Ξορκίζει την εκλογική συντριβή

Ο Μπένι μπλοφάρει ή βλέπει το πολιτικό τέλος του ΠΑΣΟΚ να έρχεται και τα παίζει όλα για όλα;

Είναι η τελευταία μεγάλη μπλόφα του Ευάγγελου Βενιζέλου ο εκβιασμός ότι, αν η Ελιά δεν υπερψηφιστεί, θα καταρρεύσει η κυβερνητική σταθερότητα; Προφανώς η απελπιστική εικόνα στις δημοσκοπήσεις και η τάση να καταγράψει κάτι λιγότερο από το μισό της εκλογικής επίδοσης του 2012 έχουν προκαλέσει πανικό στα ηγετικά κλιμάκια της Χαριλάου Τρικούπη.

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επέμεινε και προχθές έξω από το Μέγαρο Μαξίμου ότι το κόμμα του δεν πρόκειται να συμμετέχει ή να στηρίζει το κυβερνητικό σχήμα, αν αποδοκιμαστεί στις εκλογές. Το «μήνυμα» το έλαβαν και όλα τα στελέχη κοντά στον Βενιζέλο, που έσπευσαν με δηλώσεις τους να τονίσουν ότι...

το δίλημμα μοιάζει με σφαίρα που έχει βγει από τη θαλάμη και δεν μπορεί να επιστρέψει στη θέση της.

Συνεπώς εκτιμούν ότι δεν είναι «άσφαιρα τα πυρά» και ότι μια νέα οδυνηρή εκλογική διαδικασία θα απασφαλίσει εντελώς το ΠΑΣΟΚ, που θα πρέπει να αναδιπλωθεί προκειμένου να δει τι συμβαίνει.

Πολλά στελέχη του κόμματος αιφνιδιάστηκαν από το χτύπημα Βενιζέλου, αφού προσκρούει στη μέχρι τώρα ρητορική του ότι πάνω απ’ όλα είναι η χώρα και ότι το κόμμα του έχει ευθύνη και, προκειμένου να σωθεί η χώρα, θα σηκώσει μέχρι τέλους τον σταυρό του μαρτυρίου.

Συνεργάτες του Βενιζέλου επιμένουν ότι η κίνηση δεν έγινε χωρίς σχεδιασμό και δεν έχει στόχο μόνο τον προφανή, δηλαδή την επανασυσπείρωση των ψηφοφόρων του 2012: επιδιώκει να κοπεί η φόρα του Σαμαρά να το παίζει απόλυτος πολιτικός ηγέτης και μοναδικός πόλος σταθερότητας του πολιτικού συστήματος εξουσίας. «Χωρίς εμάς δεν θα ήταν πρωθυπουργός, τείνει να το ξεχνά, όπως και πολλοί υπουργοί του και συνεργάτες του, και ο Βενιζέλος θέλησε με ηχηρό τρόπο να το θυμίσει», σημειώνει ΠΑΣΟΚος που μετέχει στην κυβέρνηση.

Η αλήθεια είναι ότι η σταθερή εμμονή του Βενιζέλου στο εκβιαστικό δίλημμα «Ελιά ή σταθερότητα» κινητοποιεί τα συστήματα να εργαστούν για την επιβίωση του ΠΑΣΟΚ, ενώ ο Σαμαράς καθίσταται οιονεί όμηρος των εξελίξεων στον κυβερνητικό εταίρο του.

