«Θρασίμια» υπάρχουν και αλλού

Καλιφόρνια: Occupy Campus 

Σαν τη βροχή μετά από μακρά περίοδο ξηρασίας, ήρθε η κινητοποίηση μετά τη νηνεμία στο πεδίο της πάλης. Στις 19 Νοεμβρίου, το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας (UC) πέρασε την πρώτη από μια σειρά αυξήσεων στα δίδακτρα, που θα ανεβάσει το κόστος φοίτησης κατά 28% τα επόμενα πέντε χρόνια. Κλεισμένοι στο καταφύγιο της πανεπιστημιούπολης του UC στο Μίσιον Μπέι του Σαν Φρανσίσκο, η πρόεδρος του Πανεπιστημίου Τζανέτ Ναπολιτάνο ήρθε αντιμέτωπη με τον Κυβερνήτη Τζέρι Μπράουν και τον Τζον Πέρες, πρώην πρόεδρο της Πολιτειακής Συνέλευσης[1] της Καλιφόρνιας. Το σχέδιο της «τσαρίνας των απελάσεων» της κυβέρνησης Ομπάμα[2] θα εφαρμόσει μια σειρά εξοντωτικών αυξήσεων έως το 2019. Ο Μπράουν και ο Πέρες έκαμαν τους υπερασπιστές της δημόσιας παιδείας. Παρά τις αντιρρήσεις του Κυβερνήτη, το νεοφιλελεύθερο σχέδιο της Ναπολιτάνο που θα προσθέσει χιλιάδες δολάρια στο κόστος φοίτησης του UC (ήδη αυξημένο κατά 300% τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια), πέρασε με 7-2 ψήφους από την επιτροπή των Εφόρων. Απέξω, φοιτητές και εργάτες του Πανεπιστημίου εμπόδιζαν την είσοδο οχημάτων στον κατειλημμένο χώρο στάθμευσης, τον ίδιο δυσοίωνο χώρο όπου, το 2010, ένας αστυνομικός της Πανεπιστημιούπολης...

είχε τραβήξει όπλο απειλώντας τους φοιτητές που διαδήλωναν εκεί. Παράλληλα με την αύξηση των διδάκτρων, οι Έφοροι ενέκριναν αυξήσεις έως 20% στους μισθούς των μελών της διοίκησης. Επιπλέον, για να μην κατηγορηθούν ότι αδιαφορούν για τους ήδη προνομιούχους, σε άλλες συνεδριάσεις οι Έφοροι πέρασαν διάφορα μπόνους για τους πρυτάνεις, ενώ, σύμφωνα με τους Los Angeles Times, το UC πληρώνει περίπου 10.000 τον μήνα ως ενοίκιο για την κατοικία της Ναπολιτάνο.

Αυτές και άλλες παρόμοιες μαζικές και σαρωτικές μεταβιβάσεις πλούτου στα πρωτοπαλίκαρα της διοίκησης, το πραγματικό 1% του πανεπιστημιακού συστήματος, εν μέσω μέτρων λιτότητας και αλλεπάλληλων περικοπών, είναι τόσο εξωφρενικές που αναρωτιέται κανείς αν ξεπήδησαν από το Onion.[3] Τα κορυφαία διοικητικά κλιμάκια αυξήθηκαν κατά 251% από τη δεκαετία του 1990, προσθέτοντας 1 δισ. δολάρια σε κόστος, ενώ μεταξύ της οικονομικής κρίσης και του κινήματος Occupy (2008-2011), ο αριθμός των ατόμων που έχουν βασικό μισθό άνω των 200.000 δολαρίων το χρόνο αυξήθηκε κατά 44%. Μια σχετική ανάλυση αποκάλυψε πως, ενώ τα κορυφαία στελέχη αντιστοιχούν μόλις στο 2,6% του συνόλου των εργαζομένων στο UC, οι μισθοί τους αντιστοιχούν στο 13,8% του συνολικού μισθολογικού κόστους (που ξεπερνά τα 10 δισ. δολάρια). Δυστυχως, στο UC δεν φοβούνται τον αυτοσαρκασμό: τα κέντρα οικονομικών μελετών του Πανεπιστημίου πήραν το όνομα ενός δισεκατομμυριούχου Εφόρου του ιδρύματος – το Κέντρο Ρίτσαρντ Μπλουμ στο Μπέρκλεϊ άνοιξε κιόλας. Μάλιστα, η κατασκευαστική εταιρεία του ίδιου του κου Ντάι-Φάι,[4] η DRS, «έτυχε» να κερδίσει και τη σύμβαση ανέγερσης του κέντρου.

