Τετάρτη 28 Ιανουαρίου 2015

«Το ελληνικό χρέος και η χρεοκοπία της πολιτικής δεξιότητας»

Το σκίτσο από το άρθρο του Μάρτιν Γουλφ στους Financial Times
«Η δημιουργία της ευρωζώνης είναι η δεύτερη χειρότερη ιδέα των χωρών-μελών της. Η πρώτη είναι η διάλυση της» γράφει ο βραβευμένος βετεράνος αρθρογράφος των Financial Times, Μάρτιν Γουλφ, υποστηρίζοντας ότι η μείωση του ελληνικού χρέους είναι η «σοφή» κίνηση που μπορούν να κάνουν τώρα οι εταίροι της.
   
Δημοσιεύουμε ένα μεγάλο απόσπασμα από το άρθρο:
   
«Εάν γίνει σωστά, η μείωση του χρέους μπορεί να οφελήσει την Ελλάδα και την υπόλοιπη ευρωζώνη. Θα υπάρξουν δυσκολίες. Αλλά...
θα είναι μικρότερες από αυτές που θα προκληθούν εάν πετάξουν την Ελλάδα στους λύκους. Δυστυχώς, η επίτευξη μιας τέτοιας συμφωνίας ίσως είναι αδύνατη. Γι αυτό και η πεποίθηση ότι η κρίση στην ευρωζώνη έχει τελειώσει είναι λανθασμένη.
Κανείς δεν μπορεί να δείχνει έκπληκτος από τη νίκη του ΣΥΡΙΖΑ. 
   
Εν μέσω «ανάπτυξης», η ανεργία φθάνει στο 26% του εργατικού δυναμικού και η ανεργία των νέων ξεπερνά το 50%. Το ΑΕΠ είναι μειωμένο κατά 26% από τα προ κρίσης επίπεδα...και η κατανάλωση προιόντων και υπηρεσιών έχει μειωθεί κατά 40%. 
   
Με δεδομένη αυτή την καταστροφή, δεν είναι να απορεί κανείς που οι ψηφοφόροι απέρριψαν την προηγούμενη κυβέρνηση και τις πολιτικές που ακολούθησε, με εντολή των πιστωτών. 
   
Όπως έχει πει και ο Αλέξης Τσίπρας, η Ευρώπη βασίζεται στην αρχή της δημοκρατίας. Ο λαός της Ελλάδας μίλησε. Το λιγότερο που πρέπει να κάνουν οι δυνάμεις είναι να αφουγκραστούν. Ωστόσο, σύμφωνα με αυτά που συνεχώς ακούγονται, το αίτημα για μια νέα συμφωνία για το χρέος και τη λιτότητα, θα απορριφθεί χωρίς δεύτερη σκέψη. Πίσω από αυτή την απάντηση κρύβονται πολλές φαρισαϊκές ανοησίες
   
Δυο συγκεκριμένα ηθοπλαστικά επιχειρήματα στέκονται εμπόδιο σε μια λογική απάντηση στα ελληνικά αιτήματα.
   
Το πρώτο είναι ότι οι Έλληνες δανείστηκαν τα χρήματα και επομένως έχουν την υποχρέωση να τα ξεπληρώσουν, όποιο και να είναι το κόστος γι αυτούς....Η αλήθεια ωστόσο είναι ότι οι πιστωτές έχουν την ηθική ευθύνη να δανείζουν με σοφία. Εάν αποτύχουν να φερθούν με υπευθυνότητα και σύνεση προς τους οφειλέτες τους, τους αξίζει αυτό που θα συμβεί. Στην περίπτωση της Ελλάδας, το μέγεθος του εξωτερικού ελλείμματος ήταν ολοφάνερο. Οπως και ο τρόπος λειτουργίας του ελληνικού κράτους.
Το δεύτερο επιχείρημα είναι ότι από τότε που ξέσπασε η κρίση, η υπόλοιπη ευρωζώνη ήταν εξαιρετικά γενναιόδωρη με την Ελλάδα. Και αυτό, είναι λάθος. 
   
Πράγματι τα δάνεια που έδωσε η ευρωζώνη και το ΔΝΤ έφθασαν συνολικά το τεράστιο ποσό των 226,7 δις ευρώ, που είναι περίπου τα δυο τρίτα του συνολικού κρατικού χρέους του 175% του ΑΕΠ. Αλλά αυτό το ποσό ως επί το πλείστον διατέθηκε όχι προς όφελος του ελληνικού λαού, αλλά για να αποφευχθεί η διαγραφή των κακών δανείων προς την Ελληνική κυβέρνηση και τις Ελληνικές τράπεζες. Μόνο το 11% των δανείων χρηματοδότησε απευθείας κυβερνητικές δραστηριότητες. Αλλο ένα 16%  διατέθηκε για την πληρωμή των τόκων. Και τα υπόλοιπα σε διάφορες κεφαλαιακές ανάγκες: τα χρήματα έφθαναν κι έφευγαν πάλι.
    
