Μαντρώνουν τις... ιερές αγελάδες

Ο «πόλεμος» με τους ολιγάρχες είναι το στοίχημα που πρέπει να κερδίσει η κυβέρνηση προκειμένου να αντισταθμίσει τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν στο εσωτερικό της μετά τη διαπραγμάτευση με τους δανειστές, αλλά και προκειμένου να ικανοποιήσει την κοινωνία των πολιτών, που εδώ και πέντε χρόνια βιώνει αποκλειστικά και δραματικά τις επιπτώσεις από τα μέτρα λιτότητας, την ίδια ώρα που το 0,1% των πολύ πλούσιων της χώρας απολαμβάνει προνομιακή μεταχείριση και ιδιότυπη ασυλία απέναντι ακόμα και στους μνημονιακούς νόμους.

Ο «πόλεμος», σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, θα γίνει σε τέσσερα «μέτωπα», με στρατηγικές κινήσεις και στοχευμένες ενέργειες...

που θα ενδυναμώσουν την αξιοπιστία της κυβέρνησης τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Τα τέσσερα «μέτωπα» που θα ανοίξει η κυβέρνηση είναι αυτά απέναντι στους ολιγάρχες των ΜΜΕ, των δημοσίων έργων, των σκουπιδιών αλλά και απέναντι στους «μετρ» της μεγάλης φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής. Όπως μάλιστα έλεγαν στο «Π» κυβερνητικά στελέχη, τα πρόσωπα αυτά στις περισσότερες περιπτώσεις είναι τα ίδια, αφού λυμαίνονται πολλούς χώρους ταυτόχρονα.

Έτσι, η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να τους... ταράξει στη νομιμότητα, ξεκαθαρίζοντας το άναρχο τηλεοπτικό τοπίο, επανεξετάζοντας τη σύμβαση της Αττικής οδού, επανεξετάζοντας όλες τις συμβάσεις με ιδιώτες για τα σκουπίδια, αλλάζοντας το θεσμικό πλαίσιο των δημοσίων συμβάσεων και βάζοντας «χέρι» στις μέχρι σήμερα «ιερές αγελάδες» της φοροδιαφυγής.

Τηλεοπτικά κανάλια

Στη σύγκρουση με τους μιντιάρχες η κυβέρνηση εκτιμά ότι θα έχει αρωγούς την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ, αφού, ύστερα από επίμονες πιέσεις της τρόικας, ήταν συμβατική υποχρέωση η διενέργεια διαγωνισμού για τις τηλεοπτικές άδειες, την οποία όμως οι μνημονιακές κυβερνήσεις αθέτησαν.

Όπως περιγράφεται και στο κείμενο που συμφώνησαν η ελληνική κυβέρνηση και οι δανειστές για τις μεταρρυθμίσεις, το πλαίσιο περιλαμβάνει δυο παρεμβάσεις:

♦ Την ενεργοποίηση της νομοθεσίας που θα ρυθμίζει τα έσοδα των μέσων ενημέρωσης (έντυπων και ηλεκτρονικών), διασφαλίζοντας (μέσω κατάλληλων δημοπρασιών) πως θα πληρώνουν στο κράτος τις τιμές αγοράς για τις συχνότητες που χρησιμοποιούν.

♦ Την απαγόρευση της συνεχιζόμενης λειτουργίας μονίμως ζημιογόνων μέσων ενημέρωσης (χωρίς διαφανή διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης).

Το πλαίσιο αυτό μεταφράζεται στη διενέργεια ανοικτού διαγωνισμού για την παραχώρηση τηλεοπτικών αδειών που αναμένεται ότι θα αποφέρει τουλάχιστον 100 εκατομμύρια ευρώ στο Δημόσιο.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση προσανατολίζεται ο διαγωνισμός να γίνει από «μηδενική βάση», δηλαδή χωρίς καμιά πριμοδότηση των τηλεοπτικών σταθμών που λειτουργούν εδώ και 25 χρόνια με προσωρινές άδειες. Ειδικά αυτή η σκέψη της κυβέρνησης έχει σημάνει συναγερμό στα υπάρχοντα τηλεοπτικά κανάλια, αφού θα πρέπει να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό με ίσους όρους με άλλους ενδιαφερόμενους τηλεοπτικούς παίκτες που αυτήν τη στιγμή βρίσκονται εκτός αγοράς και συχνοτήτων.

Παράλληλα, η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να ενεργοποιήσει άμεσα τις διατάξεις των νόμων οι οποίες επιτρέπουν στην Τράπεζα της Ελλάδος ή στις αρμόδιες εισαγγελικές αρχές να διενεργούν ελέγχους για την προέλευση της χρηματοδότησης των επιχειρήσεων ενημέρωσης και προβλέπουν ότι μια ζημιογόνα επιχείρηση δεν είναι δυνατόν να λειτουργεί επ’ αόριστον χωρίς να ανακεφαλαιώνεται.

Το τρίτο βήμα της κυβέρνησης έχει να κάνει με τον διαρκώς αναβαλλόμενο ειδικό φόρο διαφημίσεων στους τηλεοπτικούς σταθμούς, ο οποίος εκτιμάται ότι μπορεί να αποφέρει στο δημόσιο ταμείο περί τα 60 εκατ. ευρώ.

Ο ειδικός αυτός φόρος προβλέπεται από το 2010 (μνημονιακός νόμος 3845/10), αλλά η εφαρμογή - καταβολή του συνεχώς αναβαλλόταν με Υπουργικές Αποφάσεις. Η κυβέρνηση φέρεται αποφασισμένη να τον εφαρμόσει, και μάλιστα δεν θεωρείται καθόλου τυχαία η ερώτηση που κατέθεσε στις 18 Φεβρουαρίου 2015 στην Κομισιόν ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Δημήτρης Παπαδημούλης.

Η Επιτροπή καλείται να απαντήσει γιατί, τη στιγμή που η τρόικα και οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις είχαν δείξει «υπερβολική ευαισθησία» στην απαρέγκλιτη εφαρμογή άλλων μνημονιακών δεσμεύσεων, δεν έχει εφαρμοστεί η συγκεκριμένη υποχρέωση και πόσα έσοδα στερήθηκε το δημόσιο ταμείο από το 2010 και μέχρι σήμερα.

Αττική οδός - δημόσια έργα

Οι πληροφορίες του «Ποντικιού» αναφέρουν ότι η κυβέρνηση αναμένεται να ξεσκονίσει τα οικονομικά στοιχεία της Αττικής οδού, προκειμένου να διαπιστώσει εάν έχει γίνει απόσβεση ώστε η Αττική οδός να επιστρέψει στο Δημόσιο νωρίτερα από το 2024 που προβλέπει η σύμβαση παραχώρησης.

Το θέμα είχε σηκώσει και προεκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ με δηλώσεις – λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές – του σημερινού υπουργού Οικονομίας και Υποδομών Γιώργου Σταθάκη στους «Financial Times».

Όπως είχε δηλώσει στις 7 Ιανουαρίου 2015, μία κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ θα επανεξέταζε τους όρους αρκετών συμβάσεων παραχώρησης οδικών αξόνων που συγχρηματοδοτούνται από την Ε.Ε. και έχουν ανατεθεί σε Έλληνες εργολάβους συμπληρώνοντας ότι: «Δεν είναι όλα τα έργα αυτά προβληματικά, αλλά υπάρχουν κάποια – περιλαμβανομένης της Αττικής οδού – που δείχνουν πιθανώς υπερβολικές αποδόσεις για τους διαχειριστές».

Τα στελέχη του υπουργείου που έχουν αναλάβει την υπόθεση της Αττικής οδού υποστηρίζουν ότι η προβλεπόμενη απόδοση της επένδυσης έχει εκπληρωθεί νωρίτερα από τα 20 χρόνια που ορίζει η σύμβαση και άρα πρέπει είτε να καταγγελθεί η σύμβαση και τα έσοδα των διοδίων να πηγαίνουν στο δημόσιο ταμείο είτε να υπογραφεί νέα σύμβαση ύστερα από διαγωνισμό και με άλλους όρους υπέρ του δημοσίου συμφέροντος.

Στις ενστάσεις που εγείρει η Αττική οδός, υποστηρίζοντας ότι δεν έχει γίνει η απόσβεση αφού δεν έχει μοιραστεί μέρισμα στους μετόχους, μια και ακόμα εξοφλούνται δανειακές υποχρεώσεις, τα κυβερνητικά στελέχη, σύμφωνα με πληροφορίες, κάνουν λόγο για περίτεχνες ενδοομιλικές συναλλαγές και επισημαίνουν ότι η Εταιρεία Λειτουργίας και Συντήρησης Αττικές Διαδρομές Α.Ε., μέτοχοι της οποίας είναι οι εταιρείες - μέτοχοι της Αττικής Οδού Α.Ε., διανέμουν κέρδη από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της.

Παράλληλα, θεωρούν ότι πρέπει να εξεταστεί ενδελεχώς και η σύμβαση μεταξύ της Αττικής Οδού Α.Ε. και της Αττικές Διαδρομές Α.Ε., αφού η δεύτερη εισπράττει ετησίως πάνω από 50 εκατ. ευρώ για τη λειτουργία και συντήρηση του δρόμου.

Να σημειωθεί ότι θέμα της βελτίωσης της νομοθεσίας για τις ενδοομιλικές συναλλαγές είναι μια από τις μεταρρυθμίσεις που συμφώνησε η κυβέρνηση με εταίρους και δανειστές.

Το δεύτερο βήμα της κυβέρνησης θα είναι η εκ βάθρων αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου που διέπει τις δημόσιες συμβάσεις (δημόσια έργα, προμήθειες αγαθών και υπηρεσιών, συμβάσεις παραχώρησης και συμπράξεις δημόσιου - ιδιωτικού τομέα), στο πλαίσιο και της αντίστοιχης κοινοτικής νομοθεσίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, προς την κατεύθυνση αυτήν αναμένεται η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου συστήματος ηλεκτρονικών συμβάσεων από την προκήρυξη έως την ολοκλήρωση ενός έργου, με τυποποίηση και προδιαγραφές, αναθεωρώντας το νομικό πλαίσιο δημοσίων έργων ειδικά σε ό,τι αφορά τις μελέτες, τα συστήματα δημοπράτησης, το στάδιο της εκτέλεσης αλλά και την παραλαβή.

Παράλληλα, θα γίνουν αυστηροί οι όροι σχεδιασμού και εκτέλεσης των δημοσίων συμβάσεων για να αποφευχθούν οι «φωτογραφικές» προκηρύξεις, η επιλεκτική εφαρμογή των συμφωνηθέντων από τα εμπλεκόμενα μέρη, η απαίτηση επέκτασης των συμβάσεων εκ μέρους των αναδόχων προκειμένου να παραδώσουν τα έργα καθώς και η δυνατότητα κακόβουλης κατάτμησης των συμβάσεων έργων και προμηθειών.

Σκουπίδια

Το τρίτο μέτωπο που φέρεται αποφασισμένη να ανοίξει η κυβέρνηση είναι αυτό με τους ολιγάρχες των σκουπιδιών και με τις περιβόητες ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημόσιου - Ιδιωτικού Τομέα). Ανώτατος αξιωματούχους του υπουργείου Περιβάλλοντος ξεκαθάρισε ότι οι συμβάσεις ΣΔΙΤ για τα σκουπίδια που βρίσκονται σε εξέλιξη σε τουλάχιστον πέντε περιφέρειες της χώρας «είναι εκτός ευρωπαϊκών Οδηγιών και εκτός της πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης».

Όπως χαρακτηριστικά είπε, το υπουργείο Περιβάλλοντος χειρίζεται θέματα που άπτονται πολύ ισχυρών οικονομικών συμφερόντων, τα οποία έχουν μάθει να λειτουργούν σε λάθος βάση. Πρόσθεσε μάλιστα ότι «εμείς θα ξαναδώσουμε ένα άλλο στίγμα σε αυτούς τους επιχειρηματίες», με στόχο να προωθηθεί η υγιής επιχειρηματικότητα.

Πιο συγκεκριμένα, το υπουργείο ΠΑΠΕΝ προσανατολίζεται στην εκ βάθρων επανεξέταση των ΣΔΙΤ που είναι σε εξέλιξη, και μάλιστα αρωγό του θα έχει και τις υπηρεσίες της Κομισιόν, αφού το θέμα με τις «λεόντειες» και εκτός ευρωπαϊκής νομοθεσίας συμβάσεις απασχολεί και τις Βρυξέλλες.

Στο μικροσκόπιο του υπουργείου Περιβάλλοντος αλλά και των Βρυξελλών είναι οι συμβάσεις ΣΔΙΤ οι οποίες προβλέπουν εξαιρετικά περίεργους όρους που ελέγχονται για παράβαση της κοινοτικής νομοθεσίας τόσο στις διακηρύξεις των συμβάσεων όσο και στις περιβαλλοντικές μελέτες και τις ανακηρύξεις των προσωρινών αναδόχων. Από τα πιο εξόφθαλμα που έχουν κάνει τους αξιωματούχους των Βρυξελλών να βγουν από τα ρούχα τους είναι η πρόβλεψη στις προκηρύξεις για εγγυημένη ποσότητα σκουπιδιών στους ιδιώτες!

