Ότι θα έβλεπα και φράση από ποίημα του Κ.Π. Καβάφη σε τρόλεϊ να λέει «είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία», ε, ομολογουμένως δεν το περίμενα!
Πρόκειται για ημιστίχιο από το ποίημα «Εν μεγάλη Eλληνική αποικία, 200 π.X.». Η ποίηση σηκώνει πολλές φορές διαφορετικές αναγνώσεις, αλλά εδώ δεν χρειάζεται καμιά σπέσιαλ ανάλυση. Η λέξη βία χρησιμοποιείται από τον ποιητή με την έννοια της βιασύνης –εννοιολογική πλευρά που διευκρινίζεται και στα λεξικά. Άλλωστε...
ο πλήρης στίχος είναι «Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία.»
Οπότε, μάλλον αταίριαστο τον βρίσκω ως δήλωση από υπευθύνους μέσου συγκοινωνιών προς το κοινό τους, δηλαδή το επιβατικό. Υποδηλώνει ότι «εμείς πάντως θα πηγαίνουμε με το πάσο μας». Αντιθέτως, τον βρίσκω πολύ ταιριαστό, ειδικά το πρώτο ημιστίχιο, ως στωικό σχόλιο επιβατών ή όσων περιμένουν καρτερικά στη στάση ατελείωτες ώρες μέχρι να καταφθάσει επιτέλους το ρημάδι, ειδικά από τότε που αραίωσαν τα δρομολόγια για λόγους οικονομίας, πιο στοχευμένα μάλιστα στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές.
Πρόκειται για ημιστίχιο από το ποίημα «Εν μεγάλη Eλληνική αποικία, 200 π.X.». Η ποίηση σηκώνει πολλές φορές διαφορετικές αναγνώσεις, αλλά εδώ δεν χρειάζεται καμιά σπέσιαλ ανάλυση. Η λέξη βία χρησιμοποιείται από τον ποιητή με την έννοια της βιασύνης –εννοιολογική πλευρά που διευκρινίζεται και στα λεξικά. Άλλωστε...
ο πλήρης στίχος είναι «Να μη βιαζόμεθα· είν’ επικίνδυνον πράγμα η βία.»
Οπότε, μάλλον αταίριαστο τον βρίσκω ως δήλωση από υπευθύνους μέσου συγκοινωνιών προς το κοινό τους, δηλαδή το επιβατικό. Υποδηλώνει ότι «εμείς πάντως θα πηγαίνουμε με το πάσο μας». Αντιθέτως, τον βρίσκω πολύ ταιριαστό, ειδικά το πρώτο ημιστίχιο, ως στωικό σχόλιο επιβατών ή όσων περιμένουν καρτερικά στη στάση ατελείωτες ώρες μέχρι να καταφθάσει επιτέλους το ρημάδι, ειδικά από τότε που αραίωσαν τα δρομολόγια για λόγους οικονομίας, πιο στοχευμένα μάλιστα στις πιο υποβαθμισμένες περιοχές.
Πέρα από το ευτράπελο του πράγματος, την ιδέα του να μπει αυτή η φράση σε τρόλεϊ την βρίσκω αυθάδη, υπεροπτική, πικρόχολη, και καθόλου συνεσταλμένη, σεμνή ή συμπονετική. Για την ακρίβεια, σωστά διακρίνω κανιβαλλιστική διάθεση; Ερωτώ, διότι από όλα τα πράγματα της γης συνέβη εδώ και λίγο καιρό να βρεθεί το τρόλει για να συνδεθεί συμβολικά στη συνείδηση των πολιτών με την οικονομική βία που μας ασκείται, αφού ένα περιστατικό βίας που κλιμακώθηκε με ευθύνη των ελεγκτών μέσα σε τρόλεϊ οδήγησε ένα νεαρό παλληκάρι να πληρώσει το αντίτιμο του εισιτηρίου με την ίδια του τη ζωή, σε εποχές που τα νέα παιδιά πληρώνουν το βαρύτερο τίμημα της κρίσης και δεν έχουμε περιθώρια να τα χάνουμε για ένα εισιτήριο. Δεν φτάνει, λοιπόν, που ως υστεροφημία, του επιφυλάχθηκε του παλληκαριού από την ελληνική διανόηση της πλάκας ο χαρακτηρισμός του «τζαμπατζή», τώρα του επέπρωτο να το αναθέσουν και στα χέρια του Καβάφη, για να το περιλάβει ο έρμος ο ποιητής εν αγνοία του.
Επιπλέον, η όλη σύλληψη προδίδει εξυπναδικισμό, τουλάχιστον κατά το ότι παραπέμπει, προφανώς κι επίτηδες, στη γνωστή συζήτηση περί της βίας απ’ όπου κι αν προέρχεται… Και ως τέτοιο, ως εξυπναδικίστικο δηλαδή, το βρίσκω και βλακώδες. Τόσο βλακώδες, όσο αμέτρητης αβελτηρίας θα ήταν η ιδέα να το μελοποιήσουμε κιόλας το «Εν μεγάλη Eλληνική αποικία, 200 π.X.» του Καβάφη, με σκοπό να αντικαταστήσουμε την εργασία του Νικόλαου Μάντζαρου, ο οποίος είχε μελοποιήσει τον Ύμνο εις την Ελευθερία του Διονύσιου Σολωμού, κι έγινε έτσι εθνικός μας ύμνος, χωρίς φυσικά να καταδικασθεί ποτέ από τον διερμηνευόμενο ως «μετριοπαθή» Καβάφη. Ενόψει εθνικής εορτής, θυμίζω με την ευκαιρία τους δύο πρώτους στίχους: «Σε γνωρίζω από την όψη του σπαθιού την τρομερή, σε γνωρίζω από την κόψη που με βία μετράει τη γή».
Αλλά… Ποιός είμαι εγώ τώρα να κάνω τέτοιες παρατηρήσεις σε ανθρώπους της εξουσίας, υποδείξεις σε σπουδαίους κυβερνήτες και τέτοιους, που τα γνωρίζουν όλα… Εγώ, όλο κι όλο, μόνο το Μάρτιαι Ειδοί έχω διαβάσει…
Προσέξτε τώρα το γελοίο της υπόθεσης. Οι φωστήρες με τους τρολέδες στο κεφάλι της πολιτικής τους σκέψης ώστε να παίρνουν ρεύμα από αλλού, νομίζοντας ότι συντηρούν τη συζήτηση περί βίας και ότι προάγουν μέσω αυτής τη δική τους ηλίθια και συμφέρουσα εκδοχή, ουσιαστικά τη μεταθέτουν στο εξής ερώτημα: Το γκραφίτι στα λεωφορεία, το καταδικάζουμε και αυτό απ’ όπου κι αν προέρχεται ή όχι; Ερωτώ, διότι λίγο μετά την τραγωδία με το τρόλεϊ στο Περιστέρι, νέα παιδιά καταδικάστηκαν σε φυλάκιση, με την κατηγορία ότι έγραφαν συνθήματα σε στάσεις και λεωφορεία. Τελικά για να μην λογίζεται για γκραφίτι, πρέπειαπλώς να έχει μεσολαβήσει αμειβόμενος γραφίστας; Όχι δηλαδή ότι με τη μεσολάβηση του γραφίστα έγινε και τίποτε. Εξάλλου, εκτός από τον τοίχο, που λέει και το τραγούδι του Μάνου Λοΐζου, έχει και το τρόλει τη δική του ιστορία… Που ούτε αυτή αλλάζει.
Από Sotos
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου