Ερευνα Enet.gr: Οι πολιτικές επιστρατεύσεις μεταπολιτευτικά
Η επίκληση του «κοινού καλού»
Η επίκληση του «κοινού καλού»
Για πολλοστή φορά μεταπολιτευτικά και για ακόμη μία φορά από την τρικομματική κυβέρνηση, γίνεται επίκληση του δημοσίου συμφέροντος με τελεσίγραφα επιστράτευσης και οι εργαζόμενοι καλούνται με αυταρχικές αποφάσεις υπουργών να επιστρέψουν στο πόστο τους, εγκαταλείποντας τις όποιες διεκδικήσεις. Στο τελευταίο τελεσίγραφο, η κυβέρνηση ενήργησε προληπτικά και βιάστηκε να επιστρατεύσει τους καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, πριν καν βγάλουν απόφαση για απεργία μέσα στις πανελλαδικές, κινούμενη στα όρια της τυπικής συνταγματικότητας ή και της αντισυνταγματικότητας κατά άλλους.
Τι ακριβώς είναι η επιστράτευση; Ο όρος χρησιμοποιείται και σαν μέσο καταστολής συνεχιζόμενης απεργίας κάποιου κλάδου που θίγει το δημόσιο συμφέρον και διατάσσεται με απόφαση υπουργού. Οι νομαρχίες μοιράζουν στους επιστρατευόμενους «φύλλα ατομικής προσκλήσεως πολιτικής επιστράτευσης», «φύλλα πορείας» κοινώς. Όσοι αρνούνται να υπακούσουν, με...
Πολιτική επιστράτευση είναι η υποχρεωτική παροχή των προσωπικών υπηρεσιών όσων επιτάσσονται, αλλά και των πόρων και μέσων που είναι απαραίτητα για την παροχή αυτών των υπηρεσιών και κηρύσσεται με βάση το Νομοθετικό Διάταγμα 17/1974 «Περί Πολιτικής Σχεδιάσεως Εκτάκτου Ανάγκης», το άρθρο 18 του οποίου επιτρέπει την πολιτική επιστράτευση στην περίπτωση "πολιτικής κινητοποίησης". Αναφέρει συγκεκριμένα πως «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης είναι κάθε αιφνίδια κατάσταση προκαλούμενη είτε από φυσικά ή από άλλα γεγονότα ή από ανωμαλίες κάθε φύσης και η οποία έχει ως αποτέλεσμα την παρακώλυση και τη διατάραξη της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας».
Τι ακριβώς είναι η επιστράτευση; Ο όρος χρησιμοποιείται και σαν μέσο καταστολής συνεχιζόμενης απεργίας κάποιου κλάδου που θίγει το δημόσιο συμφέρον και διατάσσεται με απόφαση υπουργού. Οι νομαρχίες μοιράζουν στους επιστρατευόμενους «φύλλα ατομικής προσκλήσεως πολιτικής επιστράτευσης», «φύλλα πορείας» κοινώς. Όσοι αρνούνται να υπακούσουν, με...
εισαγγελική παρέμβαση συλλαμβάνονται και δικάζονται στο Αυτόφωρο.
Πολιτική επιστράτευση είναι η υποχρεωτική παροχή των προσωπικών υπηρεσιών όσων επιτάσσονται, αλλά και των πόρων και μέσων που είναι απαραίτητα για την παροχή αυτών των υπηρεσιών και κηρύσσεται με βάση το Νομοθετικό Διάταγμα 17/1974 «Περί Πολιτικής Σχεδιάσεως Εκτάκτου Ανάγκης», το άρθρο 18 του οποίου επιτρέπει την πολιτική επιστράτευση στην περίπτωση "πολιτικής κινητοποίησης". Αναφέρει συγκεκριμένα πως «κατάσταση εκτάκτου ανάγκης είναι κάθε αιφνίδια κατάσταση προκαλούμενη είτε από φυσικά ή από άλλα γεγονότα ή από ανωμαλίες κάθε φύσης και η οποία έχει ως αποτέλεσμα την παρακώλυση και τη διατάραξη της οικονομικής και κοινωνικής ζωής της χώρας».
Σημειώνεται πως το Νομοθετικό Διάταγμα 17/1974 εκδόθηκε πριν από την ισχύ του Συντάγματος του 1975 με βάση τις διατάξεις του Συντάγματος του 1952.
