Όχι άλλο εθνικό αυτομαστίγωμα

Γράφει η Νεφέλη Λυγερού

Την αρχή έκανε η Νανά Μούσχουρη. Στις 12 Δεκεμβρίου 2011 η γερμανική εφημερίδα Die Welt δημοσίευσε συνέντευξη της γνωστής τραγουδίστριας, όπου μεταξύ των άλλων είπε: «Σήμερα κανείς δεν είναι φιλικός προς την Ελλάδα, γεγονός που κατανοώ και δικαιολογώ… Με τους Έλληνες είμαι θυμωμένη και κυρίως με τους πολιτικούς, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για το πρόβλημα…. Ήταν οι σοσιαλιστές αυτοί που έφεραν τη χώρα στην κατάσταση την οποία βρίσκεται σήμερα. Ενθάρρυναν τους ψηφοφόρους τους να μην εργάζονται πολύ και να έχουν σίγουρες και καλοπληρωμένες δουλειές. Αυτά όλα έγιναν με ευρωπαϊκά χρήματα – τα αυτοκίνητα, τα σπίτια, οι εκλογές. Η Ευρώπη έχει δίκιο που είναι θυμωμένη».

Ο τραγουδοποιός Νίκος Πορτοκάλογλου, μιλώντας στο περιοδικό ΒΗΜagazino, κινήθηκε στο ίδιο μήκος κύματος: «Φοβάμαι ότι εγώ γύρω μου βλέπω μόνο ανικανότητα, τεμπελιά και βλακεία, όχι συνωμοσία…

Μερικές φορές σκέφτομαι ότι την κρίση τη χρειαζόμασταν… Δεν μπορώ να πιστέψω ότι δεν θα γίνουν και καλά πράγματα. Αλλά θα έχουμε απώλειες. Αισθάνομαι περίεργα μερικές φορές, γιατί δεν νιώθω τόση οργή για το τώρα».

Η ηθοποιός Βίκυ Σταυροπούλου, σε μία πρόσφατη συνέντευξή της στο ΒΗΜΑ, τοποθετήθηκε αναλόγως: «Δεν φταίνε μόνο οι πολιτικοί. Φταίμε κι εμείς και φταίμε σε μεγάλο βαθμό. Εγώ μεγάλωσα σε μία λαϊκή συνοικία. Όλοι οι γονείς αγωνιούσαν να βολευτεί το παιδί τους στο δημόσιο, σε μία θεσούλα και με μία «ακρούλα» να μπει κάπου να διασφαλίσει τη ζωή του. Έγιναν όλες αυτές οι καινοτομίες με την Ευρώπη, πάρθηκαν τόσα δάνεια. Τα έκαναν όλοι τζιπ και μεζονέτες, χάθηκαν οι επιδοτήσεις και τώρα βγαίνουν στους δρόμους και διαμαρτύρονται. Γιατί να διαμαρτύρονται όσοι έφαγαν με χρυσά κουτάλια και δεν έπρεπε;»

Όλοι έχουν την προσωπική τους άποψη η οποία είναι σεβαστή. Αυτό, βεβαίως, ισχύει και για καλλιτέχνες που έχουν κερδίσει την αγάπη του κοινού. Θεωρώ, όμως, ότι αυτές οι απόψεις, πολυφορεμένες στους κόλπους των εύπορων στρωμάτων, είναι ανησυχητικά απλουστευτικές. Η αδυναμία κατανόησης αυτού που συνέβη τις τελευταίες δεκαετίες στην Ελλάδα οδηγεί όχι στον απολύτως αναγκαίο αναστοχασμό, αλλά σε μία στείρα εθνική αυτομαστίγωση.

Η συλλήβδην ενοχοποίηση της κοινωνίας είναι κατ’ αντιδιαστολή συγχωροχάρτι για τους κύριους υπεύθυνους, που είναι η άρχουσα τάξη και το πολιτικό προσωπικό. Υπενθυμίζω ότι είναι το πολιτικό σύστημα που καθορίζει τους κανόνες και έχει την ευθύνη για την εφαρμογή τους. Το γεγονός ότι πολλοί πολίτες υπέκυψαν στον πειρασμό και έγιναν πελάτες των κομμάτων δεν δικαιολογεί τα όσα πρωτοφανή υφίστανται σήμερα, πρωτίστως, τα μικρομεσαία στρώματα.