Για να το κάνουμε λιανά, σε κάθε διαγωνισμό υπάρχει συμβατική υποχρέωση ότι οι ιδιώτες που θα διαχειρίζονται τα σκουπίδια θα παραλαμβάνουν για τα περίπου 30 χρόνια της διαχείρισης συγκεκριμένη ποσότητα απορριμμάτων. Στην περίπτωση που οι ποσότητες είναι λιγότερες, τότε οι ιδιώτες θα αποζημιώνονται! Όπως επισήμανε ανώτατος αξιωματούχος του υπουργείου Περιβάλλοντος, δεν είναι δυνατόν «για παράδειγμα για τη ΣΔΙΤ Πελοποννήσου να εγγυόμαστε στον ιδιώτη ότι επί 28 χρόνια θα παραλαμβάνει 150.000 τόνους σκουπιδιών τον χρόνο»!

Να σημειωθεί ότι η συμβατική υποχρέωση για συγκεκριμένους τόνους σκουπιδιών ανά έτος στους ιδιώτες έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, που προβλέπει συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τη σταδιακή μείωση του όγκου των απορριμμάτων, με στόχο την κατακόρυφη άνοδο των σκουπιδιών που οδεύουν προς ανακύκλωση.

Να σημειωθεί ότι ήδη η Περιφέρεια Αττικής σταμάτησε τις διαδικασίες για τους τέσσερις διαγωνισμούς για τα αντίστοιχα εργοστάσια διαχείρισης απορριμμάτων, ενώ αναμένεται να μπουν σε νέες διαδικασίες όλες οι ΣΔΙΤ, μεταξύ των οποίων των Περιφερειών Πελοποννήσου, Δυτικής Μακεδονίας κ.ά.

Φορολόγηση του μεγάλου πλούτου

Ένα ακόμη πεδίο στο οποίο η κυβέρνηση προτίθεται να επέμβει είναι αυτό του τρόπου φορολόγησης του μεγάλου πλούτου, όπου έχει διαπιστωθεί ότι η φοροδιαφυγή ή φοροαποφυγή έχει τεράστια έκταση, ενώ συχνά συμβαίνει με νόμιμους τρόπους χάρη στα αμέτρητα παραθυράκια του συστήματος.

Ήδη στο μεταρρυθμιστικό πακέτο Βαρουφάκη, το οποίο αποτελεί ήδη τη βάση της συμφωνίας της Ελλάδας με τους δανειστές της για την τετράμηνη συμφωνία - γέφυρα, βλέπουμε κάποιες προβλέψεις που τείνουν προς αυτήν την κατεύθυνση:

1. Τροποποίηση της φορολόγησης των συλλογικών επενδύσεων και των δαπανών της φορολογίας εισοδήματος που θα ενσωματωθούν στον κώδικα φορολογίας εισοδήματος. Σημειωτέον ότι ως συλλογικές επενδύσεις νοούνται οι επενδυτικές κοινοπραξίες, τις οποίες συνάπτουν μεγάλες ελληνικές εταιρείες είτε μεταξύ τους είτε με ξένες προκειμένου να συμμετάσχουν σε δημόσιους διαγωνισμούς.

2. Διεύρυνση του ορισμού της φορολογικής απάτης και φοροδιαφυγής, ώστε να μπει τέλος στη φορολογική αμνηστία. Κατά προέκταση, αυτό σημαίνει, σύμφωνα με πληροφορίες, ότι θα υπάρξει και αύξηση των ποινών. Μάλιστα, όπως έλεγαν προ ημερών ανώτερα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, στο ζήτημα της φοροδιαφυγής το ελληνικό «οπλοστάσιο» θα ενισχυθεί και με εργαλεία που είναι διαθέσιμα σε μεγάλες χώρες της Ε.Ε. Παρέπεμπαν δε σε μεγάλες υποθέσεις που τα τελευταία χρόνια έχουν αποτελέσει αντικείμενο δημοσιότητας σε παγκόσμια κλίμακα.

3. Εκσυγχρονισμός του κώδικα φορολογίας εισοδήματος, ώστε να εξαλειφθούν εξαιρέσεις του φορολογικού κώδικα. Όπως μας πληροφορούν κυβερνητικά στελέχη, το επόμενο διάστημα θα δούμε ενδελεχείς ελέγχους στα ατομικά εισοδήματα επιχειρηματιών, ώστε να αφαιρεθεί από τους ελεγχόμενους το πρόσχημα ότι το κράτος επιτίθεται σε εταιρείες με πολλούς εργαζομένους και υπονομεύει την επιχειρηματικότητα και την ανάκαμψη της απασχόλησης.

4. Η επιβολή και η βελτίωση της υπάρχουσας νομοθεσίας για τις ενδοομιλικές συναλλαγές, στην οποία αναφερθήκαμε και για τον τομέα των δημοσίων έργων, αναμένεται, εκτός από διαφάνεια, να προσφέρει επιπλέον φορολογητέα ύλη και ενίσχυση των δημοσίων εσόδων.

Κοινώς, αρχίζουν τα όργανα...

Από το Ποντίκι