία ενιαίου δικτύου εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων. Δεν αξίζει τον κόπο να τα σχολιάσουμε, γιατί κανένας εργαζόμενος δε θα «τσιμπήσει» σ’ αυτό το δόλωμα.

  
Αδεια ταμεία

 
Μόλις το 2010 ψηφίστηκαν οι νόμοι Λοβέρδου και Παπακωνσταντίνου, που –όπως έλεγαν οι εμπνευστές τους και τα παπαγαλάκια τους– έλυσαν διά παντός το πρόβλημα του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης. Τέσσερα χρόνια μετά σχεδιάζουν νέες ανατροπές. Γιατί;
 
Πρώτον, γιατί ήταν βέβαιο ότι δεν έλυσαν το 2010 το πρόβλημα με την αντιασφαλιστική ανατροπή (οι αναγνώστες μας πρέπει να θυμούνται ότι από τότε το γράφαμε αυτό). Δεύτερον, γιατί  η κρίση επιτάχυνε την καταλήστευση των Ταμείων και συρρίκνωσε δραματικά τα έσοδά τους. Δεν αναφερόμαστε μόνο στα Ταμεία των αυταπασχολούμενων και ελευθεροεπαγγελματιών, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές, αλλά και στο ΙΚΑ. Ηδη το επτάμηνο του 2014 το ΙΚΑ απορρόφησε το 81,3% της κρατικής χρηματοδότησης που προβλέπεται από το Μεσοπρόθεσμο. Δεν μπορεί, λοιπόν, να βγάλει το πεντάμηνο που απομένει μόνο με το 18,7% της ετήσιας χρηματοδότησης. Θέλοντας και μη και επειδή ακόμη δε θα είναι έτοιμη για τη νέα ανατροπή, η κυβέρνηση θα χρησιμοποιήσει το ειδικό αποθεματικό του προϋπολογισμού και πόρους από το Ταμείο Αλληλεγγύης Γενεών προκειμένου να καλύψει αυτή τη μαύρη τρύπα. Παράλληλα, θα χρησιμοποιήσει αυτό το γεγονός σαν προπαγανδιστικό όπλο, ισχυριζόμενη ότι πρέπει οπωσδήποτε να γίνει «μεταρρύθμιση», αλλιώς δε θα υπάρχουν λεφτά για να πληρώνονται οι συντάξεις.
 
Η απασχόληση έπεσε δραματικά. Πολλές από τις εμφανιζόμενες θέσεις εργασίας είναι μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής εργασίας. Η «μαύρη» εργασία οργιάζει. Το αποτέλεσμα είναι να μπαίνουν στο ΙΚΑ πολύ λιγότερες εισφορές απ’ αυτές που έμπαιναν στο παρελθόν, ενώ οι συνταξιοδοτικές του δαπάνες παραμένουν σταθερές. Πάρα πολλοί εργοδότες εισφοροκλέβουν χωρίς δισταγμό, χρησιμοποιώντας τις εισφορές που παρακρατούν από τους εργαζόμενους ως ρευστότητα για τις επιχειρήσεις τους. Γι’ αυτό και οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις προς το ΙΚΑ αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο, παρά τις χαριστικές ρυθμίσεις που ψηφίζονται. Τώρα συζητούν να θεσπίσουν νέα ρύθμιση, που θα αυξάνει κατά πολύ τις δόσεις (για 100 κάνει λόγο το ΠΑΣΟΚ, αλλά δε θα δεχτεί η τρόικα τόσο μεγάλο αριθμό δόσεων). Επαναλαμβάνουμε ότι αυτοί που έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στο ΙΚΑ είναι καπιταλιστές, μικροί ή μεγάλοι, και όχι εργαζόμενοι.
 
Ενα μη καταληστευμένο Ταμείο, αντιμετωπίζοντας μια κρίση, θα χρησιμοποιούσε τα αποθεματικά του για να καλύψει τις ανάγκες του. Τι αποθεματικά να χρησιμοποιήσει, όμως, το ΙΚΑ, όταν ό,τι απέμεινε από τη ληστεία δεκαετιών καταληστεύθηκε με το PSI; Οι τράπεζες ανακεφαλαιοποιήθηκαν με λεφτά που δανείστηκε το κράτος και πληρώνει ο ελληνικός λαός, όμως τα ασφαλιστικά ταμεία δεν θεωρούνται κοινωφελή ιδρύματα όπως οι τράπεζες, για να αναπληρωθούν οι απώλειές τους!
 
