Φορτώνουν και στους εργαζόμενους την εισφοροδιαφυγή

ΟΣΟΙ ΣΥΛΛΑΜΒΑΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΝΑ ΔΟΥΛΕΥΟΥΝ ΚΑΝΟΝΙΚΟ ΩΡΑΡΙΟ, ΕΝΩ ΟΙ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ ΤΟΥΣ ΔΗΛΩΝΟΥΝ ΟΤΙ ΗΜΙΑΠΑΣΧΟΛΟΥΝΤΑΙ, ΘΑ ΠΛΗΡΩΝΟΥΝ ΠΡΟΣΤΙΜΟ ΥΨΟΥΣ 400-500 ΕΥΡΩ - ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΩΝ ΩΡΩΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΜΕΣΩ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΚΑΡΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ σχέδιο «μαστίγιου και καρότου» προετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση για να μαζέψει έσοδα από φόρους και ασφαλιστικές εισφορές.

Με δύο νομοσχέδια, ένα του υπουργείου Οικονομικών και ένα του υπουργείου Εργασίας, προωθεί «διευκολύνσεις» για την καταβολή φόρων και εισφορών αλλά και βαριές «καμπάνες» για όσους συλλαμβάνονται να φοροδιαφεύγουν ή να εισφοροδιαφεύγουν.

Το σχέδιο αποσκοπεί στο να εξυπηρετηθούν ταυτόχρονα δύο πολιτικές που «περνάνε» στην κοινή γνώμη μέσα στο εξαιρετικά δυσμενές κλίμα που έχει ...
 δημιουργηθεί. Η πρώτη πολιτική υπαγορεύει την ολομέτωπη επίθεση σε όσους δεν πληρώνουν τις οφειλές. Κάτι άλλωστε που απαιτεί και η τρόικα, σύμφωνα με τις δημόσιες τοποθετήσεις που έχουν γίνει, ακόμη και από τον Ντομινίκ Στρος Καν. Η δεύτερη προβλέπει ότι η κυβέρνηση πρέπει να βοηθήσει όσους προσπαθούν να διατηρήσουν «ζωντανές» τις επιχειρήσεις τους και είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους.

Το σχέδιο αποτελεί στοίχημα υψηλού ρίσκου για το οικονομικό επιτελείο, καθώς η επιτυχία του τελικά θα εξαρτηθεί:

*Από το πόσο γρήγορα θα υιοθετηθεί η νέα τεχνολογία από τον ελεγκτικό μηχανισμό της εφορίας και των ασφαλιστικών ταμείων.

*Από τις επιδόσεις των ελεγκτών σε μια περίοδο όπου κυριαρχούν η λειψανδρία στις συγκεκριμένες θέσεις αλλά και οι έντονες διαμαρτυρίες των δημόσιων υπαλλήλων λόγω της μείωσης των μισθών.

Αναλυτικά το σχέδιο της κυβέρνησης έχει ως εξής:

*Μετά το υπουργείο Οικονομικών, και το υπουργείο Εργασίας θα μπει στον χορό των κατασχέσεων περιουσιακών στοιχείων, για οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Ειδική διάταξη ενσωματώνεται σε νομοσχέδιο που θα παρουσιαστεί τις επόμενες ημέρες και το οποίο αφορά την ενίσχυση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας.

Το δεύτερο τρίμηνο

Το «κυνηγητό» των οφειλετών προς τα ταμεία θα ξεκινήσει στο δεύτερο τρίμηνο του 2011.

*Θεσπίζονται πρόστιμα (ύψους 400-500 ευρώ) ακόμη και για τους εργαζόμενους που θα συλλαμβάνονται να «συνεργάζονται» με εργοδότες που εισφοροδιαφεύγουν.

Για παράδειγμα, πρόστιμο θα επιβάλλεται όχι μόνο στους επιχειρηματίες αλλά και σε όσους εργαζόμενους εμφανίζονται στα χαρτιά να... ημιαπασχολούνται αλλά βρίσκονται από τους ελέγχους των επιθεωρητών εργασίας να τηρούν κανονικό ωράριο.