Αυτό που με εντυπωσιάζει στις απόψεις που προανέφερα είναι η ευκολία με την οποία οι τρεις καλλιτέχνες (και αρκετοί άλλοι ακόμα) διαχωρίζουν τον εαυτό τους από την «πλέμπα», την οποία και στη συνέχεια στοχοποιούν. Άλλοι ευθέως και άλλοι εμμέσως διεκδικούν σχεδόν μονοπώλιο σε αρετές, όπως η εργατικότητα και η τιμιότητα! Η κριτική ασκείται από ανθρώπους που εργάσθηκαν και διακρίθηκαν τις τελευταίες δεκαετίες, χωρίς –απ’ όσο γνωρίζω– να έχουν εκφράσει στο παρελθόν παρεμφερείς απόψεις. Εάν κάνω λάθος, παρακαλώ διορθώστε με.

Ο Νίκος Πορτοκάλογλου εξέφρασε τη σκέψη ότι η χώρα θα ματώσει, αλλά τουλάχιστον κάτι θα αλλάξει και γι’ αυτό δεν νοιώθει οργή. Δεν γνωρίζω τα οικονομικά του τραγουδοποιού, αλλά –γενικά μιλώντας– είναι εύκολο να μένει κανείς ψύχραιμος όταν παρατηρεί τις ανθρωποθυσίες από το παράθυρό του, όταν η κρίση προκαλεί μόνο γρατζουνιές στην περιουσία του. Όποιος, όμως, χάνει την εργασία του, όποιος ήδη βιώνει την πτώχευση, όποιος δεν μπορεί να συντηρήσει την οικογένειά του, έχει κάθε λόγο να νοιώθει οργή. Καλές, λοιπόν, οι συμβουλές για νηφαλιότητα, αλλά όταν προέρχονται από βολεμένους δεν έχουν εμβέλεια, μυρίζουν άσχημα…

Εύχομαι στο Νίκο Πορτοκάλογλου το φακελάκι που ζητήθηκε από την κόρη του όταν έδινε εξετάσεις για το δίπλωμα οδήγησης (όπως διηγείται ο ίδιος στη συνέντευξη του) να είναι το χειρότερο πράγμα που θα της συμβεί. Της εύχομαι να μην γίνει κι αυτή μέρος της ελληνικής νεολαίας που παρά τα –κατά κανόνα– πολλά προσόντα της φυτοζωεί στην ανεργία ή στην ψευτοαπασχόληση, χωρίς προοπτική και ελπίδες για το μέλλον.

Σ’ αυτούς που θα σπεύσουν να με κατηγορήσουν ότι γυρνάω την πλάτη μου στις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, έχω να πώ ότι κατά τη γνώμη μου η χώρα δεν χρειάζεται αλλαγή βιτρίνας, αλλά ριζική ανακαίνιση. Μέχρι σήμερα, όμως, το μόνο που βλέπω δεν είναι μεταρρύθμιση, αλλά απορρύθμιση και μέτρα τα οποία πλήττουν κατά κύριο λόγο τους μη έχοντες κι όχι τους κατέχοντες.

Δυστυχώς, βλέπει κανείς ότι τα επιχειρήματα για συλλήβδην ενοχοποίηση της κοινωνίας δεν προωθούνται μόνο από τους κύκλους που προσπαθούν να την ακινητοποιήσουν για να περάσουν την πολιτική-σοκ του Μνημονίου. Αναπαράγονται και από άτομα που δεν εμπλέκονται προσωπικά στο παιχνίδι εξουσίας, αλλά είναι επιρρεπή στο σύνδρομο της καθεστωτικής τύφλωσης.

Από aixmi, μέσω farmakoglwssa-kirki , μοντάζ epikairo