Μια πιο έντιμη πολιτική θα ήταν να διασωθούν οι δανειστές απευθείας. Αλλά αυτό θα ήταν υπερβολικά ντροπιαστικό.
   
Οπως επισημαίνουν και οι Ελληνες, η ανακούφιση του χρέους είναι φυσιολογική. Η Γερμανία, μια κατά συρροή αφερέγγυα χώρα του 20ου αιώνα τόσο για το εσωτερικό όσο και το εξωτερικό της χρέος, είναι από αυτές τις χώρες που έχουν επωφεληθεί. 
   
Ο,τι δεν μπορεί να ξοφληθεί, δεν θα εξοφληθεί. Η ιδέα ότι οι Έλληνες θα καταγράφουν μεγάλα δημοσιονομικά πλεονάσματα για μια γενιά, προκειμένου να ξεπληρώνουν τα χρήματα, τα οποία χρησιμοποίησαν οι κυβερνήσεις που τους τα δάνεισαν για να σώσουν ιδιωτικά πιστωτικά ιδρύματα από  τη βλακεία τους, είναι μια αυταπάτη. 
   
Τι πρέπει να γίνει λοιπόν; 
   
Η επιλογή είναι μεταξύ του σωστού, του βολικού και του επικίνδυνου
   
Όπως υποστηρίζει ο Ρεζά Μογκάνταμ, πρώην επικεφαλής του ΔΝΤ για την Ευρώπη: «η Ευρώπη θα πρέπει να προσφέρει σημαντική μείωση του χρέους- να το μειώσει στο μισό και να μειώσει στο μισό την απαιτούμενη δημοσιονομική ισορροπία- με αντάλλαγμα μεταρρυθμίσεις»... Εάν τέτοιο πρόγραμμα θα ήταν προς όφελος της Ελλάδας, που έχει ανάγκη τον πολιτικό και οικονομικό εκσυγχρονισμό.
   
Η πολιτικά βολική προσέγγιση είναι να συνεχιστεί «η παράταση και η υποκρισία». Χωρίς αμφιβολία υπάρχουν τρόποι για να μετατίθεται η ημέρα της κρίσης στο μέλλον. Επίσης υπάρχουν τρόποι να μειώνεται η αξία του τόκου και της αποπληρωμής, χωρίς να μειώνεται η ονομαστική αξία. Αυτό θα επιτρέψει στην ευρωζώνη να αποφύγει να αντιμετωπίσει το ηθικό ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους και για άλλες χώρες που έχουν πληγεί από την κρίση, κυρίως την Ιρλανδία. Ωστόσο μια τέτοια προσέγγιση δεν μπορεί να έχει το έντιμο και διάφανο αποτέλεσμα που είναι τόσο πολύ αναγκαίο. 
   
Η επικίνδυνη προσέγγιση είναι να οδηγηθεί η Ελλάδα προς την χρεοκοπία. Αυτό πιθανότατα θα δημιουργήσει μια κατάσταση στην οποία η Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα δεν θα μπορεί να λειτουργεί πλέον ως η κεντρική τράπεζα της Ελλάδας. Και έτσι θα οδηγηθεί στην έξοδο. Το αποτέλεσμα θα είναι μεσοπρόθεσμα καταστροφικο για την Ελλάδα....Αλλά η ζημιά δεν θα αφορά μόνο στην Ελλάδα. Θα δείξει ότι η νομισματική ένωση στην ευρωζώνη δεν είναι μη αναστρέψιμη, αλλά απλώς είναι µια πρόσδεση σκληρής συναλλαγµατικής ισοτιµίας.
   
Και αυτό θα είναι το χειρότερο: η ακαμψία της πρόσδεσης, χωρίς την αξιοπιστία της νομισματικής ένωσης. Σε κάθε μελλοντική κρίση, το ερώτημα θα είναι εάν «έφθασε η ώρα της εξόδου». Το αποτέλεσμα θα είναι χρόνια αστάθεια. 
   
Η δημιουργία της ευρωζώνης είναι η δεύτερη χειρότερη ιδέα των χωρών-μελών της. Η πρώτη είναι η διάλυση της. Ωστόσο εκεί μπορεί να οδηγηθούν, πιέζοντας την Ελλάδα προς την έξοδο. Η σωστή πορεία είναι να αναγνωριστεί η περίπτωση της ανακούφισης του χρέους, υπό τον όρο της υιοθέτησης επαληθεύσιμων μεταρρυθμίσεων. 
   
Οι πολιτικοί θα απορρίψουν την ιδέα. Οι ηγετικές προσωπικότητες θα την αδράξουν. Θα διαπιστώσουμε σύντομα, τι από τα δυο είναι».
  
Από efsyn