Η «μαύρη τρύπα» της ελληνικής δημοσιογραφίας

Στη χώρα της απλήρωτης και ανασφάλιστης εργασίας, οι εργαζόμενοι σε διαδικτυακά μέσα αποτελούν τον πιο εύκολο στόχο: «αόρατοι» από τα σωματεία του Τύπου, υποβαθμισμένοι από τους συναδέλφους τους και θύματα της απόλυτης εκμετάλλευσης από τους εργοδότες - Τι λένε στην «Εφ.Συν.».

«Εθελοντής δημοσιογράφος, κειμενογράφος, φωτογράφος, χειριστής κάμερας, μοντέρ, 2-3 ώρες την ημέρα, 2-5 μέρες την εβδομάδα. Απαιτείται εμπειρία στη βιντεοσκόπηση και στο μοντάζ, υπευθυνότητα, συνέπεια και αξιοπιστία. Θα...

κάνεις συνεντεύξεις, βιντεοσκόπηση και φωτογράφιση των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στο φεστιβάλ και θα αναρτάς τα βίντεο και τις φωτογραφίες στο youtube και στην ιστοσελίδα του φεστιβάλ αυθημερόν. Αποκτάς σημαντικό επαγγελματικό φάκελο (portfolio) κι εμπειρία επαγγελματικού επιπέδου. Η διάδραση με τους καλλιτέχνες και το κοινό του φεστιβάλ είναι μία αναζωογονητική και ευχάριστη εμπειρία»…

Η παραπάνω «αγγελία» είναι μία μόνο από τις δεκάδες περιπτώσεις αγγελιών που ανεβαίνουν καθημερινά στο Διαδίκτυο, καλώντας κόσμο να εργαστεί σε ιστότοπους, είτε με εξαιρετικά χαμηλές απολαβές είτε αμισθί! Μαύρα χρήματα και πλήρης επισφάλεια συνθέτουν την πραγματικότητα που βιώνουν καθημερινά δημοσιογράφοι, φωτορεπόρτερ, καμεραμέν, τεχνικοί κ.ά. που απασχολούνται σε ενημερωτικές ή άλλου περιεχομένου ιστοσελίδες. Αυτά τα εργασιακά σκλαβοπάζαρα που θέλουν ανθρώπους-πολυεργαλεία τείνουν να γίνουν ο κανόνας, ειδικά λόγω της επικρατούσας (εδώ και δεκαετίες) αντίληψης ότι «τα πρώτα χρόνια δεν πληρώνεσαι πουθενά» και «να λες και ευχαριστώ που σου δίνεται η ευκαιρία να δεις το επάγγελμα».

Μετρήσιμα μεγέθη

Ο χώρος της δημοσιογραφίας στο Διαδίκτυο προσομοιάζει επικίνδυνα στις συνθήκες εργασίας στις εταιρείες τηλεπωλήσεων, όπου ο εργαζόμενος έχει αξία μόνο όταν «πιάνει τον στόχο». Αντίστοιχα λοιπόν, ο δημοσιογράφος που εργάζεται σε ιστοσελίδα δουλεύει συνεχώς υπό την πίεση των «χτυπημάτων» που πρέπει να συγκεντρώνουν τα άρθρα του.

Το δημοσιογραφικό όνειρο μιας λαμπρής καριέρας περνάει από την «εθελοντική», απλήρωτη και μαύρη εργασία με το επιχείρημα ότι δημιουργείς δυνατότητες συνεργασίας, ότι αποκτάς σημαντικό επαγγελματικό φάκελο και ότι είναι μία «ευχάριστη εμπειρία σε έναν όμορφο χώρο». Λες και αν το γραφείο έχει κλιματισμό και μεγάλο παράθυρο με θέα σε πάρκο, αντισταθμίζει το γεγονός ότι η εργασία είναι κακοπληρωμένη ή και εντελώς απλήρωτη και ότι ο εργαζόμενος δεν έχει κανένα δικαίωμα ούτε και μπορεί να αποδείξει τη δουλειά του.