Οι αυξήσεις των διδάκτρων πυροδότησαν σειρά διαδηλώσεων και καταλήψεις, ενώ  οδήγησαν στη διακοπή εκδηλώσεων. Το Γουίλερ Χολ στο Μπερκλεϊ κατελήφθη το προηγούμενο Σαββατοκύριακο, ενώ οι φοιτητές κρατάνε ήδη και το Μρακ Χολ στο Ντέιβις. Στο UCLA (Λος Άντζελες) οι διαδηλωτές κατασκήνωσαν μια νύχτα στο ύπαιθρο και την επόμενη διέκοψαν τις εκδηλώσεις που παραδοσιακά προηγούνται του αγώνα αμερικανικού ποδοσφαίρου του UCLA με το USC, τις οποίες παρακολουθούσαν πάνω από 4.000 φοιτητές. Λίγο μετά, καταλήφθηκε το Κτίριο Διοίκησης στο Ρίβερσαϊντ. Την περασμένη Πέμπτη, μια μεσημεριάτικη συγκέντρωση στην πανεπιστημιούπολη της Σάντα Κρουζ μετατράπηκε σε διαδήλωση συνοδεία ηχητικού συστήματος που μετακινούνταν από τους φοιτητές πάνω… σε σκέιτμπορντ. Ο ρυθμός του «Wanna Be Startin’ Somethin’»  του Μάικλ Τζάκσον έβγαζε ολοένα και περισσότερους φοιτητές από τις αίθουσες, μέχρι που η πορεία έφτασε στο Κτίριο των Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών. Οι διοικητικοί υπάλληλοι άρχισαν να βγαίνουν από τα γραφεία της Κοσμητείας έξω στη βροχή, με τη σύγχυση και την απελπισία ζωγραφισμένες στα πρόσωπά τους, καθώς οι φοιτητές έστηναν οδοφράγματα.

Η εμφάνιση του δρ Κορνέλ Ουέστ, το ίδιο απόγευμα, ηλέκτρισε την ατμόσφαιρα στην κατάληψη της Σάντα Κρουζ. Ο αδελφός Ουέστ επισκέφθηκε την κατάληψη αμέσως μόλις τελείωσε την προγραμματισμένη διάλεξή του σε ένα κοντινό κτίριο.  Στην παθιασμένη του ομιλία, τα έψαλε στις κρατικές και επιχειρηματικές ελίτ για τη «διεστραμμένη» κοινωνική πολιτική που προωθούν: τις περικοπές στις δημόσιες δαπάνες για την παιδεία, την απόλυτη προτεραιότητα της αστυνομίας, του σωφρονιστικού συστήματος και της νεοιμπεριαλιστικής ισχύος. Απαριθμώντας σειρά αδικιών, από τη δολοφονία του Μάικλ Μπράουν στο Φέργκιουσον μέχρι τους συνεχιζόμενους πολέμους στη Μέση Ανατολή, είπε: «Τρέφω βαθύτατο σεβασμό για τον καθέναν και την καθεμιά εδώ μέσα» (η φωνή του υψώθηκε με έναν οίστρο θρησκευτικού κηρύγματος). «Και υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ του τι κάνετε εδώ και όσων γίνονται στο Φέργκιουσον». Έξω από το κατειλημμένο κτίριο, στο αίθριο του συγκροτήματος των Ανθρωπιστικών Σπουδών, ηλεκτρονικομμουνιστές και φοιτητές τιμούσαν την παράδοση που τους θέλει να χορεύουν στο ύπαιθρο κατά την πρώτη δυνατή βροχή του σχολικού έτους. Μόλις είδαν τον καθηγητή Ουέστ να βγαίνει από το κτήριο, οι φοιτητές ξέσπασαν σε επευφημίες, και το γνωστό πλέον σύνθημα Fuck the Regents (Να γαμηθούν οι Έφοροι!) αντηχούσε για ώρα γύρω απ’ το αίθριο.

Κάπως έτσι πέρασε η νύχτα της Πέμπτης. Την Παρασκευή (20.11) οι καταληψίες επιδόθηκαν σε μια σειρά παραγωγικών οργανωτικών συναντήσεων και εργαστηρίων, ενώ εξέδωσαν νέες ανακοινώσεις και δελτία Tύπου. Όλες οι δραστηριότητες κορυφώθηκαν σε μια γενική συνέλευση το απόγευμα. Οι Γενικές Συνελεύσεις έχουν τις δικές τους παράξενες «διαφορές και επαναλήψεις»: οι αυθόρμητες δημοκρατικές διαδικασίες καμιά φορά πρoάγουν διαμεσολαβητές επιρρεπείς τόσο στην υπερβολή όσο και στην αυτοπροβολή, και οι οκνηρές τους προσπάθειες να είναι ανοιχτοί σε όλους καταλήγουν στον αποκλεισμό των πιο περιθωριοποιημένων, αναπαράγοντας έτσι τις ιεραρχικές δομές εξουσίας με άξονες τη φυλή, την κοινωνική τάξη και το φύλο που διατρέχουν τόσο βαθιά την κοινωνία μας ώστε εισρέουν ακόμα και σε κατειλημμένους, κοινοβιακούς χώρους. Αυτά είναι τα θολά νερά της αριστερίστικης πολιτικής των πανεπιστημίων. Την Παρασκευή το βράδυ, γύρω στους 400 φοιτητές σκάρωσαν ένα χορευτικό πάρτι, το οποίο σαν να επανέφερε το πνεύμα του κινήματος του 2009. Το κίνημα ζωντανεύει όταν αγκαλιάζει την ποικιλομορφία, γιατί όχι και την παρδαλότητα.