*Οι επιχειρήσεις θα υποχρεωθούν να ενημερώνουν ηλεκτρονικά το υπουργείο Οικονομικών, κάθε φορά που θα εκδίδουν ή θα λαμβάνουν ένα τιμολόγιο. Παράλειψη ενημέρωσης θα σημαίνει ότι η συναλλαγή δεν θα μπορεί να συμπεριληφθεί στα βιβλία της επιχείρησης, ενώ θα επιβάλλεται και πρόστιμο. Η νομοθετική κάλυψη του ηλεκτρονικού «φακελώματος» των τιμολογίων έχει ήδη γίνει με τον περυσινό φορολογικό νόμο και τώρα προωθείται η υπουργική απόφαση που θα εξειδικεύει το μέτρο. Σε πρώτη φάση, το «φακέλωμα» θα αφορά τα τιμολόγια που θα ξεπερνούν ένα συγκεκριμένο χρηματικό όριο (π.χ. πάνω από 3.000 ευρώ).

*Παρά τις αντιρρήσεις νομικών κύκλων, προωθείται η διαδικασία του αυτοφώρου για όσους δεν πληρώνουν τον ΦΠΑ. Επίσης, μελετώνται ακόμη υψηλότερα πρόστιμα για συγκεκριμένες κατηγορίες παραβάσεων.

*Ηδη ξεκίνησαν επαφές της κυβέρνησης με τις τράπεζες, καθώς από τον Ιούλιο οι επιχειρήσεις θα υποχρεούνται να καταβάλλουν ταυτόχρονα -μέσω τραπεζών- τόσο τους μισθούς όσο και τις εισφορές και τους φόρους που αντιστοιχούν. Πρακτικά, η επιχείρηση δεν θα μπορεί να πληρώσει μισθούς αν δεν είναι ταυτόχρονα σε θέση να αποδώσει τον φόρο εισοδήματος και τις ασφαλιστικές εισφορές. Τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας μελετούν την εφαρμογή ενός μεταβατικού σταδίου προκειμένου να είναι ομαλό το πέρασμα στο νέο σύστημα.

Το ασφυκτικό πλαίσιο που τείνει να δημιουργηθεί στην αγορά με όλες αυτές τις προωθούμενες διατάξεις η κυβέρνηση επιδιώκει να το μετριάσει με μια σειρά από ευνοϊκές ρυθμίσεις που προωθούνται:

*Το υπουργείο Εργασίας παρουσιάζει την επόμενη εβδομάδα νέα ρύθμιση για όσους χρωστούν στα ασφαλιστικά ταμεία. Αυτή τη φορά, η ρύθμιση δεν θα προβλέπει απαλλαγή από τις προσαυξήσεις και εξόφληση των οφειλών σε δόσεις. Οσοι χρωστούν (σ.σ.: το σύνολο των συσσωρευμένων εισφορών από ασφαλιστικές εισφορές εκτιμάται στα 9 δισεκατομμύρια ευρώ) θα καλούνται να πληρώνουν το σύνολο των τρεχουσών εισφορών. Μαζί με τις... τρέχοντες καταβολές πρέπει να πληρώνουν και μικρό κομμάτι των συσσωρευμένων οφειλών. Αυτό το κομμάτι θα υπολογίζεται με ένα μικρό ποσοστό (π.χ. 4-5%) επί των τρεχουσών οφειλών.

Δηλαδή, αν κάποιος χρωστάει 5.000 ευρώ από τις τρέχουσες εισφορές του ΙΚΑ, πρέπει να πληρώσει και 250 ευρώ επιπλέον σε μηνιαία βάση προκειμένου να μειώσει σταδιακά τις συσσωρευμένες οφειλές. Οσες εταιρείες αποδεχθούν αυτό το μέτρο θα εξασφαλίζουν «πάγωμα» των συσσωρευμένων οφειλών (καθώς δεν θα επιβάλλονται νέες προσαυξήσεις) αλλά και «προστασία» από τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης που προβλέπει ο Κώδικας Είσπραξης Δημόσιων Εσόδων (σ.σ.: κατασχέσεις κ.λπ.).

