«Αγανακτισμένοι πολίτες» από τον Β.Βασιλικό ως τον Ν.Ευαγγελάτο

«Κι όταν βλέπαν τους «αγανακτισμένους πολίτες», παρέα με τους χωροφύλακες, να τους αποδοκιμάζουν, να τους βρίζουν, να τους περιγελούν, ακόμα και να τους ξυλοφορτώνουν, απ' τον βαθμό που τους ενοχλούσε αυτή η συγκέντρωση καταλαβαίναν πόσο απαραίτητη ήταν» γράφει ο Βασίλης Βασιλικός στο «Ζ» κάνοντας για πρώτη φορά χρήση του όρου των παρακρατικών που στο όνομα της διατήρησης της τάξης αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση του «κομμουνιστικού κινδύνου» στην μετεμφυλιακή Ελλάδα.

Ο χαρακτηρισμός «αγανακτισμένοι πολίτες»...

μεταφέρεται από τις σελίδες του «Ζ» στην αστυνομική/δημοσιογραφική ορολογία την περίοδο 1985-86 για την περιγραφή των επεισοδίων στα Εξάρχεια, τη Νομική και την κατάληψη του Χημείου. Είναι η εποχή που τα δελτία τύπου της Αστυνομίας του Δροσογιάννη έκαναν λόγο για «αγανακτισμένους πολίτες» που συντάσσονταν πίσω από τις διμοιρίες των ΜΑΤ του Νίκωνα Αρκουδέα πετώντας πέτρες στους «αναρχικούς του κράτους των Εξαρχείων» που «κατέστρεφαν τις περιουσίες φιλήσυχων πολιτών». Σύσσωμος ο αστικός τύπος της εποχής έκλεινε συστηματικά τα μάτια στην πολιτική ταυτότητα των «αγανακτισμένων πολιτών», προβάλλοντας τα «αίσχη» του αυτόνομου κράτους της πλατείας Εξαρχείων που έπρεπε να «καθαριστεί» με τις περίφημες «επιχειρήσεις αρετής» των ΜΑΤ. Υπό την ανοχή της αστυνομίας οι «αγανακτισμένοι πολίτες» της ημέρας, κυκλοφορούσαν οπλισμένοι ακόμη και με «αυτοσχέδια τσεκούρια» τις νύχτες στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων σκορπώντας τον τρόμο. Οι καταγγελίες της Αριστεράς για συμμετοχή της νεολαίας της ακροδεξιάς και φιλοχουντικής ΕΠΕΝ στις ομάδες των «αγανακτισμένων πολιτών» θάβονταν από την πλειοψηφία των εφημερίδων, την ώρα που η «Αυριανή» καλούσε τους πολίτες «να αναλάβουν δράση και να προστατεύσουν την έννομη τάξη». Ήταν η εποχή που οι «αγανακτισμένοι πολίτες» είχαν αποκτήσει θεσμική ιδιότητα και τα δελτία ειδήσεων της ΕΡΤ τους ανέφεραν ως μια υπαρκτή οντότητα. «Στο σημείο επενέβη ομάδα αγανακτισμένων πολιτών και η συγκέντρωση διαλύθηκε». Μόνο που τα ίδια πρόσωπα που φορούσαν τον μανδύα του «αγανακτισμένου πολίτη» στην οδό Πατησίων έσπευδαν να υποδεχτούν τον φασίστα Λεπέν στο ξενοδοχείο Κάραβελ.

Τους ξεχασμένους «αγανακτισμένους πολίτες» της δεκαετίας του '80 θυμήθηκε πριν λίγες ημέρες η εκπομπή του Νίκου Ευαγγελάτου στο ΣΚΑΙ, καθώς χωρίς κανέναν δισταγμό, χωρίς ίχνος κριτικής αντιμετώπισης του γεγονότος, βιάστηκε να χαρακτηρίσει έτσι μια ομάδα χρυσαυγιτών που πετροβολούσαν με την ανοχή της αστυνομίας τους αντιφασίστες διαδηλωτές στο Κερατσίνι. Η πολυπόθητη «κοινωνική κάλυψη» των τραμπούκων της ΧΑ προσφέρθηκε απλόχερα από μια εκπομπή που βρισκόταν στον αέρα, υποτίθεται για να καταγγείλει την εγκληματική δράση του ναζιστικού κόμματος, αλλά στην ουσία λειτουργούσε επικουρικά στην διάδοση της θεωρίας των δύο επικίνδυνων άκρων. Και πάλι, όμως, η άμεση αντίδραση της Αριστεράς που κατήγγειλε την παρακρατική δράση των χρυσαυγιτών έπεσε στο κενό καθώς δεν εισακούσθηκε από κανέναν. Χρειάστηκε να επισημανθεί ο ρόλος και η συνεργασία των χρυσαυγιτών με την αστυνομία από το BBC για να αποκτήσει «ειδικό βάρος» η καταγγελία και να κινηθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες αφήνοντας τελικά έκθετους δημοσιογράφους, πολιτικούς και αστυνομικούς.

Του Πέτρου Κατσάκου από left