Την αντισυνταγματικότητα της "προληπτικής" επίταξης των εκπαιδευτικών θίγει στην «Ε» ο καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου Κ. Χρυσόγονος, ο οποίος τονίζει πως "Κινδυνεύουμε με εθισμό στην αντισυνταγματική εκτροπή", καθώς και ο ο καθηγητής Εργατικού Δικαίου Α. Καζάκος, που υπογραμμίζει πως "υπάρχει έκτακτη ανάγκη".
Χρονικό επιστρατεύσεων στην Ελλάδα
Το 1979, επί κυβέρνησης ΝΔ, επιστρατεύονται οι τραπεζικοί υπάλληλοι, καθώς θεωρήθηκε πως με την απεργία τους είχαν "παραλύσει" οι τράπεζες. Η επίσημη τότε ανακοίνωση έλεγε πως «η κυβέρνηση δέχθηκε εισήγηση των διοικητών των Τραπεζών και προχώρησε στην επιστράτευση η οποία κατέστη αναγκαία, γιατί όλες οι άλλες προσπάθειες που κατεβλήθησαν για να επιτευχθεί η ομαλή λειτουργία των Τραπεζών απέβησαν άκαρπες και η παράταση της απεργίας έθετε σε κίνδυνο τα ζωτικά συμφέροντα της χώρας και του λαού». Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έλεγε τότε πως είναι ένα «βαρύτατο ολίσθημα. Καταργείται το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα απεργίας».
Μετά από δύο χρόνια διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, το 1983 έγινε επιστράτευση των οδηγών - ιδιοκτητών βυτιοφόρων εξαιτίας της παρατεταμένης απεργίας τους. Παράλληλα, είχε κηρυχθεί και επίταξη των βυτιοφόρων αυτοκινήτων υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης και πολιτική επιστράτευση των οδηγών - απεργών. Το ΣτΕ, το οποίο εξέτασε την προσφυγή των απεργών, δικαίωσε την απόφαση της διοίκησης, συνδέοντας την παρατεταμένη απεργία με το μεγάλο κύμα κακοκαιρίας και την έλλειψη καυσίμων σε νοσοκομεία.
Το 1986 είχαμε την επιστράτευση των χειριστών και ιπτάμενων μηχανικών της Ολυμπιακής Αεροπορίας, έπειτα από απεργία αρκετών ημερών, και το 1994 την επίταξη των λεωφορείων πολιτών που είχαν συμβληθεί με τον ΟΑΣΑ.
Το 1979, επί κυβέρνησης ΝΔ, επιστρατεύονται οι τραπεζικοί υπάλληλοι, καθώς θεωρήθηκε πως με την απεργία τους είχαν "παραλύσει" οι τράπεζες. Η επίσημη τότε ανακοίνωση έλεγε πως «η κυβέρνηση δέχθηκε εισήγηση των διοικητών των Τραπεζών και προχώρησε στην επιστράτευση η οποία κατέστη αναγκαία, γιατί όλες οι άλλες προσπάθειες που κατεβλήθησαν για να επιτευχθεί η ομαλή λειτουργία των Τραπεζών απέβησαν άκαρπες και η παράταση της απεργίας έθετε σε κίνδυνο τα ζωτικά συμφέροντα της χώρας και του λαού». Ο Ανδρέας Παπανδρέου, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έλεγε τότε πως είναι ένα «βαρύτατο ολίσθημα. Καταργείται το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα απεργίας».
Μετά από δύο χρόνια διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, το 1983 έγινε επιστράτευση των οδηγών - ιδιοκτητών βυτιοφόρων εξαιτίας της παρατεταμένης απεργίας τους. Παράλληλα, είχε κηρυχθεί και επίταξη των βυτιοφόρων αυτοκινήτων υγρών καυσίμων δημόσιας χρήσης και πολιτική επιστράτευση των οδηγών - απεργών. Το ΣτΕ, το οποίο εξέτασε την προσφυγή των απεργών, δικαίωσε την απόφαση της διοίκησης, συνδέοντας την παρατεταμένη απεργία με το μεγάλο κύμα κακοκαιρίας και την έλλειψη καυσίμων σε νοσοκομεία.
Το 1986 είχαμε την επιστράτευση των χειριστών και ιπτάμενων μηχανικών της Ολυμπιακής Αεροπορίας, έπειτα από απεργία αρκετών ημερών, και το 1994 την επίταξη των λεωφορείων πολιτών που είχαν συμβληθεί με τον ΟΑΣΑ.
