Τετάρτη 4 Φεβρουαρίου 2015

Διψασμένο χωράφι η αγορά

Ο δρόμος προς την αλλαγή θέλει πολλές θυσίες, θα είναι μακρύς και περιλαμβάνει την επίλυση πολλών προβλημάτων. Όμως για τη νέα κυβέρνηση υπάρχει πεδίο δράσης λαμπρό, εάν όντως έχει την πολιτική βούληση να δράσει άμεσα για να τονώσει την οικονομική δραστηριότητα σε τομείς που, αν και είναι στυλοβάτες - ραχοκοκαλιά της εθνικής οικονομίας, αφέθηκαν στη μοίρα τους στα χρόνια της ύφεσης και της λιτότητας, με αποτέλεσμα σήμερα να αργοπεθαίνουν.

Βιομηχανία, εμπόριο, κατασκευές και...
αγροτική παραγωγή «στενάζουν» τα τελευταία χρόνια κάτω από την «μπότα» των μνημονίων. Και μπορεί αρκετοί αναλυτές, εντός και εκτός, να υποστηρίζουν ότι είμαστε κοντά στην ανάκαμψη, η βιομηχανία όμως πρώτη λέει όχι!

Η ελληνική μεταποίηση πιστεύει ότι ο δρόμος προς την αλλαγή της εικόνας την ελληνικής οικονομίας είναι ακόμη μακρύς και περιλαμβάνει την επίλυση πολλών προβλημάτων, που υπερβαίνουν τη θεωρητική τοποθέτηση περί βελτιωμένου κλίματος.

Αυτό άλλωστε πιστοποιείται και από τους δείκτες της βιομηχανικής παραγωγής, που, με βάση τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, παραμένουν σε ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο.

Δεν είναι τυχαίο ότι ο μέσος δείκτης βιομηχανικής παραγωγής της περιόδου Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2014 παρουσίασε μείωση 2,6% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη της περιόδου Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2013, έναντι μείωσης 3,3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση το 2013 προς το 2012. Μειωμένος εξάλλου παραμένει και ο δείκτης κύκλου εργασιών της βιομηχανίας.

Η ουσία

Τα στοιχεία που θα μπορούσαν να παρατεθούν είναι πολλά, όμως πλέον ουσία έχει μόνο το αύριο, η νέα βιομηχανική πολιτική που σχεδιάζει η κυβέρνηση και η οποία θα πρέπει να στηριχθεί σε τρεις πυλώνες. Συγκεκριμένα, το οικονομικό επιτελείο καλό θα ήταν να ακούσει την αγορά, να ικανοποιήσει τα αιτήματα για την ενίσχυση της οικονομίας και να προωθήσει άμεσα σχέδιο που να προβλέπει:

◆  Σχεδιασμό και προώθηση της ανάπτυξης παραγωγικών αλυσίδων αξίας.

Ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της ελληνικής βιομηχανίας.

◆  Ειδικό πλέγμα μεταρρυθμίσεων και πολιτικών για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος φιλικού για τις επιχειρήσεις, με έμφαση στις μικρομεσαίες.

Κοινός δε παρονομαστής των στόχων αυτών πρέπει να είναι η συμμετοχή της βιομηχανίας στη δημιουργία υψηλών σταθερών ρυθμών ανάπτυξης και τη δημιουργία νέων σταθερών θέσεων εργασίας που θα μειώσουν τα πρωτοφανή επίπεδα της ανεργίας και θα βελτιώσουν τα εισοδήματα των ήδη εργαζομένων και τα έσοδα του κράτους από τη φορολόγηση των επιχειρηματικών κερδών.

Ουσιαστικά, στόχος της νέας βιομηχανικής πολιτικής θα πρέπει να είναι οι όροι και οι προϋποθέσεις για την αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της χώρας και παράλληλα η διασφάλιση ενός υγιούς περιβάλλοντος για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστική λειτουργία της ελληνικής βιομηχανίας, καθώς και των κατάλληλων συνθηκών για την αντιμετώπιση του διεθνούς ανταγωνισμού.

Στις βασικές προτεραιότητες της βιομηχανικής πολιτικής συμπεριλαμβάνεται και η άρση των αγκυλώσεων, στερεοτύπων και των αντικινήτρων του παρελθόντος, όπως η αφαίρεση των γραφειοκρατικών εμποδίων και η υιοθέτηση ενεργητικών πολιτικών ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, προκειμένου να στηριχθούν δραστηριότητες και επιχειρηματικές πρωτοβουλίες που έχουν θετικό, διατηρήσιμο αποτέλεσμα στο ισοζύγιο εμπορικών συναλλαγών με εξαγωγές εμπορεύσιμων αγαθών ή με υποκατάσταση αντίστοιχων εισαγωγών.