Το «από τα πάνω» εναλλακτικό σχέδιο στις αυξήσεις των διδάκτρων έρχεται από τον Κυβερνήτη Μπράουν και τον Αναπληρωτή του Γκάβιν Νιούσομ. Μπορεί να μην περιλαμβάνει αυξήσεις στα δίδακτρα όπως το σχέδιο της Ναπολιτάνο και των Εφόρων, αλλά προβλέπει αυστηρότατες νεοφιλελεύθερης έμπνευσης προϋποθέσεις πρόσβασης, καθώς και άλλα μέτρα λιτότητας – για παράδειγμα, με την επίκληση της ανάγκης περιορισμού των ολοένα και πιο «φουσκωμένων» συνολικών δομών του Πανεπιστημίου, προτείνεται ο περιορισμός των προπτυχιακών προγραμμάτων στα τρία έτη. Επίσης, η εξ αποστάσεως διδασκαλία είναι κάτι που συζητείται επισήμως ως Η Λύση στο «πρόβλημα» των δαπανών για την παιδεία. Ήδη έχει ζητηθεί από κάποιους Βοηθούς Καθηγητές να διδάσκουν σε δύο τμήματα και να πληρώνονται για το ένα. Μπορεί όντως η κρατική χρηματοδότηση να έχει μειωθεί, αλλά οι προηγούμενες αυξήσεις στα δίδακτρα έχουν υπερκαλύψει το κενό του ενός δις δολαρίων, σύμφωνα με κάποιες μελέτες. Μόνο που το UC αρνείται να υποστεί πλήρη έλεγχο των δαπανών που κάνει και των επιχορηγήσεων που λαμβάνει. «Το Γραφείο της προέδρου του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας έχει προϋπολογισμό ίσο σχεδόν με αυτόν ολόκληρης της δικής μας πανεπιστημιούπολης», κατήγγειλε ο φοιτητής Μπεν Μέιμπι από τη Σάντα Κρουζ. «Εάν νοιάζονται για τους φοιτητές, πρέπει να κάνουν διαφορετικές επιλογές για την υποστήριξή τους».

Η πολιτική συνείδηση βρίσκει πραγματικά εύφορο έδαφος σε τέτοια περιβάλλοντα. Στη συγκεκριμένη συγκυρία, αναπτύσσονται όχι μόνο επαναστατικοί δεσμοί μεταξύ των καταληψιών, αλλά και δεσμοί αλληλεγγύης με το Φέργκιουσον ή με τους εξαφανισμένους φοιτητές της Αγιοτσινάπα. Όπως αναπτύσσεται και μια κοινή αίσθηση περί του ποιοι κινούν τα νήματα από την Ουάσινγκτον ως το Γραφείο της Προέδρου του UC. Μέχρι το τέλος του περασμένου σαββατοκύριακου, η διοίκηση δεν είχε κάποιο σχέδιο ανακατάληψης των κτηρίων. Η αστυνομική παρουσία στην επόμενη ηλεκτρονικομμουνιστική γιορτή των καταληψιών ήταν ελάχιστη και διακριτική. Και το αίθριο των Ανθρωπιστικών Σπουδών είναι μεταξύ άλλων το μέρος που δόθηκε μια απάντηση στην απόφαση του Φέργκιουσον.

Ο David Lau  είναι δοκιμιογράφος, ποιητής και διδάσκει ζητήματα παγκοσμιοποίησης στο UC Santa Cruz. Το άρθρο «Occupy Back on Campus» δημοσιεύθηκε στο «Counterpunch», στις  24.11.2014

[1] Κατ’ αναλογία με τις ομοσπονδιακές δομές, η Πολιτειακή Συνέλευση είναι η Κάτω Βουλή του Πολιτειακού Νομοθετικού Σώματος (State Assembly), ενώ η Άνω Βουλή λέγεται Πολιτειακή Γερουσία (State Senate).

[2] Η Τζανέτ Ναπολιτάνο υπηρέτησε ως υπουργός Εθνικής Ασφάλειας από το 2009 έως το 2013. Επί των ημερών της «έτρεξε» ένα αμφιλεγόμενο πρόγραμμα απελάσεων με την ονομασία «Ασφαλείς Κοινότητες».

[3]  Αμερικανικό σατιρικό σάιτ παρόμοιο με το δικό μας «Κουλούρι».

[4] Ο Ρίτσαρντ Μπλουμ είναι ένας από τους κορυφαίους επενδυτές κεφαλαίων στις ΗΠΑ. Το προσωνύμιο «κος Ντάι-Φάι» (Mr. DiFi) οφείλεται στο ότι είναι παντρεμένος με την Νταϊάν Φάινσταϊν, ένα από τα αρχαιότερα και ισχυρότερα μέλη της Γερουσίας.

του Ντέβιντ Λάου, μετάφραση: Δημήτρης Ιωάννου

Από enthemata