Εκτός ελέγχου

«Στο Διαδίκτυο έχουμε τις πιο μαύρες συνθήκες εργασίας, μια και ο έλεγχος είναι ανύπαρκτος», εξηγεί στην «Εφ.Συν.» ο κ. Δημήτρης Περπατάρης, δικηγόρος-εργατολόγος. «Δεν υπάρχει έγγραφη σύμβαση εργασίας, οι εργαζόμενοι δεν έχουν ξεκάθαρη ειδικότητα ούτε και ασφαλιστικά δικαιώματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις ο εργαζόμενος δεν γνωρίζει καν την ταυτότητα του εργοδότη, ενώ το γεγονός ότι δεν υπάρχει σταθερός εργασιακός χώρος καθιστά τη συνδικαλιστική οργάνωση των εργαζομένων αδύνατη», τονίζει ο κ. Περπατάρης και καταλήγει: «Το ενθαρρυντικό είναι ότι το τελευταίο διάστημα γίνονται όλο και περισσότερες καταγγελίες περιστατικών αυθαιρεσίας».

Πριν από περίπου δύο μήνες, το Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ ξεκίνησε διαδικασία δημιουργίας μητρώου δημοσιογράφων-μη μελών της Ενωσης, οι οποίοι εργάζονται σε ενημερωτικά διαδικτυακά μέσα. Από τις 30 Μαΐου μέχρι σήμερα έχουν αποσταλεί μόλις 100 δελτία εργαζομένων απ' όλη την Ελλάδα. «Αρχικά επιχειρούμε την καταγραφή μη μελών και σε δεύτερη φάση την εγγραφή τους στην Ενωση», μας λέει η γενική γραμματέας του Δ.Σ. της ΕΣΗΕΑ, κ. Μαριλένα Κατσίμη. «Δεν γίνεται να κλείνουμε τα μάτια μπροστά σε αυτή την κατάσταση, όταν το Διαδίκτυο είναι πλέον ο μόνος χώρος όπου μπορεί να εργαστεί ένας δημοσιογράφος».

Η Κατάληψη ΕΣΗΕΑ, η Συνέλευση έμμισθων, άμισθων, «μπλοκάκηδων», «μαύρων», ανέργων και φοιτητών στα ΜΜΕ, όπως αυτή προέκυψε από την κατάληψη στην ΕΣΗΕΑ στις 10-16/1/2009, διανύει αυτή τη στιγμή την τρίτη εβδομάδα παρεμβάσεων σε ομίλους διαδικτυακών μέσων, προκειμένου να ενημερώσει τους εργαζόμενους σε αυτά για τα εργασιακά τους δικαιώματα, έχοντας ήδη μεταβεί στα γαφεία 11 ομίλων στην Αττική. Εργαζόμενοι έρχονται όλο και συχνότερα σε επαφή με τη Συνέλευση, καταγγέλλοντας περιστατικά παρατυπιών αλλά και ζητώντας να μάθουν περισσότερα για τα εργασιακά τους δικαιώματα.

………………………………………

«Και τα έξοδα δικά μας»…

*Νίκος: «Δουλεύω σε εφημερίδα, όπου αναγκαστικά πρέπει να δουλεύω και για το σάιτ που έχει. Πάγια πρακτική είναι να παίρνουν φοιτητές από ΙΕΚ που κάνουν την πρακτική τους, με την υπόσχεση ότι θα τους προσλάβουν αργότερα, και τους έχουν και δουλεύουν εντελώς απλήρωτοι. Κυριαρχούν οι 4ωρες συμβάσεις έργου με 150 ευρώ τον μήνα, τα οποία και καθυστερούν να καταβάλουν. Βέβαια, δουλεύουμε πολύ περισσότερες ώρες… Φέρνουμε τα δικά μας λάπτοπ, μια και δεν υπάρχουν σταθεροί υπολογιστές. Αναγκάζουν τους εργαζόμενους να επωμιστούν τα έξοδα της αγοράς ενός φορητού υπολογιστή, τη στιγμή που δεν τους πληρώνουν ούτε καν τις μετακινήσεις τους από και προς τη δουλειά».

*Αγάπη: Δουλεύω στο σάιτ γνωστού έντυπου εβδομαδιαίας κυκλοφορίας. Το ωράριο είναι 8ωρο επί έξι μέρες την εβδομάδα. Πληρωνόμαστε, είτε με το γνωστό και διαδεδομένο πλέον «μπλοκάκι» είτε με απόδειξη δαπάνης. Δηλώνω «τυχερή», μια και τους πέντε μήνες που δουλεύω εδώ δεν έχει τεθεί θέμα καθυστέρησης πληρωμών που να υπερβαίνει τις τρεις μέρες. Η πλειονότητα των συναδέλφων εργάζεται αμισθί στο πλαίσιο «πρακτικής» ή «δοκιμαστικά», ενώ οι λοιποί συντάκτες αμείβονται με 250 ευρώ καθαρά. Προσωπικά, παίρνω 400 ευρώ καθαρά ως συντάκτρια. Αν το διαιρέσεις, το μεροκάματό μου είναι 16 ευρώ. Αρα πληρώνομαι δύο ολόκληρα ευρώ την ώρα!».

*Χρήστος: «Οταν δουλεύεις σε σάιτ, πέραν όλων των άλλων, έχεις να αντιμετωπίσεις και την υπεροψία των «έντυπων δημοσιογράφων». Νομίζουν ότι ο «σαϊτάς» κάνει απλά copy-paste και υποτιμούν τη δουλειά του, όσο καλή κι αν είναι».

*Ιστοσελίδα ταξιδιωτικού περιεχομένου, με έδρα στη Μάλτα, απασχολούσε εργαζόμενη, δίνοντάς της 500 ευρώ τον μήνα. Ο «χώρος εργασίας» της ήταν ένα ίντερνετ καφέ στην οδό Ακαδημίας στο κέντρο της Αθήνας. Το αφεντικό τής πλήρωνε δύο καφέδες την ημέρα, ενώ κάθε μήνα τα λεφτά έμπαιναν σε τραπεζικό λογαριασμό με τη μορφή εμβάσματος. Οταν ο δικηγόρος της εργαζόμενης ζήτησε να επικοινωνήσει με κάποιον εκπρόσωπο της εταιρείας, τον παρέπεμψαν σε ένα δικηγορικό γραφείο στη Μ. Βρετανία!

Τι «ζητείται» στις μικρές αγγελίες

  
1. ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΟΣ για 100 περίπου copy paste άρθρα γενικού περιεχομένου καθημερινά, τα οποία θα γίνονται copy paste από πηγές που θα δοθούν, αλλά δεν θα είναι εξαναγκαστικές. Σημασία έχει η κριτική σκέψη του αρθρογράφου, να επιλέγει άρθρα, τα οποία θα είναι αποδοτικά (ο αρθρογράφος δεν χρειάζεται να είναι όλη μέρα στο PC, αλλά θα μπορεί μέσω μιας εφαρμογής που διαθέτουμε να προγραμματίζει τα άρθρα του να ανεβαίνουν οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας). Π.χ. θα μπορεί να ανεβάζει άρθρα τις πρωινές ώρες και να τα ρυθμίζει να ανεβαίνουν τις μεσημεριανές ώρες. Επίσης, ο αρθρογράφος θα πρέπει να έχει καλές γνώσεις facebook, διότι θέλουμε να ανεβαίνουν γύρω στις 35–40 φωτογραφίες γενικού περιεχομένου, αλλά και αθλητικού (κυρίως Ολυμπιακού) στη σελίδα μας στο facebook, ώστε να ενημερώνεται το κοινό της. Επικοινωνήστε κατά προτίμηση μέσω mail, μηνιαίως, τιμή 100€, συζητήσιμη.

2. ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ Αθλητικοί δημοσιογράφοι/ αρθρογράφοι, φοιτητές ή απόφοιτοι, από όλη την Ελλάδα (άτομα από σχετικές σχολές) για ανάρτηση ειδήσεων και διαχείριση αθλητικής ιστοσελίδας αποκλειστικά για θέματα της AEK. Ευχέρεια γραπτού λόγου και καλή χρήση Η/Υ-Ιντερνετ κρίνονται απαραίτητα. Εθελοντική εργασία από το σπίτι.

3. ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ Αρθρογράφοι ή δημοσιογράφοι, ανεξαρτήτου εμπειρίας, για αρθρογράφηση ή ρεπορτάζ με αμοιβή μέσω ιδιωτικών τους διαφημίσεων και μέσω διαφημίσεων google adsence. Κατά προτίμηση επικοινωνία λόγω ωραρίου με e-mail, τιμή 1€, συζητήσιμη.

4. ΖΗΤΟΥΝΤΑΙ Δημοσιογράφοι από αθλητική ιστοσελίδα που ασχολείται με το ρεπορτάζ της ΑΕΚ, τιμή 50€, 10.00-22.00.

Της Διαλεκτής Αγγελή από efsyn