Κατά την προχθεσινή συνέντευξη στον ΑΝΤ1 το ΠΑΣΟΚ απουσίασε τελείως από το κυβερνητικό πεδίο. Ο Σαμαράς καρπώθηκε όλα όσα θεωρεί επιτεύγματα της κυβέρνησής του και έδειξε την αντίθεσή του στην τροπή που έχουν πάρει τα πράγματα, αρνούμενος να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο. Μάλιστα ήταν εντυπωσιακό το ότι άδειασε τον Βενιζέλο μιλώντας με τη σιγουριά ότι από τις κάλπες θα προκύψει κυβερνητική σταθερότητα. Προφανώς ποιώντας την ανάγκη φιλοτιμία επιχειρεί να ξορκίσει το κακό και να κάνει άλμα στο μέλλον. Ο Πάγκαλος έκανε λόγο για αυτοκτονική εμμονή του Βενιζέλου, ενώ ο Κουβέλης δήλωσε χολερικά ότι οι εκβιασμοί του προέδρου του ΠΑΣΟΚ στέλνουν τους ψηφοφόρους στην αγκαλιά του πρωθυπουργού. Υπάρχουν όμως κι αυτοί που πιστεύουν ότι αποτελεί μεν μια κίνηση υψηλού ρίσκου, αλλά έγινε την κατάλληλη στιγμή, στα μέσα δηλαδή της προεκλογικής περιόδου, όπου μπορεί να μετρηθεί η απήχηση του διλήμματος και υπάρχει χρόνος είτε για μεγαλύτερη εμμονή και έμφαση σε αυτό είτε για διόρθωση προκειμένου η σφαίρα να μην προκαλέσει... αυτοτραυματισμό.

Ο πρωθυπουργός, μετά την προχτεσινή τρίωρη συνάντησή του με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, ουσιαστικά διαπίστωσε ότι ο εκνευρισμός Βενιζέλου από τη δημοσκοπική επίδοση του ΠΑΣΟΚ και η αγωνία του για το πολιτικό μέλλον του κόμματός του δημιουργούν σοβαρά προσκόμματα για την κυβερνητική σταθερότητα.

Η συνάντηση υποτίθεται έγινε προκειμένου να λειανθεί η οξύτητα με την οποία ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δηλώνει έτοιμος να ρίξει την κυβέρνηση αν η κοινωνία δεν συμμεριστεί τις πολιτικές του επιλογές. Το ζήτημα είναι ότι ο Σαμαράς μοιάζει να παρακολουθεί προβληματισμένος αυτό το παιχνίδι με τη φωτιά, έχοντας να αντιμετωπίσει μια έξαλλη Κοινοβουλευτική Ομάδα της Ν.Δ., που ουσιαστικά σύρεται από τις διαθέσεις των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ.

Ο Σαμαράς, έχοντας ασκηθεί στις δυσκολίες του ΠΑΣΟΚ, την επαμφοτερίζουσα στάση του και τους τακτικισμούς Βενιζέλου, κάνει υπομονή και κρατάει την ανάσα του. Γνωρίζει ότι σε προσωπικό επίπεδο δεν έχει πια πολιτικές εφεδρείες στήριξης. Επίσης γνωρίζει ότι, χωρίς ένα πρόθυμο ΠΑΣΟΚ, θα πρέπει να αποχαιρετίσει την καρέκλα του. Γι’ αυτό καταπίνει αμάσητο τον εκβιασμό αφήνοντας την... Πιπιλή να μην κοιμάται τα βράδια από τα νεύρα της επειδή οι ΠΑΣΟΚοι δεν αλλάζουν και επιθυμούν μόνο να κερδίζουν.

«Κουλοχέρηδες»

Είναι σαφές ότι ο Βενιζέλος επιθυμεί – μέσω του πολιτικού του εκβιασμού – να περιφρουρήσει τον χώρο του και να μαντρώσει όσους περισσότερους μπορεί από όσους τον ψήφισαν τον Ιούνιο του 2012, αλλά, βλέποντας την αλλοπρόσαλλη τακτική του εντός κυβέρνησης και κόμματος, δηλώνουν «κοψοχέρηδες».

Δεν φαίνεται όμως να του αρκεί αυτό, αφού επιχειρεί μέσα από την απέλπιδα προσπάθεια πολιτικής επιβίωσης του ΠΑΣΟΚ να κόψει τον δρόμο στον Αντώνη Σαμαρά, που θέλει μέσα από το χαρτί της πολιτικής σταθερότητας να διατηρήσει τα ποσοστά της Ν.Δ. και να προχωρήσει ως ο «απόλυτος παίκτης» του συστήματος, ευρωπαϊκού και εγχώριου. Η πρόσφατη κρίση μεταξύ Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ για τη σπουδή της Συγγρού να ανοίξει προεκλογικά το θέμα της συνταγματικής αναθεώρησης δεν είναι τυχαία.

