Τετάρτη 11 Μαρτίου 2015

Περί γερμανικών αποζημιώσεων

Χθες, με πρωτοβουλία της Προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνσταντοπούλου, πραγματοποιήθηκε στη Βουλή η συζήτηση για τη σύσταση διακομματικής επιτροπής διεκδίκησης των γερμανικών αποζημιώσεων, οπότε αποφάσισα κι εγώ να γράψω σχετικά με αυτό το μείζον ζήτημα που απασχολεί το 0,15% του παγκόσμιου πληθυσμού, δηλαδή τους Έλληνες.

Καταρχάς, να διευκρινίσουμε ότι οι γερμανικές αποζημιώσεις αφορούν τρεις ξεχωριστές ενότητες: το κατοχικό δάνειο, τις επανορθώσεις υπέρ του ελληνικού δημοσίου για καταστροφές υποδομών και τις αποζημιώσεις υπέρ των θυμάτων που αφορούν αγωγές συγγενών κυρίως από τα...
ολοκαυτώματα, όπως του Διστόμου για το οποίο μίλησε ο Υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος.

Το ύψος του κατοχικού δανείου είναι πολύ δύσκολο να υπολογιστεί με ακρίβεια κι αυτό είναι πολύ λογικό, αφού έχουν περάσει 70 χρόνια. Ο μέσος όρος των σοβαρών εκτιμήσεων που έχουν γίνει το δίνουν γύρω στα 6 δις ευρώ. Το πολύ-πολύ να είναι 9 δις και να φτάνει τα 13 δις με τους τόκους αλλά σε καμία περίπτωση δεν είναι 54 δις, ούτε φυσικά 550 δις με τους τόκους. Αυτά τα λένε οι ψεκασμένοι.

Όσον αφορά στις επανορθώσεις, η Τράπεζα της Ελλάδας τις έχει υπολογίσει περί τα 7,1 δις δολάρια σε τιμές 1938, δηλαδή 108 δις σημερινά ευρώ χωρίς τους νόμιμους τόκους - με τους τόκους ξεπερνάνε το 1 τρις, δηλαδή 3 φορές το δημόσιο χρέος της Ελλάδας.

Το ποσό αυτό είναι πράγματι υπαρκτό αλλά αποτελεί απλώς έναν υπολογισμό των υλικών ζημιών της Ελλάδας και δεν επιδικάστηκε ποτέ. Αντιθέτως, στη Διάσκεψη του Παρισιού το 1945 η Ελλάδα αποδέχθηκε ότι το συνολικό ύψος των υλικών ζημιών που υπέστη ήταν 3,81 δις δολάρια σε τιμές 1938 - δηλαδή παραιτήθηκε από την αξίωση των 7,1 δις - για να λάβει τελικά μόλις 25 εκατομμύρια δολάρια σε είδος - ούτε καν μετρητά - που ήταν και το μοναδικό ποσό το οποίο τελικά επιδικάστηκε.

Φυσικά, η Δύση καμία πρόθεση δεν είχε να αποζημιωθούν μεταπολεμικά οι χώρες που έπεσαν θύματα της ναζιστικής Γερμανίας. Το μόνο που την ενδιέφερε ήταν οι σφαίρες επιρροής και μια ισχυρή Δυτική Γερμανία στα σύνορα με το σοβιετικό μπλοκ. Τον καπιταλισμό προσπαθούσαν να σώσουν. Ζμπούτσα τους η Ελλάδα που μάλιστα βρισκόταν σε εμφύλιο.

Εξάλλου, όσο η Γερμανία παρέμενε χωρισμένη, καμία σοβαρή συζήτηση για τις επανορθώσεις δε μπορούσε να γίνει. Ποια από τις δύο Γερμανίες θα πλήρωνε;

Όχι μόνο δε ζητήθηκαν λεφτά από τη Γερμανία αλλά αντίθετα της δόθηκαν εκατομμύρια μέσω του σχεδίου Μάρσαλ στο πλαίσιο του οποίου πήρε χρηματική βοήθεια και η Ελλάδα, λεφτά που δε θα έπαιρνε αν συνέχιζε να διεκδικεί τις πολεμικές αποζημιώσεις.

Και φτάνουμε έτσι στο 1960 και τη συμφωνία που υπέγραψε η κυβέρνηση Καραμανλή βάσει της οποίας το 1961 δόθηκαν αό τη Βόννη 115 εκατομμύρια μάρκα για Έλληνες που “υπέστησαν διωγμούς διά λόγους φυλετικούς, θρησκευτικούς ή αντιθέσεως προς την εθνικοσοσιαλιστική κοσμοθεωρία”.

Εδώ τα πράγματα είναι κάπως θολά, αφού υπάρχουν πολλοί που ερμηνεύουν τη συμφωνία που υπογράφηκε ως οριστική παραίτηση της Ελλάδας από οποιαδήποτε επιπλέον αξίωση, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι αποτέλεσε προσωρινή παραίτηση μέχρι την ενοποίηση της Γερμανίας, όπως όριζε η συμφωνία του Λονδίνου του 1953 - αυτή που κούρεψε το γερμανικό χρέος στο μισό και στην οποία αναφερόταν κάπως κάπου κάποτε ο Αλέξης Τσίπρας όταν ζητούσε να εφαρμοστεί τώρα και για το δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Περασμένα ξεχασμένα.