Οσοι έκαναν ρύθμιση

Οι επιχειρήσεις που έχουν ήδη ενταχθεί σε προηγούμενη ρύθμιση του υπουργείου Εργασίας θα συνεχίσουν να πληρώνουν κανονικά τις δόσεις τους.

*Εκτός από τη ρύθμιση των συσσωρευμένων οφειλών, για τις... «άσωτες επιχειρήσεις» (αυτές που δεν είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους) θα ανοίξει και ένα παράθυρο μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών μέσα από την έκδοση της «κάρτας εργασίας». Το μέτρο προβλέπει ότι οι επιχειρήσεις που θα ενταχθούν (θα θεσπιστούν συγκεκριμένα κριτήρια) θα απολαμβάνουν μείωση τόσο των εργοδοτικών εισφορών, όσο και των εισφορών που καλείται να καταβάλλει ο εργαζόμενος (αρχικά η μείωση θα είναι 10% και θα φτάσει στο 25% μέχρι το 2013).

Με την κάρτα εργασίας, θα φακελώνεται ηλεκτρονικά το ωράριο εργασίας του εργαζόμενου ώστε να περιοριστούν τα φαινόμενα ανασφάλιστης εργασίας και καταστρατήγησης του θεσμού της μερικής αποσχόλησης με απώτερο σκοπό την εισφοροδιαφυγή (χιλιάδες εργαζόμενοι εμφανίζονται ως τετράωρης απασχόλησης, αλλά στην πραγματικότητα απασχολούνται για 8 ώρες, με τη μισή τους αμοιβή να είναι «μαύρη»).

*Με το φορολογικό νομοσχέδιο, που αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στον Φεβρουάριο, προωθείται η σύσταση νέας ανεξάρτητης αρχής: του «Φορολογικού Διαιτητή». Σύμφωνα με αρμόδιο κυβερνητικό παράγοντα, στη νέα ανεξάρτητη αρχή θα μπορούν να προσφεύγουν όσοι φορολογούμενοι έχουν «ανοικτούς λογαριασμούς» με το Δημόσιο. Απαραίτητη προϋπόθεση θα είναι η συναίνεση του Δημοσίου προκειμένου να μεσολαβήσει ο φορολογικός διαιτητής.

Η προσφυγή στη νέα αρχή θα αποτελέσει εναλλακτική λύση για τους φορολογούμενους, οι οποίοι μέχρι σήμερα μπορούσαν να ακολουθήσουν μόνο την οδό των διοικητικών δικαστηρίων. Η προσφυγή στη φορολογική Δικαιοσύνη, εκτός από εξαιρετικά χρονοβόρα, έχει γίνει και πολύ ακριβή διαδικασία, καθώς ο «διαμαρτυρόμενος» οφείλει να προπληρώσει το 50% του προστίμου που του έχει επιβληθεί προκειμένου να διεκδικήσει το δίκιο του. Στον «Φορολογικό Διαιτητή» η υπόθεση προγραμματίζεται να κλείνει μέσα σε δεσμευτική προθεσμία έξι μηνών.

«Απόχη» μέσω ηλεκτρονικών τιμολογίων

Ηλεκτρονικό «φακέλωμα» όλων των τιμολογίων που εκδίδουν και λαμβάνουν οι επιχειρήσεις προωθεί το υπουργείο Οικονομικών.

Με υπουργική απόφαση που θα υπογραφεί μέσα στο επόμενο διάστημα, οι εκδότες και οι λήπτες τιμολογίων -τα οποία θα υπερβαίνουν αρχικά ένα συγκεκριμένο χρηματικό όριο- θα είναι υποχρεωμένοι να αποστέλλουν στη Γενική Γραμματεία Πληροφορικών Συστημάτων τα στοιχεία της συναλλαγής προκειμένου να γίνει διασταύρωση.