Το 2002 έγινε η πολιτική επιστράτευση των απεργών ναυτεργατών, με το αιτιολογικό των σοβαρών προβλημάτων αποκλεισμού της νησιωτικής Ελλάδας, εξαιτίας της παρατεταμένης απεργίας της ΠΝΟ.
Το 2006 επί κυβέρνησης ΝΔ, έγινε και πάλι πολιτική επιστράτευση των απεργών ναυτεργατών. Τότε, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ναυτεργατών (ΠΝΟ) κατέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) αμφισβητώντας την ισχύ του Ν.Δ. 17/1974, αφού αυτό είχε εκδοθεί με βάση το παλιότερο Σύνταγμα του 1952. Το ΣτΕ δεν αποφάσισε ποτέ επί του θέματος, και η Κυβέρνηση απέσυρε την απόφαση της επίταξης.Παρ' όλο που η απεργία κρίθηκε νόμιμη από το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά, ο τότε πρωθυπουργός έλεγε πως «τα αιτήματα του ενός, όσο δίκαια κι αν είναι, δεν μπορεί να διεκδικούνται με τρόπο που δημιουργεί κινδύνους για τη ζωή ή την περιουσία των άλλων...».
Τα τελευταία τρία χρόνια, επιτάχθηκαν το 2010 οι ιδιοκτήτες φορτηγών και βυτίων ,με απόφαση του πρωθυπουργού, Γιώργου Α. Παπανδρέου, μετά από σχετική εισήγηση του υπουργού Μεταφορών Δ. Ρέππα, και οι ναυτεργάτες, οι οποίοι συνέχισαν την απεργία τους και μετά την απόφαση για πολιτική επιστράτευση κι έλαβαν δεύτερη φορά φύλλο πορείας μετά την απόφαση για 48ωρη απεργία.
Το 2011 οι υπάλληλοι καθαριότητας των δήμων (ΟΤΑ), ενώ φέτος, το 2013, σημειώθηκε ρεκόρ επιτάξεων, ξεκινώντας με τους εργαζόμενους στο Μετρό, και μάλιστα με εντολή του Μεγάρου Μαξίμου και με επεισόδια, και την αντίδραση σύσσωμης της αντιπολίτευσης. Ακολούθως με τους ναυτεργάτες με συνδικάτα, κοινωνία και κόμματα να κάνουν λόγο για "κυβερνητικό αυταρχισμό' .
Και τώρα με τους καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, με το τελεσίγραφο της επίταξης να δίδεται πριν την ώρα του, αφού οι τοπικές ΕΛΜΕ αποαφασίζουν το απόγευμα της Δευτέρας αν θα υλοποιήσουν την απεργία που ψήφισε η ΟΛΜΕ. Εάν, τελικά, η απεργία υλοποιηθεί παρά την απειλή της κυβέρνησης να επιστρατεύσει τους εκπαιδευτικούς, θα είναι η δεύτερη φορά στην ιστορία του κλάδου που πραγματοποιείται κινητοποίηση εν μέσω πανελλαδικών εξετάσεων.
Ο νωχελικός πόλεμος
"...Η επιστράτευση είναι μια συμβιβαστική μη λύση. Οι εργαζόμενοι, που δεν έχουν καμία όρεξη να είναι απλήρωτοι στους δρόμους για μήνες, καλύπτονται πίσω από το «φύλλο πορείας», χωρίς να έχουν υποκύψει εθελουσίως, η κυβέρνηση προσποιείται ότι ελέγχει τα πράγματα, ενώ οι υπόλοιποι ανασαίνουν για λίγο (έως ότου συνειδητοποιήσουν πως οι απώλειες των συγκεκριμένων εργαζομένων σε λίγο θα γίνουν και δικές τους). Εν κατακλείδι, η επιστράτευση επιτρέπει την τήρηση των προσχημάτων μεταξύ εμπόλεμων μερών που φοβούνται, όπως έγραφε ο Ενγκελς, τη νίκη το ίδιο όσο φοβούνται και την ήττα. Είναι προφανές ότι από αυτό το νωχελικό πόλεμο χαμένοι βγαίνουν όλοι..., γράφει ο στην "Ε" ο Γιάννης Βαρουφάκης.
Νωχελικός ή όχι, οι μεμονωμένες απεργιακές κινητοποιήσεις είτε καταστέλλονται αυταρχικά, είτε δυσφημούνται μέσω κοινωνικού αυτοματισμού, ενώ η ανεργία καλπάζει και η φτώχια θερίζει.
