Μία χαραμάδα ελπίδας για την Ελλάδα και την Ευρώπη

Του Νίκου Σταματάκη
                       
H ανακοίνωση από το Eurogroup της επίτευξης συμφωνίας μπορεί να μην δίνει σε καμία από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές – δηλαδή την Γερμανία και την Ελλάδα – το δικαίωμα να πανηγυρίζουν «επιτυχία» (ανεξάρτητα του τι λένε δημόσια), αποτελεί ωστόσο ένα σημαντικό σημείο καμπής τόσο για την Ελλάδα όσο και για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Από τη μια η Ελλάδα απέκτησε ένα σημαντικό χρονικό περιθώριο έτσι ώστε η νέα κυβέρνηση...

να δώσει «δείγμα γραφής» στα δημοσιονομικά αλλά και στον ευρύτερο οικονομικό τομέα. Από την άλλη, άνοιξε μια μικρή χαραμάδα στο συμπαγές τείχος της πειθαρχημένης γερμανικής λιτότητας που καταπνίγει κάθε προοπτική ανάπτυξης στην ευρωζώνη.

Δεν πρόκειται ασφαλώς για τον «Δούρειο Ιππο» που φοβόταν ο κ. Σόιμπλε. Αλλά ο συνυπολογισμός των ειδικών οικονομικών συνθηκών που επικρατούν μέσα στο 2015, η αναγνώριση της αλλαγής πορείας της Ελλάδας προς την πάταξη της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής, η αντιμετώπιση της εξαθλίωσης των κατωτέρων τάξεων, το ξεκαθάρισμα του τραπεζικού συστήματος και τελικά ο αναπροσανατολισμός του ελληνικού προγράμματος προς την ανάπτυξη (κάτι που τονίστηκε ιδιαίτερα από τον κ. Μοσκοβισί) δίνουν βάση στην ελπίδα ότι η Ελλάδα μπορεί υπό προϋποθέσεις να αποτελέσει τον καταλύτη για το τέλος της Γερμανικής λιτότητας σε όλη την Ευρωζώνη.

Αλλωστε τι νόημα θα είχε η πρόσφατη ανακοίνωση «ποσοτικής χαλάρωσης» του 1.1 τρις ευρώ (ή περίπου 60 δις ευρώ μηνιαίως – ποσό που ξεπερνά ένα ετήσιο ελληνικό προϋπολογισμό για να έχουμε αίσθηση του μέτρου) από την ΕΚΤ του κ. Ντράγκι εάν δεν είχε περίπου προαποφασισθεί μια τέτοια πορεία; Μήπως αυτό το 1.1 τρις βγαίνει από την τσέπη των Γερμανών φορολογουμένων; Μήπως είναι δανεικό από άλλη χώρα; Όχι, ασφαλώς όχι… Η «ποσοτική χαλάρωση» μαζί με όποια άλλα εργαλεία έχει η ΕΚΤ, όπως και κάθε κεντρική τράπεζα που χειρίζεται το δικό της νόμισμα, αποτελούν προνόμια της κεντρικής εξουσίας για τη ρύθμιση της οικονομίας. Οι οποίες κεντρικές εξουσίες μετά τη διάσωση των τραπεζών είχαν χρέος την τόνωση της βαθιά πληγωμένης οικονομικής δραστηριότητας και την ανάπτυξη.

Στις ΗΠΑ η τόνωση αυτή ήλθε άμεσα και συνεχίστηκε απρόσκοπτα ως τις μέρες μας, ενώ στην Ευρωζώνη προσέκρουσε στην ακαμψία των Γερμανών και τις «προαιώνιες» φοβίες τους για πληθωρισμό. Τώρα όμως ξεκινά – χωρίς καμιά αμφιβολία. Και απ’ ότι φαίνεται η Ελλάδα θα επωφεληθεί πλήρως. Επειδή μάλιστα η Ελλάδα έχει πετύχει πρωτογενή πλεονάσματα, οποιαδήποτε μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας θα έχουν άμεσα ευεργετικά αποτελέσματα στην οικονομία, πιθανόν πολύ ταχύτερα από ότι σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Αλλά για την Ελλάδα το κέρδος από το διαφαινόμενο επιτυχές ξεπέρασμα του πρώτου μεγάλου εμποδίου είναι πολύ μεγαλύτερο από την επιτυχή έκβαση του χθεσινού Eurogroup. Πρώτα, συνδυάστηκε με μια μεγάλη στροφή στην εξωτερική πολιτική της χώρας, καθώς η νέα κυβέρνηση από την πρώτη κυριολεκτικά στιγμή μέχρι και χθες στην λαμπρή ελληνο-κινεζική τελετή στον Πειραιά έπαιξε έντονα το σπουδαίο ελληνικό γεωπολιτικό χαρτί και ασφαλώς κέρδισε. Από τη Μόσχα και το Πεκίνο – και ασφαλώς και από αλλού – δόθηκαν τα κατάλληλα μηνύματα ότι η Ελλάδα δεν είναι …Σλοβενία και το ενδιαφέρον για την χώρα και τη θέση της είναι μεγάλο και πολλαπλό.

Αλλά το κυριότερο είναι ότι η κυβέρνηση πορεύθηκε στην επιτυχία με μια πρωτοφανή συμπαράσταση του λαού να δίνει αέρα στα πανιά της – και με ποσοστά υποστήριξης σχεδόν διπλάσια από το 41% που έλαβαν τα δύο κόμματα που την απαρτίζουν στις εκλογές. Αλλά η συμπαράταξη στη λαϊκή βάση συνοδεύτηκε και από μια ευρύτερη συμπαράταξη στην κορυφή: η εκλογή του Προκόπη Παυλόπουλου στην Προεδρία – παρότι για πολλούς από εμάς δεν ήταν η άριστη επιλογή – σηματοδότησε και μια εξίσου σημαντική συμπαράταξη στην κορυφή μεταξύ του κ. Καραμανλή και του κ. Τσίπρα. Το πόσο σημαντική ήταν αυτή φάνηκε από την έντονη αντίδραση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ο οποίος άδικα περιμένει να δεί ηγεσία στη Νέα Δημοκρατία. Φάνηκε επίσης από κάτι που πέρασε σχεδόν απαρατήρητο: από το αίτημα του εισαγγελέα στις αμερικανικές αρχές για την έκδοση του υπαλλήλου της πρεσβείας των ΗΠΑ που εμπλέκετο στις τηλεφωνικές υποκλοπές κατά του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή.

Ασφαλώς η πατριωτική ενότητα σημαντικών δυνάμεων της δεξιάς με την τον κύριο κορμό της Αριστεράς μόνο καλό μπορεί να προμηνύεται για ένα λαό τον οποίο ξένες δυνάμεις και ντόπια συμφέροντα κρατούσαν πάντα διαιρεμένο. Απομένει να δούμε εάν οι γνωστοί «νταβατζήδες» της πολιτικής θα τεθούν επιτέλους προ των ευθυνών τους για να προχωρήσει η κάθαρση και να οδηγηθεί ο Ελληνισμός σε μια νέα πορεία.

Νέα Υόρκη, 20 Φεβρουαρίου 2015

Από mignatiou