Ο Βενιζέλος διαβάζει, ακούει, μαθαίνει για τους σχεδιασμούς της στενής ομάδας Σαμαρά να μετεξελίξει τη Νέα Δημοκρατία σε ένα κεντροδεξιό κόμμα που μπορεί με άνεση να υποδεχθεί απελπισμένους... κρυπτοδεξιούς πρώην ΠΑΣΟΚους, που μέσω του εκσυγχρονιστή Σημίτη διάβηκαν τον πολιτικό Ρουβίκωνα και απενεχοποιημένα πια δηλώνουν φιλελεύθεροι και όχι σοσιαλιστές.

Όμως πολιτικά εκεί κινείται ο Βενιζέλος και προς τα εκεί έχει στραφεί και το σημερινό ΠΑΣΟΚ. Αν ο Σαμαράς μείνει ανενόχλητος στην αυλή του Κέντρου, στο τέλος δεν θα μείνει τίποτε για τους επιγόνους τού άλλοτε κραταιού σοσιαλιστικού κόμματος. Δεν είναι τυχαίο ότι το δίλημμα υιοθέτησε και χαιρέτισε με θέρμη ο Ανδρέας Λοβέρδος.

Οι παλιές έχθρες με τον Βενιζέλο φαίνεται ότι έχουν ξεπεραστεί και μπροστά στο ενδεχόμενο να δώσουν μάχες στα μαρμαρένια αλώνια του Κέντρου με αντιπάλους τον Σαμαρά και τον Χρυσοχοΐδη έχουν συσπειρωθεί και κινούνται πια σε απόλυτη συνεννόηση. Κι ας δημιούργησε αίσθηση η σπουδή του εκπροσώπου Τύπου της Δυναμικής Ελλάδας να καταδικάσει τα περί «παρασιτικής» λειτουργίας της ΔΗΜΑΡ, που είπε ο Βενιζέλος, σε μια προφανή προσπάθεια να τινάξει στον αέρα όλες τις γέφυρες συνεννόησης και επαφής.

«Πυλώνας»

Ο Βενιζέλος δεν παραλείπει έμμεσα να σημειώνει όπου σταθεί και όπου βρεθεί ότι η Ν.Δ. δεν μπορεί να κάνει κυβέρνηση χωρίς το ΠΑΣΟΚ: «Το ΠΑΣΟΚ είναι ο κορμός, αυτή τη στιγμή, και ο πυλώνας της κυβερνητικής συνεργασίας» επανέλαβε προχθές μετά τη συνάντησή του με τον Σαμαρά, σημειώνοντας εμμέσως ότι δεν μπορεί η Ν.Δ. να μονοπωλήσει τα κέρδη από ενδεχόμενη έξοδο από την κρίση.

Και στο σημείο αυτό θα μπορούσε κανείς να πει ότι έχει δίκιο, υπό μερικές προϋποθέσεις:

• Αν ο ίδιος με τη στάση του και τις κινήσεις του δεν έδινε τον «αέρα» στον μεγαλύτερο κυβερνητικό εταίρο, όχι μόνο να μπατάρει τη βάρκα εντελώς δεξιά, αλλά και να φέρεται σαν να είναι μονοκομματική κυβέρνηση, αντιμετωπίζοντας το άλλοτε κραταιό ΠΑΣΟΚ με τη δέουσα περιφρόνηση.

• Αν δεν αναιρούσε τον εαυτό του ο Βενιζέλος δηλώνοντας ότι η αρχική απόφασή του να συμμετέχει με μη πολιτικά πρόσωπα ήταν αστεία.

• Αν δεν άφηνε τη ΔΗΜΑΡ στα «κρύα του λουτρού» στηρίζοντας τον Σαμαρά όταν, με την απόφαση για το κλείσιμο της ΕΡΤ, εκτός από πολιτικό έγκλημα, έκανε και τη μεγαλειώδη γκάφα της θητείας του.

• Αν φρόντιζε να πλησιάσει και να ενσωματώσει όλα τα στελέχη, αντί να κάνει ένα συνέδριο κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του.