ΤΗΣ ΝΤΙΝΑΣ ΜΠΑΤΖΙΑ από enet
Το 2006 επί κυβέρνησης ΝΔ, έγινε και πάλι πολιτική επιστράτευση των απεργών ναυτεργατών. Τότε, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ναυτεργατών (ΠΝΟ) κατέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) αμφισβητώντας την ισχύ του Ν.Δ. 17/1974, αφού αυτό είχε εκδοθεί με βάση το παλιότερο Σύνταγμα του 1952. Το ΣτΕ δεν αποφάσισε ποτέ επί του θέματος, και η Κυβέρνηση απέσυρε την απόφαση της επίταξης.Παρ' όλο που η απεργία κρίθηκε νόμιμη από το Μονομελές Πρωτοδικείο Πειραιά, ο τότε πρωθυπουργός έλεγε πως «τα αιτήματα του ενός, όσο δίκαια κι αν είναι, δεν μπορεί να διεκδικούνται με τρόπο που δημιουργεί κινδύνους για τη ζωή ή την περιουσία των άλλων...».
Τα τελευταία τρία χρόνια, επιτάχθηκαν το 2010 οι ιδιοκτήτες φορτηγών και βυτίων ,με απόφαση του πρωθυπουργού, Γιώργου Α. Παπανδρέου, μετά από σχετική εισήγηση του υπουργού Μεταφορών Δ. Ρέππα, και οι ναυτεργάτες, οι οποίοι συνέχισαν την απεργία τους και μετά την απόφαση για πολιτική επιστράτευση κι έλαβαν δεύτερη φορά φύλλο πορείας μετά την απόφαση για 48ωρη απεργία.
Το 2011 οι υπάλληλοι καθαριότητας των δήμων (ΟΤΑ), ενώ φέτος, το 2013, σημειώθηκε ρεκόρ επιτάξεων, ξεκινώντας με τους εργαζόμενους στο Μετρό, και μάλιστα με εντολή του Μεγάρου Μαξίμου και με επεισόδια, και την αντίδραση σύσσωμης της αντιπολίτευσης. Ακολούθως με τους ναυτεργάτες με συνδικάτα, κοινωνία και κόμματα να κάνουν λόγο για "κυβερνητικό αυταρχισμό' .
Και τώρα με τους καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, με το τελεσίγραφο της επίταξης να δίδεται πριν την ώρα του, αφού οι τοπικές ΕΛΜΕ αποαφασίζουν το απόγευμα της Δευτέρας αν θα υλοποιήσουν την απεργία που ψήφισε η ΟΛΜΕ. Εάν, τελικά, η απεργία υλοποιηθεί παρά την απειλή της κυβέρνησης να επιστρατεύσει τους εκπαιδευτικούς, θα είναι η δεύτερη φορά στην ιστορία του κλάδου που πραγματοποιείται κινητοποίηση εν μέσω πανελλαδικών εξετάσεων.
Ο νωχελικός πόλεμος
"...Η επιστράτευση είναι μια συμβιβαστική μη λύση. Οι εργαζόμενοι, που δεν έχουν καμία όρεξη να είναι απλήρωτοι στους δρόμους για μήνες, καλύπτονται πίσω από το «φύλλο πορείας», χωρίς να έχουν υποκύψει εθελουσίως, η κυβέρνηση προσποιείται ότι ελέγχει τα πράγματα, ενώ οι υπόλοιποι ανασαίνουν για λίγο (έως ότου συνειδητοποιήσουν πως οι απώλειες των συγκεκριμένων εργαζομένων σε λίγο θα γίνουν και δικές τους). Εν κατακλείδι, η επιστράτευση επιτρέπει την τήρηση των προσχημάτων μεταξύ εμπόλεμων μερών που φοβούνται, όπως έγραφε ο Ενγκελς, τη νίκη το ίδιο όσο φοβούνται και την ήττα. Είναι προφανές ότι από αυτό το νωχελικό πόλεμο χαμένοι βγαίνουν όλοι..., γράφει ο στην "Ε" ο Γιάννης Βαρουφάκης.
Νωχελικός ή όχι, οι μεμονωμένες απεργιακές κινητοποιήσεις είτε καταστέλλονται αυταρχικά, είτε δυσφημούνται μέσω κοινωνικού αυτοματισμού, ενώ η ανεργία καλπάζει και η φτώχια θερίζει.
ΤΗΣ ΝΤΙΝΑΣ ΜΠΑΤΖΙΑ από enet
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου