Παρασκευή 24 Ιουνίου 2011

Αν η Ελλάδα "πέσει"...

Με τη φωτογραφία που βλέπετε κυκλοφορεί σήμερα το εβδομαδιαίο τεύχος του παγκοσμίως αναγνωρισμένου και έγκυρου περιοδικού οικονομική ύλης "The Economist". Κεντρικό του θέμα είναι το ελληνικό ζήτημα στην Ευρωζώνη και ο τίτλος αναφέρει "Αν η Ελλάδα 'πέσει'...".

Στο βασικό του άρθρο το περιοδικό αρχικά παραθέτει την παρούσα κατάσταση με το ελληνικό χρέος να φτάνει στο 160% του ΑΕΠ, το νέο πακέτο με τα μέτρα λιτότητας, τους Έλληνες που είναι κάθε...
μέρα στο Σύνταγμα και το επόμενο πακέτο βοήθειας.

Ελλάδα όπως λέμε "Lehman Brothers"
Στη συνέχεια παραθέτει τρεις βασικούς λόγους για τους οποίους η ΕΕ "εθελοτυφλεί" και κάνει με την Ελλάδα ό,τι έκαναν και οι ΗΠΑ με την "Lehman Brothers", δηλαδή ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος "αν πέσει η Ελλάδα" να ακολουθήσουν με τη μορφή "ντόμινο" ένα σωρό άλλα προβλήματα στην ευρωπαϊκή και κατ' επέκταση στην παγκόσμια οικονομία.

Ο πρώτος λόγος είναι πολιτικός. Στην Ελλάδα λέει ο Economist ότι η κυβέρνηση μόλις και μετά βίας πήρε ψήφο εμπιστοσύνης και πως η αντιπολίτευση έχει αποφασίσει να μην ψηφίσει τα νέα μέτρα, τη στιγμή που ο λαός εξεγείρεται. Επίσης στη Γερμανία πιστεύουν ότι με ένα νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα το μόνο που θα επιτευχθεί είναι να χαθούν ακόμα περισσότερα χρήματα.

Δεύτερον, οι αγορές δεν έχουν πειστεί ότι το "κολύμπι στη λάσπη" που κάνει η Ελλάδα θα την γλιτώσει και αυτό φαίνεται από τα ομόλογα και τα spreads που παίρνουν τον "ανήφορο". Ο συντάκτης του άρθρου λέει πως όσο καθυστερεί η αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, τόσο αυτό μεγαλώνει και τόσο περισσότερο υποφέρουν οι έλληνες φορολογούμενοι.

Ο τρίτος λόγος είναι ότι η αβεβαιότητα για "μόλυνση με τον ελληνικό ιό" σε άλλες οικονομίες αυξάνεται αντί να μειώνεται. Ήδη, όπως αναφέρει το περιοδικό, μαζί με την Ελλάδα είναι η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, αλλά τις τελευταίες εβδομάδες ολοένα μεγαλύτερα προβλήματα αντιμετωπίζουν και η Ισπανία με την Ιταλία που είναι σαφώς πιο ισχυρές οικονομίες. Έτσι υπάρχει ο κίνδυνος του "φαινομένου της Lehman": όπως ακριβώς η χρεοκοπία της τράπεζας το 2008 παρέσυρε και άλλες τράπεζες, έτσι και η "πτώση" της Ελλάδας μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία.

Μόνη επιλογή η ήπια αναδιάρθωση
Συμπερασματικά, ο Economist παραθέτει την ομαλή αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους ως τη μόνη λύση. Λέει ότι κάτι τέτοιο θα μείωνε στο μισό (περίπου στο 80%) το ποσοστό του χρέους ως προς το ΑΕΠ, ενώ δεν θα "σοκάρει" πάρα πολύ τις αγορές, γιατί κάτι τέτοιο το περίμεναν εδώ και καιρό, αντίθετα από ό,τι είχε συμβεί στην περίπτωση της Lehman Brothers, που έγινε εντελώς απροσδόκητα. Οι τράπεζες επίσης κατέχουν μεγάλο μερίδιο των ομολόγων και είναι όμως σε πολύ καλύτερη κατάσταση σήμερα από ό,τι πέρυσι. Ακόμα και αν το χρέος της Ελλάδας μειωνόταν στο μισό, αυτό θα γινόταν να απορροφηθεί από το κεφάλαιο των περισσοτέρων ευρωπαϊκών τραπεζών.
Το εθνικό χρέος κάθε χώρας ως ποσοστό επί του αντίστοιχου ΑΕΠ, 2010, πηγη: Eurostat
Προσθέτει βέβαια ότι μια αναδιάρθρωση ενέχει ρίσκο και θα σημαίνει αυτόματα εγγυημένες απώλειες για τράπεζες και φορολογούμενους πολίτες σε όλη την Ευρώπη. Επίσης αν η Ελλάδα αναδιαρθρώσει το χρέος της και "αγκαλιάσει" τις μεταρρυθμίσεις που επιβάλλει η ΕΕ και το ΔΝΤ, θα εξακολουθεί να χρειάζεται μακροχρόνια βοήθεια από το εξωτερικό. Αυτό θα σημάνει ότι θα χρειαστούν ακόμα περισσότερες χρηματοπιστωτικές πολιτικές ελέγχου από τις Βρυξέλλες και έτσι η Ευρωζώνη θα μετατραπεί σε ένα ακόμα πιο "πολιτικο-κεντρικό" κλαμπ χωρών. Ακόμα και αν παρουσιαστεί η ανάγκη για ένα "υπερ-υπουργείο Οικονομικών" στην Ευρωζώνη, οι ηγέτες της ΕΕ δεν έχουν εξηγήσει ακόμα επαρκώς τις συνέπειες που αυτό θα φέρει στους πολίτες. Τουλάχιστον, ωστόσο, η Ελλάδα και οι αγορές θα έχουν ένα βασικό πλάνο με μια πιθανότητα να λειτουργήσει.
Ποσοστό ανεργίας για κάθε χώρα, Μάρτιος 2011, πηγη: Eurostat
Στο τέλος, ο συντάκτης ότι αργά ή γρήγορα οι ευρωπαίοι ηγέτες θα βρεθούν μπροστά στις εξής τρεις επιλογές: 1-μεγάλα ποσά προς την Ελλάδα που θα εξοργίσουν τους Ευρωπαίους πολίτες, 2-ακαθόριστη πτώχευση που θα αποσταθεροποιήσει τις αγορές και θα θέσει σε κίνδυνο το ευρωπαϊκό πρότζεκτ, και 3-μια ήπια αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους. Η τελευταία επιλογή εμπεριέχει μια μακρά περίοδο εξωτερικής βοήθειας προς την Ελλάδα, μεγαλύτερη πολιτική σύμπραξη και αναθεώρηση των ευρωπαϊκών θεσμών. Αλλά είναι ο καλύτερος τρόπος για να βρεθεί λύση για την Ελλάδα και το ευρώ.
Ποσοστιαίος ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ κάθε χώρας, 2010, πηγή: Eurostat
"Αυτή η επιλογή δεν θα είναι για πολύ ακόμα στο τραπέζι. Οι ηγέτες της Ευρώπης πρέπει να την αδράξουν όσο προλαβαίνουν", κλείνει το άρθρο...