Ο Γ. Παπανδρέου στο ναρκοπέδιο

Τα λάθη, οι καθυστερήσεις αλλά και η επίπονη προσπάθειά του να ελέγξει την κρίση

Με πορεία σε ναρκοπέδιο μοιάζουν τα δύο χρόνια του ΠΑΣΟΚ στη διακυβέρνηση της χώρας και η παραδοχή αυτή είναι που απέτρεψε τον Πρωθυπουργό και τα στελέχη, κυβερνητικά και κομματικά, να γιορτάσουν την επέτειο της σαρωτικής νίκης του κόμματος στις εκλογές του 2009.

ΟΥΤΕ ΚΑΝ οι κοινότοπες επετειακές δηλώσεις που συνήθως εκδίδονται σε αυτές τις περιπτώσεις υπήρξαν, δείγμα ότι τουλάχιστον στο Μέγαρο Μαξίμου και την Ιπποκράτους έχουν επίγνωση της κατάστασης. Με το ΠΑΣΟΚ να διολισθαίνει σταθερά και να κινείται πλέον σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα - λίγο πάνω από το ποσοστό που έλαβε στις εκλογές του 1974 -, το τελευταίο που θα περίμενε κανείς θα ήταν δηλώσεις για τον προ διετίας θρίαμβο επί της Νέας Δημοκρατίας με την απίθανη διαφορά των σχεδόν 11 μονάδων, που τώρα φαντάζει εξωπραγματική.

ΔΥΟ ΧΡΟΝΙΑ μετά, η κυβέρνηση δέχεται τα πυρά του συνόλου σχεδόν της ελληνικής κοινωνίας, η βάση του ΠΑΣΟΚ έχει κατακερματιστεί, η κυβέρνηση δείχνει αποσυντονισμένη, η Κοινοβουλευτική Ομάδα βρίσκεται σε διαρκή αναταραχή, ο Γιώργος Παπανδρέου δεν είναι και στα καλύτερά του, η Νέα Δημοκρατία έχει περάσει μπροστά στις δημοσκοπήσεις και, κυρίως, η προοπτική για καλύτερες μέρες μοιάζει πολύ μακρινή.

ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ τελικά έτσι; Σύμφωνα με τις έρευνες, αυτές τις ίδιες έρευνες που καταγράφουν τη δημοσκοπική κατάρρευση του ΠΑΣΟΚ και προσωπικά του Πρωθυπουργού, ίσως να υπάρχει φως. Οχι στην άκρη του τούνελ, αλλά ακόμη πιο κοντά:...

n με το 80% των πολιτών να θεωρεί καταστροφική ενδεχόμενη έξοδο της χώρας από την ευρωζώνη,

n το 70% των πολιτών να δηλώνει ότι τα μέτρα είναι σκληρά μεν, αλλά αναγκαία,

n το 40% των πολιτών να έχει πληρώσει ήδη τους έκτακτους φόρους του και

n τη γενική πεποίθηση ότι οι αντιδράσεις στις διαρθρωτικές αλλαγές που επήλθαν, σε συνδυασμό με τη λήψη μέτρων - πολλά από τα οποία δεν έχουν προηγούμενο από συστάσεως του ελληνικού κράτους -, είναι πολύ κάτω του αναμενόμενου, φαίνεται πως το ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να στραφεί σε μια δεξαμενή ψηφοφόρων, η οποία έχει οριζόντια κομματική διαστρωμάτωση και υπερβαίνει κατά πολύ τις κομματικές περιχαρακώσεις.

Πρόκειται για τους πολίτες εκείνους που πιστεύουν ότι «κάτι έπρεπε να γίνει σ' αυτόν τον τόπο» και πως «τα μέτρα κινούνται στη σωστή κατεύθυνση για να επιτευχθεί ο στόχος των βαθιών αλλαγών που χρειάζεται η χώρα να προχωρήσει».

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ είναι αν αυτή η διαπίστωση θα μπορούσε να κινητοποιήσει τον Πρωθυπουργό, να πάρει την απόφαση για πρόωρες εκλογές, όπως πιέζεται από την αντιπολίτευση αλλά ακόμη και από κυβερνητικά στελέχη (Σκανδαλίδης, Διαμαντοπούλου, Λοβέρδος).

Την απάντηση την έχει δώσει ο ίδιος: δεν θα τις προκηρύξει, όχι γιατί φοβάται για την προσωπική του τύχη (το έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν τον ενδιαφέρει η επανεκλογή του, τον ενδιαφέρει η σωτηρία της χώρας), αλλά γιατί θα ήταν καταστροφικές για την οικονομία...

ΑΝΑΤΡΕΧΟΝΤΑΣ πάντως κανείς στα δύο χρόνια που κυβερνάει τη χώρα ο Γιώργος Παπανδρέου και τα οποία από πλευράς συμπυκνωμένου πολιτικού χρόνου άνετα θα μπορούσαν να συγκριθούν με δύο δεκαετίες, διερωτάται τι θα μπορούσε να γίνει που δεν έγινε, τι θα μπορούσε να αποφευχθεί και πού έγινε το μεγάλο λάθος.

Η συζήτηση αυτή, η οποία έρχεται ευκαιριακά στο προσκήνιο, συνήθως από μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας σε συνεδριάσεις της και κυρίως σε συνεδριάσεις των ΚΤΕ, έχει συγκεκριμένη στόχευση. Η κυβέρνηση - αλλά και ο ίδιος ο Γ. Παπανδρέου - βαρύνεται για:

n την ασαφή και λανθασμένη εικόνα που είχε για την οικονομία της χώρας τις παραμονές της ανάληψης της εξουσίας,

n την 8μηνη καθυστέρηση της λήψης μέτρων, με αποτέλεσμα την προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης (Οκτώβριος του '09 με Μάιο του '10),

n τη χαλαρότητα που κυριάρχησε στην κυβέρνηση το πρώτο εξάμηνο του 2011 και που οδήγησε στις κόκκινες κάρτες της τρόικας τον Ιούνιο, τον ανασχηματισμό και στη συνέχεια στα μέτρα-σοκ ακόμη πιο σκληρής λιτότητας.

ΓΙΑ ΟΛΑ ΑΥΤΑ υπάρχει βεβαίως ο αντίλογος. Οπως σημειώνει συνεργάτης του, από τους θεωρούμενους ως πιο κοντά στον Πρωθυπουργό, ο Γ. Παπανδρέου θα ήταν αδιανόητο να ανακοινώσει μέτρα, όπως αυτά που περιλαμβάνονταν στο Μνημόνιο, με το που κέρδισε τις εκλογές. «Αν τώρα αντιμετωπίζουμε αντιδράσεις, τότε θα είχαμε λαϊκή εξέγερση», σημειώνει το ίδιο στέλεχος και προσθέτει: «Το οκτάμηνο λειτούργησε ως περίοδος εθνικής συνειδητοποίησης».

Κατά πολλούς, στο ΠΑΣΟΚ, η καλύτερη κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου είναι αυτή που σχηματίστηκε τον Ιούνιο φέτος, δηλαδή σχεδόν 21 μήνες από την εκλογική του νίκη τον Οκτώβριο του '09. Θα άλλαζε κάτι αν η κυβέρνηση αυτή είχε σχηματιστεί νωρίτερα; Δύσκολο να το πει κανείς. Αλλωστε η κρίση, πλέον, υπερβαίνει τις ικανότητες των υπουργών και τις δυνατότητές τους να τη διαχειριστούν. 

Του Γιώργου Χρ.Παπαχρήστου από ΤΑ ΝΕΑ