Προτεραιότητα επίσης αποτελούν οι δραστηριότητες που αναπτύσσουν και προωθούν την καινοτομία στην παραγωγή, στις διεργασίες και τα προϊόντα, που με τη σειρά τους θα βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα των βιομηχανικών επιχειρήσεων και ιδιαίτερα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, όπως επίσης κι αυτές (οι δραστηριότητες) που προσελκύουν νέες σύγχρονες παραγωγικές επενδύσεις στη μεταποίηση.

Στήριξη του εμπορίου

Η ενίσχυση και του εμπορίου, πέρα από απαραίτητη, είναι γνωστό ότι μπορεί να φέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην ελληνική εσωτερική αγορά. Οι επενδύσεις είναι αναγκαίες, αφού λόγω του μικρού μεγέθους των εμπορικών λιανικών επιχειρήσεων οι δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν από τις εν λόγω επενδύσεις θα μπορούν να διοχετευτούν στην αγορά με τη στήριξη άλλων επαγγελματιών.

Μπορεί βέβαια οι επενδύσεις των εμπορικών επιχειρήσεων του λιανικού εμπορίου να έχουν μικρή διάρκεια, έχουν ωστόσο άμεσα αποτελέσματα καθώς θα «φανούν» γρήγορα και στο πεδίο της απορρόφησης, σε αντίθεση με άλλους κλάδους.

Από την άλλη πλευρά, θα πρέπει να δοθούν ισχυρά κίνητρα για νέες δράσεις στο ηλεκτρονικό εμπόριο, στην εφοδιαστική αλυσίδα, στην ηλεκτρονική αποθήκη, την ηλεκτρονική παραγγελιοληψία και τιμολόγηση, στο barcoding, στον εξοπλισμό αποθήκης με αναβάθμιση / αγορά λογισμικού, αλλά και στην αγορά ηλεκτρονικού εξοπλισμού και τελευταίου τύπου ταμειακών μηχανών «on line» της Ε.Ε.

Κατασκευαστικός κλάδος

Ένας από τους βασικούς τομείς που χτύπησε η ύφεση τα τελευταία έξι χρόνια είναι αυτός της οικοδομής. Είναι γνωστό ότι αιτία για την κρίση της οικοδομής στη χώρα μας, πέρα από την οικονομική κατάσταση στην οποία βρίσκεται, είναι τα ιδιαίτερα, διαρθρωτικά και μη, προβλήματα του κλάδου.

Είναι σημαντικό σε οποιαδήποτε κρίση (κοινωνική, θεσμική, οικονομική, ατομική κ.λπ.) να θέτουμε το ερώτημα «γιατί». Γιατί φτάσαμε σήμερα να μιλάμε για κρίση στην οικοδομή, που οδηγεί εκατοντάδες χιλιάδες κόσμο σε ένα σοβαρό άγχος επιβίωσης μέσα από έναν οικονομικό μαρασμό;

Το σίγουρο σήμερα είναι ότι, χωρίς έξοδο από τη γενικότερη οικονομική ύφεση που διέρχεται η Ελλάδα, ο κλάδος της οικοδομής δεν μπορεί να ελπίζει σε αναζωογόνηση.

Σε μια παγωμένη οικονομία δεν κατασκευάζονται νέες κτηριακές ή βιομηχανικές υποδομές, τα δε κρατικά ελλείμματα και τα άδεια κρατικά ταμεία στοχεύουν σχεδόν αποκλειστικά στην εξασφάλιση των απολύτως κρίσιμων τομέων για την επιβίωση των πολιτών (υγεία, συντάξεις, μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων, εξυπηρέτηση του Δημοσίου).

Για να πάρει επομένως μπροστά επιτέλους ένας κλάδος που στηρίζει επί χρόνια πάνω από 40 επαγγέλματα, ως ένας από τους βασικούς πυλώνες της οικονομίας με σημαντική συνεισφορά στα δημόσια έσοδα, θα πρέπει το νέο οικονομικό επιτελείο να κάνει άμεσα, αύριο, συγκεκριμένες κινήσεις που θα δώσουν «οξυγόνο» στην αγορά:

◆  Να προχωρήσει στην κατάργηση της υποχρέωσης απόδοσης φόρου ακινήτου περιουσίας από τις οικοδομικές επιχειρήσεις για τα ακίνητα που δεν έχουν πουλήσει, διότι είναι αντισυνταγματικό για εμπόρευμα που είναι αδιάθετο να καταβάλλεται φόρος όταν καμία άλλη επιχείρηση δεν καταβάλλει παρόμοιο φόρο.

◆  Να αναστείλει την εφαρμογή του Ν. 3427/2005 που αφορά τον ΦΠΑ στα ακίνητα μέχρι τέλος του 2015.

◆  Να προχωρήσει στη θέσπιση μέτρων για την επιστροφή των ελληνικών κεφαλαίων και την τόνωση των επενδύσεων σε ακίνητα από τους ομογενείς.

◆  Να αναπροσαρμόσει ταχύτατα τις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων, όπου αυτές είναι μεγαλύτερες των αγοραίων, και να καταργήσει τους συντελεστές εμπορικότητας στα επαγγελματικά ακίνητα, διότι η εμπορικότητα έχει καταργηθεί πλέον τελείως εκτός των μεγάλων εμπορικών κέντρων.

«Οξυγόνο» στους αγρότες

Αδήριτη ανάγκη για να πάρει μπρος η μηχανή της ελληνικής οικονομίας είναι η παραγωγική ανασυγκρότηση του πρωτογενούς τομέα.

Ο πρωτογενής τομέας μπορεί εξάλλου να αποτελέσει μια βιώσιμη διέξοδο για την αύξηση της απασχόλησης και την καταπολέμηση της ανεργίας, όπως επίσης να προσφέρει συμπληρωματικό εισόδημα σε έναν μεγάλο αριθμό νοικοκυριών και να συμβάλει καθοριστικά στη διατήρηση των φυσικών πόρων και της περιβαλλοντικής ισορροπίας. Αυτό προϋποθέτει μέτρα ενεργού στήριξης από πλευράς της πολιτείας τόσο κατά το στάδιο της εγκατάστασης όσο και αργότερα.

Επιπλέον, η αύξηση της παραγωγής του πρωτογενούς τομέα δρα πολλαπλασιαστικά στη δημιουργία θέσεων εργασίας στη μεταποίηση και στο εμπόριο, καθώς και στην έρευνα και την τεχνική και επιστημονική υποστήριξη.

Τα προβλήματα είναι πολλά και στον τομέα αυτόν, όμως οι λύσεις πρέπει να είναι άμεσες για τη στήριξη του αγροτικού κόσμου, που έχει δει τα εισοδήματά του να μειώνονται δραματικά στα μνημονιακά χρόνια. Γι’ αυτό η νέα πολιτική ηγεσία μπορεί και πρέπει ταχύτατα να δράσει, με νομοθετικές παρεμβάσεις που θα στοχεύουν:

◆  Στην επαναφορά του ΦΠΑ στα γεωργικά εφόδια στα προμνημονιακά επίπεδα.

◆  Στην καθιέρωση φθηνού αγροτικού πετρελαίου, σε ποσότητα που θα καθορίζεται από την ετήσια δήλωση καλλιέργειας κάθε παραγωγού.

◆  Σε μειωμένο τιμολόγιο της ΔΕΗ για όλη την καλλιεργητική περίοδο.

◆  Στην κάρτα αγρότη (γεωργού, κτηνοτρόφου, αλιέα) για τη χορήγηση χαμηλότοκων, βραχυπρόθεσμων καλλιεργητικών δανείων, με οικονομικό πλαφόν βασισμένο στα στοιχεία των δηλώσεων καλλιέργειας της τελευταίας διετίας.

Θα πρέπει παράλληλα να φροντίσει για την εντατικοποίηση των κρατικών μηχανισμών ελέγχου της αγοράς και την άμεση πάταξη των υπερτιμολογήσεων, των ενδοομιλικών συναλλαγών, των εναρμονισμένων τιμών και των παράνομων ελληνοποιήσεων.

Πρώτη προτεραιότητα πρέπει να είναι και η ρύθμιση των αγροτικών χρεών (συμπεριλαμβανομένης της διαγραφής μέρους τους) λαμβάνοντας υπόψη κοινωνικά, εισοδηματικά και περιουσιακά στοιχεία και τη βιωσιμότητα των αγροτικών εκμεταλλεύσεων, η αναστολή των πλειστηριασμών περιουσιακών στοιχείων αγροτών, ιδίως σχετιζόμενων με την παραγωγική διαδικασία, αλλά και υιοθέτηση μιας φορολογικής πολιτικής που θα δίνει κίνητρα και δεν θα λειτουργεί ανασταλτικά.

Χρειάζεται μια πολιτική που να στοχεύει στην ίση μεταχείριση με τους υπόλοιπους φορολογούμενους, με ατομικό αφορολόγητο 12.000, περισσότερες κλίμακες και αλλαγή των συντελεστών φορολογίας ώστε να ελαφρύνονται τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, να υιοθετεί την κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και της προκαταβολής φόρου, να παρέχει απαλλαγή για πέντε χρόνια στους νέους αγρότες, αλλά και να θεσπίζει φόρο μεγάλης και πολύ μεγάλης περιουσίας με προοδευτική όμως κλίμακα βάσει των στοιχείων του πολυδιαφημισμένου Περιουσιολογίου, που κάποια στιγμή πρέπει να αποκτήσει η χώρα, καθώς θα συμβάλει στη μετάβαση στη νέα εποχή για την οικονομία. 

Από το Ποντίκι