Η υπουργική απόφαση θα έρθει σε συνέχεια του φορολογικού νόμου που ψηφίστηκε το 2010 στη Βουλή. Η σχετική νομοθετική διάταξη προβλέπει:

*Οτι ο λήπτης ενός φορολογικού στοιχείου (τιμολογίου) φέρει και αυτός το βάρος για την απόδειξη της συναλλαγής. Οφείλει δηλαδή να επιβεβαιώνει τα στοιχεία του εκδότη του τιμολογίου αλλά και την ακρίβεια της συναλλαγής μέσω βάσης δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφορικών Συστημάτων.

*Οτι όλες οι συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων θα εξοφλούνται υποχρεωτικά μέσω επαγγελματικών τραπεζικών λογαριασμών ή μέσω επιταγών οι οποίες όμως και πάλι πρέπει να εξοφλούνται μέσω των συγκεκριμένων λογαριασμών. Η συγκεκριμένη διάταξη ισχύει από την 1η Ιανουαρίου του 2011, αλλά το υπουργείο Οικονομικών δεν έχει εκδώσει ακόμη τις σχετικές οδηγίες. Πάντως «ο νόμος θα εφαρμοστεί κανονικά», όπως διαβεβαιώνει μιλώντας στην «Οικονομία» ανώτατο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών.

Η υπουργική απόφαση θα προβλέπει ότι οι εκδότες ενός τιμολογίου θα υποχρεούνται μέσω Internet (με την τεχνολογία web services) να γνωστοποιούν όλα τα στοιχεία της συναλλαγής στη ΓΓΠΣ. Το πιθανότερο είναι ότι θα μπει όριο (π.χ. 3.000 ευρώ), το οποίο όμως, όπως αναφέρει στην «Οικονομία» αρμόδια πηγή του υπουργείου Οικονομικών, θα μειώνεται σταδιακά με στόχο η διασταύρωση να «πιάνει» όσο το δυνατόν περισσότερες συναλλαγές. Εκτός από τον εκδότη του τιμολογίου, ηλεκτρονική πιστοποίηση θα κάνει και ο λήπτης. Με αυτό τον τρόπο, το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι θα περιορίσει όσο το δυνατόν περισσότερο τις πλαστές συναλλαγές, το ύψος των οποίων ανέρχεται σε αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση.

Σε περίπτωση που ο εκδότης ή ο λήπτης του τιμολογίου δεν προχωρήσει στην ηλεκτρονική αποστολή των στοιχείων, θα πληρώνει πρόστιμο, ενώ η συναλλαγή δεν θα αναγνωρίζεται ως επαγγελματική δαπάνη προκειμένου να μειώνονται αντίστοιχα τα φορολογητέα κέρδη.

Από τον Ιούλιο το πρόγραμμα θα εφαρμοστεί πιλοτικά

Ακόμη και στους εργαζόμενους αναμένεται να επεκταθεί η πολιτική του μαστίγιου και του καρότου.

Οσοι απασχολούνται σε επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο προωθούμενο πρόγραμμα με την κάρτα εργασίας, ναι μεν θα μπορούν να αυξήσουν τις καθαρές αποδοχές τους λόγω μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών, από την άλλη όμως εξετάζεται να τιμωρούνται με πρόστιμο σε περίπτωση που θα συλλαμβάνονται να μην τηρούν όσα προβλέπει η εργατική νομοθεσία.

Το πρόγραμμα με την κάρτα εργασίας που προωθεί το υπουργείο Εργασίας, θα ξεκινήσει να εφαρμόζεται πιθανότατα από τον Ιούλιο σε πιλοτική βάση. Δικαίωμα να ενταχθούν στο σύστημα δεν θα έχουν όλες οι επιχειρήσεις. Με υπουργική απόφαση, θα οριστούν συγκεκριμένα κριτήρια. Πάντως, κατά προτεραιότητα αναμένεται να συμπεριληφθούν στο πρόγραμμα επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε κλάδους όπου ανθεί η εισφοροδιαφυγή. Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα αρμόδια πηγή αναφέρει τον χώρο των εστιατορίων.