Να λοιπόν ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν το σύστημα σε νέα ριζική ανατροπή σε βάρος των ασφαλισμένων, που θα έχει αποτέλεσμα να έχουμε συντάξεις πείνας (στην κυριολεξία πλέον και όχι μεταφορικά), τις οποίες θα μπορούν να πάρουν λίγοι εργαζόμενοι. Δραματικά συρρικνωμένα έσοδα, λόγω ανεργίας, μερικής απασχόλησης και «μαύρης» εργασίας, εκτεταμένη εισφοροκλοπή, μειωμένη κρατική χρηματοδότηση και εξαφάνιση των αποθεματικών (το ΙΝΕ/ΓΣΕΕ αναφέρει ότι τα αποθεματικά του ΙΚΑ συρρικνώθηκαν στο ισχνότατο ποσό των μόλις 4,5 δισ. ευρώ) δημιούργησαν ένα Ταμείο που αδυνατεί να πληρώσει τις συντάξεις του, παρά τις απανωτές μειώσεις που αυτές δέχτηκαν.
 
Κι όμως, ο διοικητής του ΙΚΑ, που ξέρει πολύ καλά τι συμβαίνει, έχει το θράσος να γράφει: «Είμαστε ή δεν είμαστε υπέρ της ύπαρξης ενός ενιαίου ποσοστού ως προς το ΑΕΠ για την ετήσια ενίσχυση του δημόσιου ΣΚΑ (σ.σ. Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης) από τον κρατικό προϋπολογισμό; Κι αν ναι, ποιο είναι αυτό το ακριβές ποσοστό;».
 
Τη δεκαετία του ‘90, οι εργατοπατέρες ξελαρυγγιάζονταν να φωνάζουν υπέρ της περιβόητης τριμερούς χρηματοδότησης του ΙΚΑ (2/9 ο εργαζόμενος, 4/9 ο εργοδότης και 3/9 το κράτος). Τη δεκαετία του 2000 μας είπαν ότι αρκεί το 1% του ΑΕΠ για κρατική συμμετοχή στην ασφάλιση του ΙΚΑ. Και στη μια και στην άλλη περίπτωση, το κράτος ουδέποτε υπήρξε συνεπές με την υποχρέωση που το ίδιο θέσπιζε για τον εαυτό του. Πάντοτε έδινε λιγότερα και μετά διέγραφε τα οφειλόμενα. Τώρα, κάποιοι σαν τον Σπυρόπουλο μιλούν για ένα ποσοστό του ΑΕΠ (ακαθόριστο μάλιστα) ως χρηματοδότηση ολόκληρης της Ασφάλισης και όχι μόνο του ΙΚΑ! Οι ολέθριες συνέπειες κάθε συσχετισμού με το ΑΕΠ φάνηκε καθαρά στα χρόνια της κρίσης, που το ΑΕΠ έπεσε κατακόρυφα.
  

Απάντηση ταξική, ριζοσπαστική
  

Οι προθέσεις του συστήματος είναι προφανέστατες. Τα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζόμενων θα πετσοκοπούν και πάλι, με μια ριζική αντιασφαλιστική ανατροπή. Εκτός αν είναι κανένας αφελής για να πιστεύει ότι το αστικό κράτος θ’ ανοίξει τα ταμεία του για να στηρίξει την Κοινωνική Ασφάλιση.
 
Αυτή είναι η μία επιλογή, αυτή της κεφαλαιοκρατίας και του πολιτικού της προσωπικού. Η άλλη επιλογή είναι μια ριζοσπαστική ταξική λύση: πλήρη ασφάλιση για όλους τους εργαζόμενους και πλήρη χρηματοδότησή της από τους καπιταλιστές και το κράτος τους. Θα το ξαναπούμε για πολλοστή φορά: αν η εργατική τάξη δεν προβάλει ριζοσπαστικά αιτήματα, αναγκαστικά θα μπει σε μια μάχη οπισθοφυλακών, όπως αυτές που δίνει χρόνια τώρα, που αποτέλεσμα θα έχει να παζαρεύει το πόσα θα χάσει. Μόνο μια ριζοσπαστική διεκδίκηση μπορεί να χαράξει προοπτική.
 
ΚΟΝΤΡΑ - ΠΡΟΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟΥ 13 ΣΕΠΤΕΜΒΡΗ
Από eksegersi μέσω Σίβυλλα