Από τους Αβράκωτους στους Αγράβατους

Mε κοστούμι και γραβάτα ο Ντέισελμπλουμ, χωρίς γραβάτα και με ριχτό πουκάμισο ο Βαρουφάκης: έτσι σχολίασε την πολυσυζητημένη συνάντηση των δύο ανδρών το ΒΒC. Το υπονοούμενο ήταν σαφές: ευπρέπεια και προσήλωση στους κανόνες από τη μια, αυθάδεια από την άλλη.

Πολλά ήταν τα σχόλια για τους κυβερνώντες που δεν φορούν γραβάτα. Μετά τους θρυλικούς Αβράκωτους (Sans-culottes) της Γαλλικής Επανάστασης, έρχονται οι επίσημοι Αγράβατοι της νέας ελληνικής κυβέρνησης. (Το ζιβάγκο, σήμα κατατεθέν του πασοκικού σοσιαλισμού, σε συνδυασμό με το παχύ μουστάκι, δεν είναι πια της μόδας.)

Όπως το ράσο δεν κάνει τον παπά, έτσι και...

η απουσία γραβάτας δεν σε καθιστά αυτόματα αντικομφορμιστή, πολύ περισσότερο επαναστάτη. Ωστόσο η απουσία της γραβάτας δεν είναι σύμβολο απόρριψης της μικροαστικής υποκρισίας, του επιφανειακού καθωσπρεπισμού. Πολύ συχνά το casual ντύσιμο είναι πολύ πιο ακριβό και περίτεχνο απ’ ό,τι το παραδοσιακό κοστουμάκι.

Το κοστούμι και η γραβάτα δεν είναι πλέον σύμβολα οικονομικής ισχύος και κοινωνικού κύρους. Ας θυμηθούμε τον μακαρίτη Στιβ Τζομπς, που στις επίσημες παρουσιάσεις των νέων προϊόντων της Apple, φορούσε μια απλή μαύρη μπλούζα.

Κάποτε οι προλετάριοι φορούσαν κοστούμι και γραβάτα στην πορεία της Πρωτομαγιάς, στις ονομαστικές γιορτές, στους γάμους και τις κηδείες: ήταν μια ένδειξη σεβασμού αλλά και, ταυτόχρονα, μια επιφανειακή μεταμφίεση της φτώχειας τους. Ήταν και ένδειξη ενηλικίωσης, όπως σήμερα η απόρριψή της συχνά συμβολίζει μια τεχνητή παράταση της νεότητας. Δεν θα βάλω γραβάτα, δεν θα μοιάσω του πατέρα ή του παππού, δεν θα γεράσω. Μόνον ο ταλαίπωρος υπαλληλάκος αναγκάζεται να φορά πουκάμισο και γραβάτα, ενώ το αφεντικό του μπορεί να δίνει διαταγές ακόμα και φορώντας σαγιονάρες.

Εκτός από τους Αβράκωτους, υπάρχουν και οι Μονόβρακοι, αυτοί που δεν έχουν παρά μόνο ένα (1) βρακί και οι οποίοι αδιαφορούν για τις ενδυματολογικές επιλογές της κυβέρνησης. Αυτοί εκπροσωπούν τον κόσμο των «χωρίς»: χωρίς δουλειά, χωρίς γιατρούς και φάρμακα, χωρίς μονάδες στο κινητό, χωρίς βενζίνη στο αυτοκίνητο, χωρίς θέρμανση, χωρίς μέλλον. Μόνον αν αυτοί γίνουν από ψηφοφόροι υποκείμενα, πρωταγωνιστές της Ιστορίας, θα λυθούν οι κόμποι και της γραβάτας και της ζωής μας.

Της Μαριάννας Τζιαντζή από prin