• Αν δεν αντιμετώπιζε με ειρωνική συγκατάβαση οποιονδήποτε διατύπωνε μια άλλη άποψη.

• Αν δεν επιχειρούσε να τελειώσει μια και καλή με τον Παπανδρέου και τους παπανδρεϊκούς πριν συνειδητοποιήσει ότι ένα σοβαρό τμήμα του ΠΑΣΟΚ που απέμεινε έχει αναφορά σ’ αυτόν.

Είναι προφανές ότι ο Βενιζέλος παίζει ένα δύσκολο χαρτί με την μπλόφα της κυβερνητικής ανατροπής, ίσως το τελευταίο του. Αν το κερδίσει, θα δώσει παράταση ζωής στο κόμμα και τη δική του ηγεσία.

• Αν όμως η έκκλησή του προς τους πολίτες να αναλογιστούν τη στάση του ΠΑΣΟΚ και να το δικαιώσουν δεν έχει απήχηση, τι θα συμβεί;

• Αν η κυβέρνηση καταρρεύσει στις 26 Μαΐου, είναι βέβαιο ότι ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνίας θα του το... πιστώσει, ώστε να επιβραβεύσει το ΠΑΣΟΚ, που, σύμφωνα με αυτό το σενάριο, θα έχει καταψηφίσει έναν μήνα πριν;

Δύσκολη εξίσωση έβαλε στον εαυτό του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.

Τι προηγήθηκε της απόφασης να τα δώσει όλα μπας και σώσει την παρτίδα είναι οφθαλμοφανές:

Η συγκρότηση της Ελιάς δεν είχε την αναμενόμενη υποδοχή. Τα στελέχη που κινούνται στην περιφέρεια δεν περιμένουν τις δημοσκοπήσεις για να το δουν, αλλά αρκούνται στους ελάχιστους πολίτες που σπεύδουν να συναντήσουν τα στελέχη που περιοδεύουν για να ενημερώσουν για το πρόγραμμα της παράταξης. Η υποδοχή της Κίνησης των 58, που ήταν θερμότερη του αναμενομένου, δημιούργησε υψηλότερες προσδοκίες και ο Βενιζέλος θεώρησε ότι μέσα από τη συγκρότηση της Ελιάς θα επανασυνδεθεί το ΠΑΣΟΚ με κοινωνικές δυνάμεις που του γύρισαν την πλάτη.

Η κατάληξη

Όμως και οι κινήσεις τακτικής του ίδιου απέναντι στη δημιουργία της Ελιάς δημιούργησε προβλήματα παγώνοντας τον αρχικό ενθουσιασμό. Στη φάση εκείνη ο Βενιζέλος έπρεπε να αντισταθεί στην υπόγεια κίνηση διάλυσης του ΠΑΣΟΚ και διάχυσής του μέσα στην Ελιά, ωστόσο η αντίσταση αυτή φαίνεται να σκόρπισε και όποιες σπίθες επανεκκίνησης είχαν πιθανώς δημιουργήσει η Κίνηση των 58.

Η κατάληξη δε σε μια συμφωνία κορυφής μεταξύ του ΠΑΣΟΚ και πρώην στελεχών του, όπως ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Ηλίας Μόσιαλος, μόνο ώθηση δεν έδωσαν στο εγχείρημα. Ακολούθησε η σφοδρή σύγκρουση Βενιζέλου - Παπανδρέου και για την Ελιά, όπου ο πρώην πρωθυπουργός διαχώρισε τη θέση του από το εγχείρημα. Και εκεί που όλοι στο ΠΑΣΟΚ είχαν εναποθέσει τις ελπίδες τους στο ψηφοδέλτιο, αυτό πέρασε χωρίς να δημιουργήσει αίσθηση, παρότι είναι γεγονός ότι έχει συμπεριλάβει πολλά νέα πρόσωπα.

Για να δούμε λοιπόν πώς θα συνεχιστεί η ρητορική του διλήμματος «μετά από μένα το χάος». Το επόμενο επεισόδιο θα παιχτεί με τις δημοσκοπήσεις της επόμενης εβδομάδας…

Από το Ποντίκι