Το ποδόσφαιρο του Φαρ Ουέστ

Tο ποδόσφαιρο, το παιχνίδι, είναι απλό. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο και εύπλαστο. Μπορεί να γίνει το ποδόσφαιρο των θρύλων, της τραγωδίας, της απόλαυσης, της πίκρας, της σύμπτωσης, της συνωμοσίας, της ανίας, της εξουσίας, του κέρδους, της ανομίας, του εγκλήματος. Ή και όλα μαζί. Για έναν πολύ απλό λόγο. Γιατί κουβαλάει μέσα του τον άνθρωπο, άρα και τα χαρακτηριστικά του.

Οπως όμως ο άνθρωπος, έτσι και ο χαρακτήρας του ποδοσφαίρου διαμορφώνεται από την...

επίδραση που ασκεί στο παιχνίδι το περιβάλλον. Ενα περιβάλλον στο οποίο θα προέχει η απόλαυση του παιχνιδιού, διαμορφώνει ένα ποδόσφαιρο ενδιαφέρον, συμμετοχικό, παλλόμενο από ζωή και συγκινήσεις, ένα ποδόσφαιρο συναρπαστικό. Ενα περιβάλλον, στο οποίο κυριαρχούν η επιδίωξη του κέρδους, η διαφθορά και η επιβεβαίωση της εξουσίας του ισχυρότερου, μπορεί να διαμορφώσει ένα ποδόσφαιρο της καχυποψίας, της αθλιότητας, της βίας, της αθέμιτης συναλλαγής, εν ολίγοις ένα ποδόσφαιρο χωρίς κανόνες.

Ενα ποδόσφαιρο του Φαρ Ουέστ. Αυτό ακριβώς το ποδόσφαιρο που έχουμε σήμερα. Το ελληνικό ποδόσφαιρο, από την εποχή που πέρασε στον κόσμο του επαγγελματισμού για να αποκτήσει λάμψη και να ξεφύγει από την καθυστέρηση, άρχισε σταδιακά να κατρακυλάει σε ένα πηγάδι με λειψό φωτισμό, πολλές αναθυμιάσεις και κακές παρέες. Περιορίστηκε σε ένα τρίγωνο της αμαρτίας, τις πλευρές του οποίου όριζαν η κυβέρνηση, η ΕΠΟ και οι παράγοντες.

Κάθε πλευρά επιδίωκε να εκμεταλλευτεί το παιχνίδι για δικό της όφελος. Και γι’ αυτόν τον σκοπό, ανάλογα με την περίσταση, κάθε πλευρά συμμαχούσε με μία από τις δύο άλλες, εις βάρος της τρίτης. Και η κάθε πλευρά είχε τα όπλα της. Η κυβέρνηση, την εξουσία να διαμορφώνει το θεσμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο θα μπορούσαν να κινηθούν οι παράγοντες (ένα πλαίσιο που επίτηδες άφηνε γεμάτο «παραθυράκια») και τη χρηματοδότηση, μέσω του προϋπολογισμού και του ΟΠΑΠ που βοηθούσαν στη δημιουργία και τη συντήρηση των πελατειακών σχέσεων.

Η ΕΠΟ είχε την οχύρωση του αυτοδιοίκητου και την εξουσία του ορισμού των διαιτητών. Το πρώτο το χρησιμοποιούσε σαν ασπίδα απέναντι στις κυβερνητικές παρεμβάσεις και το δεύτερο σαν «νόμισμα» συναλλαγής με τους παράγοντες. Οι παράγοντες είχαν την ιδιοκτησία των ομάδων που προσέφερε ένα διπλό πλεονέκτημα. Χρήμα, αν το πλεονέκτημα το εκμεταλλευόσουν έξυπνα (είτε ως brand name, είτε ως πλυντήριο χρήματος), και επιρροή, μέσω του κόσμου που υποστήριζε την ομάδα, σε τοπικό ή πανελλαδικό επίπεδο.

Η επιρροή αυτή ήταν χρήσιμη για τους πολιτικούς, αφού έτρεφε τις πελατειακές σχέσεις. Ηταν, βέβαια, χρήσιμη και για τους παράγοντες που την χρησιμοποιούσαν ως ασπίδα ή ως δόρυ, ανάλογα τα συμφέροντά τους. Το χρήμα των παραγόντων και οι σχέσεις μαζί τους άρεσαν πολύ στην ΕΠΟ. Η κυβέρνηση έβλεπε ότι το χαλαρό θεσμικό πλαίσιο την εξυπηρετούσε, όπως και οι σχέσεις με τους παράγοντες, και δεν παρενέβαινε (παρέμβαση είναι και ο φορολογικός έλεγχος).

Η ΕΠΟ, έχοντας τα νώτα της προστατευμένα από την κυβέρνηση, έκανε τον μπάτλερ του ισχυρότερου παράγοντα. Και οι παράγοντες; Οταν το αποτέλεσμα του παιχνιδιού απόκτησε μεγάλη οικονομική σημασία (έσοδα από τηλεοπτικά δικαιώματα, Τσάμπιονς Λιγκ και το Στοίχημα) κατέφυγαν στα «όπλα». Και σε αυτόν τον πόλεμο χωρίς κανόνες υπάρχει μόνο ένας νικητής. Που τα παίρνει όλα. Και τώρα τι γίνεται; Showtime. Καθίστε τις πολυθρόνες σας και ανοίξτε την τηλεόραση. Οι δύο πιστολάδες βγήκαν στον κεντρικό δρόμο και περιμένουν το ρολόι να χτυπήσει δώδεκα. Να δούμε ποιος θα τραβήξει πρώτος.

ΥΓ.: Και το ποδόσφαιρο; Ενα «φυτό» που 24 χρόνια είναι σε κώμα.

Του Χρίστου Χαραλαμπόπουλου από efsyn