«Χαρίζουν» τη ΔΕΗ μαζί με τους πελάτες

Όλοι πίστευαν ότι η υπόθεση της ΔΕΗ θα ήταν η «μητέρα όλων των μαχών» στις αποκρατικοποιήσεις, αλλά κανείς δεν φανταζόταν ότι θα επιφέρει διαλυτικές τάσεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο πριν καν αρχίσει. Και το κακό για το Μαξίμου είναι ότι, με τον τρόπο με τον οποίο μαγείρεψαν την υπόθεση της «μικρής ΔΕΗ», δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται καλά - καλά ούτε οι... μνηστήρες.

Η «μικρή ΔΕΗ» είναι η δεύτερη πράξη της αποκρατικοποίησης της ΔΕΗ που μπήκε ως «προαπαιτούμενο» από την τρόικα για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας. Η αρχική σκέψη συνάδει με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Τα μονοπώλια είναι παρελθόν και...

μια ευρωπαϊκή χώρα μπορεί να έχει κρατική εταιρεία ηλεκτρισμού, όπως πολλές άλλες, αρκεί αυτή να μην είναι μονοπώλιο. Ακριβώς αυτό, θεωρητικά, ήρθε να αλλάξει το νομοσχέδιο του ΥΠΕΚΑ που δόθηκε στη δημοσιότητα την άνοιξη και πρακτικά ήταν το πρώτο βήμα για την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας.

Το ψαχνό

Ο νόμος προβλέπει ότι η μικρή ΔΕΗ, που θα αποσχιστεί και θα πουληθεί τον επόμενο χρόνο σε ιδιώτες, θα περιλαμβάνει μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με ισχύ κοντά στα 2.500 μεγαβάτ και πελατολόγιο που αντιστοιχεί στο 30% της ηλεκτρικής ενέργειας που πουλά η ΔΕΗ. Ο λόγος για τον οποίο σχεδιάστηκε η κίνηση είναι ότι η ΔΕΗ για συγκεκριμένους λόγους διατηρεί δεσπόζουσα θέση στην αγορά ενέργειας συμμετέχοντας με περισσότερο από 70% στην παραγωγή ρεύματος και μονοπωλώντας (σε ποσοστό 97,5%) την προμήθεια. Δηλαδή τις πωλήσεις του ρεύματος στους τελικούς καταναλωτές.

Ο κύριος λόγος της στρέβλωσης είναι ότι η ΔΕΗ είναι ένα κρατικό μονοπώλιο σε μια θεωρητικά απελευθερωμένη αγορά. Δηλαδή έχει πλήρη αποκλειστικότητα στην εκμετάλλευση των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών μονάδων, οι οποίες προσφέρουν τη φθηνή ενέργεια. Αντίθετα, οι ανεξάρτητοι ιδιώτες παραγωγοί απέκτησαν άδειες λειτουργίας μονάδων με καύσιμο μόνο το φυσικό αέριο, το οποίο έχει διπλάσιο κόστος, με συνέπεια να μην μπορούν να την ανταγωνιστούν.

Έτσι η «μικρή ΔΕΗ», στα χαρτιά, δημιουργείται προκειμένου να δώσει τη δυνατότητα σε ιδιώτες να αποκτήσουν την πρόσβαση σε διαφορετικούς τύπους καυσίμων και διαδικασιών παραγωγής, ώστε να μπορέσουν να παράγουν φθηνότερο ρεύμα. Εάν μπορέσουν, θα λειτουργήσει και ο ανταγωνισμός υπέρ του τελικού καταναλωτή.

Με αυτόν τον τρόπο η «μικρή ΔΕΗ» θα έχει ένα ενεργειακό μείγμα που θα περιλαμβάνει και τους τρεις τύπους παραγωγής: λιγνιτικό, υδροηλεκτρικό και αερίου.

Οι λιγνιτικές μονάδες θα περιλαμβάνουν τους σταθμούς Αμύνταιο 1 & 2 (600 μεγαβάτ), Μελίτη Ι (330 μεγαβάτ) και την άδεια ηλεκτροπαραγωγής για τον σταθμό Μελίτη ΙΙ, ισχύος 450 μεγαβάτ. Οι υδροηλεκτρικές μονάδες θα περιλαμβάνουν την Πλατανόβρυση (116 μεγαβάτ), τον Θησαυρό (384 μεγαβάτ), τους σταθμούς Πουρνάρι 1 & 2 (330 Μεγαβατ) και τους μικρότερους του Άγρα και του Εδεσσαίου. Ο σταθμός αερίου της «μικρής ΔΕΗ» είναι αυτός της Κομοτηνής με 485 μεγαβάτ.