Οσες επιχειρήσεις ενταχθούν θα δικαιούνται μείωση των εισφορών, τόσο του εργαζόμενου όσο και του εργοδότη κατά 10%. Αυτό σημαίνει περισσότερα κέρδη για τον εργοδότη αλλά και αύξηση των καθαρών αποδοχών για τον εργαζόμενο. Για παράδειγμα, εργαζόμενος με μεικτές αποδοχές 1.300 ευρώ θα κερδίσει περίπου 20 ευρώ. Ως «αντάλλαγμα», το υπ. Εργασίας θα έχει πρόσβαση στην ώρα άφιξης και αποχώρησης του εργαζόμενου, καθώς οι σχετικές πληροφορίες, μέσω της ηλεκτρονικής κάρτας, θα αποστέλλονται τόσο στον ΟΑΕΔ όσο και στην Επιθεώρηση Εργασίας.

Ετσι, οι ελεγκτικές αρχές θα μπορούν να ελέγχουν αν εργαζόμενοι που έχουν δηλωθεί στην Επιθεώρηση για τετράωρη απασχόληση δουλεύουν τελικά ολόκληρο οκτάωρο.

Εκτός από την τήρηση της εργατικής νομοθεσίας, απαραίτητη προϋπόθεση για να διατηρηθεί η «έκπτωση» στις ασφαλιστικές εισφορές θα είναι οι επιχειρήσεις που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα να πληρώνουν με συνέπεια τις τρέχουσες υποχρεώσεις τους.

Αποκλειστικά μέσω Ιντερνετ το Ε9

Υποχρεωτικά μέσω Internet θα δηλώνονται από εδώ και στο εξής οι όποιες μεταβολές επέρχονται στην ακίνητη περιουσία μας.

Το έντυπο Ε9, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς του υπουργείου Οικονομικών, θα αποκτήσει μόνο ηλεκτρονική μορφή και θα συμπληρώνεται από όσους αποκτούν ή μεταβιβάζουν ένα ακίνητο. Πρόθεση είναι η υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή να ισχύσει ακόμη και από φέτος, προκειμένου να μη συσσωρευθούν επιπλέον 300-400 χιλιάδες έντυπα στα ράφια του υπουργείου Οικονομικών.

Ετσι, εκτός από τους επαγγελματίες οι οποίοι πρέπει υποχρεωτικά να συμπληρώσουν τις δηλώσεις τους μέσω Διαδικτύου, την ηλεκτρονική οδό θα ακολουθήσουν -εφόσον δεν ανατραπεί η απόφαση- και όσοι μέσα στο 2010:

- Αγόρασαν ή πούλησαν ακίνητο.

- Προχώρησαν σε γονική παροχή ακινήτου.

- Απέκτησαν κάποιο ακίνητο με κληρονομιά, δωρεά ή γονική παροχή.

- Αλλαξαν οποιοδήποτε στοιχείο από τα ακίνητα που είχαν δηλωθεί σε προηγούμενα έντυπα.

Η απόφαση ελήφθη από το οικονομικό επιτελείο προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία εκκαθάρισης των δηλώσεων ακινήτων και να πληρωθεί ταχύτερα ο φόρος μεγάλης ακίνητης περιουσίας. Βρισκόμαστε στον Ιανουάριο του 2011 και ακόμη δεν έχουν αποσταλεί:

*Περισσότερα από 800.000 εκκαθαριστικά σημειώματα για την πληρωμή του ΕΤΑΚ έτους 2009.

*Το σύνολο των εκκαθαριστικών για τον ΦΜΑΠ του 2010.

Εκτός από την ηλεκτρονική υποβολή, το υπουργείο Οικονομικών αναζητεί λύση και για να περιορίσει τα λάθη που γίνονται κατά τη συμπλήρωση του Ε9. Μια από τις προτάσεις που έχει πέσει στο τραπέζι, προβλέπει ότι η δήλωση της όποιας μεταβολής επέρχεται στην ακίνητη περιουσία θα γίνεται μέσω των συμβολαιογράφων ώστε να είναι «πιστοποιημένη».

Του ΘΑΝΟΥ ΤΣΙΡΟΥ από enet