Θα άξιζε σε αυτό το σημείο να αναφερθώ και στην υπόθεση Μέρτεν και τον σκοτεινό τρόπο με τον οποίο τη χειρίστηκε ο Καραμανλής  - ο ρόλος του οποίου κατά τη διάρκεια της Κατοχής είναι επίσης σκοτεινός - αλλά το κείμενο θα βγει πολύ μεγάλο, οπότε σας προτείνω να τη διαβάσετε μόνοι σας.

Με αυτά και με κείνα ήρθε το σωτήριο έτος 1990, χρονιά ενοποίησης της Γερμανίας, που φιλοδοξούσε να στείλει το ζήτημα των πολεμικών αποζημιώσεων οριστικά στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Τί έγινε τότε; Απολύτως τίποτα. Στην ειρηνευτική συμφωνία της Μόσχας δεν ανακινήθηκε καν το θέμα των αποζημιώσεων. ΗΠΑ, Γαλλία και Βρετανία παραιτήθηκαν πλήρως από τη διεκδίκηση αποζημιώσεων. Η Ρωσία μόνο έλαβε 8 δις ευρώ - αντί για 90 δις που διεκδικούσε το 1945 - και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς δεν πήραμε τίποτα.

Αν η Ρωσία με 20 εκατομμύρια νεκρούς πολίτες κι άλλα 10 εκατομμύρια νεκρούς στρατιώτες κατάφερε να πάρει μόλις 8 δις ευρώ, φανταστείτε τί θα παίρναμε εμείς. Όχι ότι το παλέψαμε κιόλας.

Έτσι λοιπόν έχουν τα πράγματα με τις γερμανικές οφειλές. Χωρίς να είμαι νομικός, θεωρώ εξαιρετικά απίθανο η Ελλάδα να καταφέρει να πετύχει το οτιδήποτε σχετικά με αυτές. Μιλάω μόνο σε νομικό επίπεδο, αφού σε πολιτικό είναι αυτονόητο ότι αμοιβαία συνεννόηση με τη Γερμανία δεν πρόκειται να υπάρξει.

Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι αν η Ελλάδα πράγματι δικαιωθεί από το Δικαστήριο της Χάγης - εάν ποτέ προσφύγει σε αυτό - και λάβει το πόσο των επανορθώσεων, τότε ολόκληρος σχεδόν ο πλανήτης θα απαιτήσει το ίδιο και η Γερμανία θα κληθεί να πληρώσει 100 τρις ευρώ, δηλαδή 40 γερμανικά ΑΕΠ ή αλλιώς το παγκόσμιο χρέος επί 2.

Σχετικά με το κατοχικό δάνειο, που αποτελεί πιο ρεαλιστικό στόχο, τα είπαμε παραπάνω, ενώ οι αποζημιώσεις προς τα θύματα είναι καθαρά ιδιωτικές και δεν θα ελαφρύνουν στο ελάχιστο το δημόσιο χρέος της Ελλάδας. Αλλά ακόμα κι όταν η υπόθεση του Διστόμου πήγε στη Χάγη, το Διεθνές Δικαστήριο αποφάνθηκε ότι υπεύθυνα για τη διευθέτησή της είναι τα γερμανικά δικαστήρια.

Φαντάζομαι ότι όλα αυτά τα γνωρίζουν καλύτερα ο ΣΥΡΙΖΑ και φυσικά οι προηγούμενες κυβερνήσεις που έτσι κι αλλιώς δεν επρόκειτο ποτέ να κινηθούν εναντίον της Γερμανίας και κατ' επέκταση εναντίον της γερμανικής κυβέρνησης που είχε το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ δεμένα από παντού, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ που παραμένουν προς το παρόν αναμάρτητοι.

Προφανώς, ο ΣΥΡΙΖΑ γνωρίζει ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να εισπράξει ποτέ ούτε μισό ευρώ από τις γερμανικές οφειλές κι αν αυτό κάποτε συμβεί, σίγουρα ο Αλέξης Τσίπρας δε θα ζει για να το δει. Αυτές οι διαδικασίες μπορούν να κρατήσουν δεκαετίες.

Σε κάθε περίπτωση, η σύσταση διακομματικής επιτροπής για τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων μπορεί να λειτουργήσει θετικά για την Ελλάδα σε επικοινωνιακό και συμβολικό επίπεδο, αφού δίνει επιτέλους την εντύπωση μιας χώρας που δεν είναι μονίμως σκυμμένη αλλά έχει το θάρρος να διεκδικεί.

Επίσης, είναι πολύ διασκεδαστικό να βλέπεις τους Γερμανούς να βγαίνουν από τα ρούχα τους.

Δεν είναι ατσαλάκωτοι. Και δεν είναι ανίκητοι.

Με τον γερμανικό λαό δε μας χωρίζει τίποτα αλλά με τη γερμανική ηγεσία μας χωρίζουν πολλά.

Πολλά περισσότερα από 550 δις ευρώ που κάποιοι ονειρεύονται.

by To Skouliki Tom

(Ανήθικο δίδαγμα: Οι λογαριασμοί μας με τη Γερμανία του Χίτλερ μπορεί κάποτε να κλείσουν αλλά οι λογαριασμοί μας με τους υμνητές του και τους απογόνους των ταγματασφαλιτών και χιτών παραμένουν ανοιχτοί όσο τους ανεχόμαστε στη Βουλή και τους δρόμους. Ποτέ ξανά φασισμός.)