Για τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων, η ΔΕΗ θα εισφέρει στη νέα εταιρεία τα δικαιώματά της στα ορυχεία Αμυνταίου (συμπεριλαμβανομένου του ορυχείου Λακκιά), του Κλειδιού, των Λόφων Μελίτης, των Κομνηνών Ι & ΙΙ καθώς και της Βεύης. Με τον τρόπο αυτόν καλύπτεται και η Κομισιόν, που είχε ζητήσει την καταδίκη της Ελλάδας για την απαγόρευση πρόσβασης των ανεξάρτητων παραγωγών στα εθνικά αποθέματα καυσίμων.

Πακέτο και οι πελάτες

Για τη μεταβίβαση του πελατολογίου της ΔΕΗ στη νέα εταιρεία δεν θα απαιτείται η συγκατάθεση των πελατών της. Αυτοί, όμως, θα μπορούν, εάν το επιθυμούν, να αποδεσμευτούν από τη νέα εταιρεία ένα τετράμηνο μετά την ολοκλήρωση της απόσχισης της «μικρής» από τη «μεγάλη» ΔΕΗ. Προβλέπεται ακόμα ότι η «μεγάλη» ΔΕΗ, για διάστημα έξι μηνών, «θα απέχει από επιθετικές εμπορικές πολιτικές» για την προσέλκυση των πρώην πελατών της.

Με δεδομένο πάντως ότι οι περισσότεροι πελάτες υψηλής τάσης της ΔΕΗ βρίσκονται σε κόντρα με την επιχείρηση για τις τιμές του ρεύματος, η διαδικασία αυτή θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, όταν θα προκύψει βέβαια...

Το «μοντέλο» ολοκληρώνεται με την εμπορική διαδικασία. Η νέα εταιρεία αρχικά θα είναι 100% θυγατρική της ΔΕΗ. Σε αυτή θα «μπουν» οι μονάδες και το πελατολόγιο (όπως αναφέρθηκε πιο πάνω) με απόφαση της γενικής συνέλευσης της ΔΕΗ. Ακολούθως η νέα εταιρεία θα διατεθεί προς πώληση με διεθνή διαγωνισμό, ενώ το τίμημα θα εισπράξει η ίδια η Επιχείρηση.

Τι... καλύτερο, θα έλεγε κανείς. Με τη διαφορά ότι οι ίδιοι οι κυβερνητικοί βουλευτές και υπουργοί αντιδρούν. Το ΠΑΣΟΚ σιγοβράζει, ενώ και στο κυβερνητικό στρατόπεδο πολλοί βουλευτές των περιοχών στις οποίες θα πωληθούν μονάδες έχουν ανακρούσει πρύμναν. Ιδιαίτερα εν όψει του φόβου πρόωρων εκλογών. Άλλωστε είναι κοινό μυστικό ότι η Ν.Δ. επέβαλε προεκλογικά... σιγή ασυρμάτου στο θέμα της «μικρής ΔΕΗ», έστω κι αν αυτό είχε βγει θεωρητικά για διαβούλευση. Απλώς τώρα η εισαγωγή του στα θερινά τμήματα αλλάζει το πολιτικό βάρος.

Τη θέλουν όλοι

Και βέβαια δεν είναι μόνο το πολιτικό πρόβλημα, αλλά και το επιχειρηματικό. Οι μνηστήρες της μικρής ΔΕΗ δεν δείχνουν ιδιαίτερα ενθουσιασμένοι από το «μείγμα» των μονάδων που επιλέχτηκαν. Μπορεί να φαίνεται αστείο, μια και εκ πρώτης όψεως αυτό διαμορφώθηκε για να τους εξυπηρετήσει, αλλά ίσως τα πράγματα να μην είναι έτσι. Στην ενεργειακή πιάτσα, εδώ και καιρό, επισημαίνουν ότι η «μικρή ΔΕΗ» ίσως να μην είναι κελεπούρι. Γιατί;

Βάσει του σχεδιασμού της ΔΕΗ, από το 2016 οι δύο μονάδες του Αμύνταιου θα λειτουργούν στο 30% και αργότερα, λόγω... γήρατος, μπορεί να χρειαστεί να αντικατασταθούν. Κάτι που σημαίνει ότι ο ανάδοχος θα πρέπει να ξεκινήσει από την αρχή.

• Στη Μελίτη η μονάδα Ι δεν έχει λύσει τα προβλήματα επάρκειας καυσίμου και πιθανόν να χρειάζεται τροφοδοσία από ιδιωτικά ορυχεία, όπως συμβαίνει και με τη Μελίτη ΙΙ.

• Στο Κλειδί το ορυχείο απαιτεί εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης έπειτα από κατολισθήσεις, ενώ σημαντικά έργα απαιτούνται και στο ορυχείο Κομνηνών.

Και βέβαια για τους ιδιώτες θεωρείται άστοχο το γεγονός ότι στη «μικρή ΔΕΗ» περιλαμβάνεται και ένας σταθμός φυσικού αερίου, όπως δηλαδή αυτοί που διαθέτουν ήδη...

Προς γκρεμός και πίσω ρέμα...

Από το Ποντίκι