Μπλόκο από τρόικα

Στις επιχειρησιακές συμβάσεις με καθολικό και μόνιμο χαρακτήρα τουλάχιστον έως το 2013, που διαρκεί το Μνημόνιο, και στην κατάργηση της αυτόματης επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων επιμένει η Κομισιόν

Ευελιξία με προϋποθέσεις στις επιχειρησιακές συμβάσεις, η εφαρμογή των οποίων θα έχει καθολικό και μόνιμο χαρακτήρα τουλάχιστον έως το 2013 που διαρκεί το Μνημόνιο αλλά και κατάργηση της αυτόματης επέκτασης των κλαδικών συμβάσεων είναι τα σημεία στα οποία επιμένει η Κομισιόν.

Σε ό,τι αφορά το μέλλον των μισθών στην Ελλάδα, πηγές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σημείωναν ότι η εισαγωγή του κριτηρίου της ευελιξίας είναι καθοριστικής σημασίας, αναγνωρίζοντας ότι οι μειώσεις των αποδοχών είναι αναπόφευκτες, χωρίς όμως να θίγεται ο κατώτατος μισθός.

«Διαδικασία κατεπείγοντος»

Η Κομισιόν τονίζει ότι η ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας έχει επείγοντα χαρακτήρα και υπογραμμίζει ότι στην Ελλάδα οι κλαδικές συμβάσεις ...

συνέβαλαν με καθοριστικό τρόπο στην ανεξέλεγκτη και υπερβολική μισθολογική εξέλιξη.

Αποτέλεσμα ήταν συχνά οι μισθοί να μη συνδέονται με την παραγωγικότητα. To φαινόμενο, σύμφωνα πάντως με την Επιτροπή, δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι Βρυξέλλες εντάσσουν το θέμα των μισθών στον ιδιωτικό τομέα στο πλαίσιο της γενικότερης άμεσης ανάγκης που υπάρχει για αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, η οποία την τελευταία δεκαετία, πριν ακόμη εκδηλωθεί η κρίση, σημείωσε απώλειες της τάξης του 20%. Απώλειες, οι οποίες για την Επιτροπή απορρέουν, σε σημαντικό βαθμό, από τις αυξήσεις των μισθών. Η Κομισιόν υπενθυμίζει μάλιστα ότι την περίοδο 2000-2008 οι μισθοί στη μεταποίηση, το χονδρικό και λιανικό εμπόριο διπλασιάστηκαν σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης.

Για όλους αυτούς τους λόγους, οι Βρυξέλλες τονίζουν ότι θα πρέπει να υπάρχει απόκλιση μεταξύ επιχειρησιακών και κλαδικών συμβάσεων, με σαφείς όρους και λεπτομερείς διαδικασίες, χωρίς όμως να προσδιορίζουν ποια είναι η επιθυμητή μείωση των μισθών. Πάντως, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι πριν κατατεθεί στη Βουλή η σχετική νομοθετική ρύθμιση, θα έχει πάρει το «πράσινο φως» της τρόικας, ώστε να αποφευχθούν αδιέξοδα και παραφωνίες.

Σε ό,τι αφορά τον δημόσιο τομέα, η Κομισιόν επιμένει στον κανόνα «για κάθε νέα πρόσληψη πέντε συνταξιοδοτήσεις», διευκρινίζοντας ότι η εφαρμογή του μέτρου εναπόκειται στις ελληνικές Αρχές. Αυτό που αποσαφηνίζεται για ακόμη μία φορά είναι ότι δεν θα υπάρξουν απολύσεις στο Δημόσιο και ότι η προσπάθεια επικεντρώνεται στο πώς θα αντικατασταθούν όσοι συνταξιοδοτηθούν, καθώς οι μετατάξεις προσωπικού από τις ΔΕΚΟ που θα αναδιαρθρωθούν θα θεωρούνται νέες προσλήψεις.

Προς τον σκοπό αυτό, οι ίδιες πηγές της Επιτροπής σημείωναν με ικανοποίηση την πρόθεση των ελληνικών Αρχών να εκπονούν σε ετήσια βάση ένα πρόγραμμα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού που θα αναδεικνύει τις ανάγκες σε προσωπικό και θα επιτυγχάνεται με την καταλληλότερη τοποθέτηση νεοεισηγμένων εργαζομένων.

Η πορεία των μισθών στην Ελλάδα την τελευταία δεκαετία

Με ταχύτερους ρυθμούς αυξάνονταν οι ονομαστικοί μισθοί στη χώρα μας σε σχέση με την Ευρωζώνη από το 1992 μέχρι το 2009, αλλά το ύψος των αποδοχών των εργαζομένων στην Ελλάδα βρίσκεται σε χαμηλότερα επίπεδα από τον μέσο κοινοτικό όρο.

Ο κατώτατος μισθός στον ιδιωτικό τομέα, που φτάνει τα 681 ευρώ, είναι υψηλότερος από αυτόν στην Ισπανία (728 ευρώ) και την Πορτογαλία (525 ευρώ), αλλά αισθητά χαμηλότερος από τη Γαλλία (1.321 ευρώ), το Βέλγιο (1.388 ευρώ) και την Ιρλανδία (1.462 ευρώ).

Οι μέσες ετήσιες αποδοχές ανά απασχολούμενο ανέρχονται στην Ελλάδα σε 28.548 ευρώ τον χρόνο έναντι 39.562 ευρώ κατά μέσον όρο στην Ευρωζώνη και 33.718 στην Ευρωπαϊκή Ενωση των «27».

Από τα στοιχεία της Κομισιόν προκύπτει ότι οι ετήσιες αυξήσεις στις κατά κεφαλήν αμοιβές των εργαζομένων στη χώρα μας την περίοδο 1992-1996 ήταν κατά μέσον όρο 10,8% έναντι 4,4% στην Ευρωζώνη, την περίοδο 1997-2001 ο μέσος ρυθμός αύξησης ήταν 7% έναντι 2,2% στην Ευρωζώνη, ενώ την περίοδο 2002-2006 τα αντίστοιχα ποσοστά αύξησης ήταν 6% έναντι 2,5%.

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ: Β. ΔΕΜΙΡΗΣ

Το σχέδιο της Κυβέρνησης

Θέλει να αλλάξει το Μνημόνιο με όπλο τη συμφωνία των εταίρων

Η κρισιμότερη εβδομάδα ξεκινά αύριο για τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, καθώς «κλειδώνει» το τελικό σχέδιο για τις αλλαγές στους μισθούς. Οι πρώτες άτυπες επαφές του υπουργείου Εργασίας με την τρόικα είναι ήδη σε εξέλιξη, ενώ το θέμα θα συζητηθεί πιθανότατα την Πέμπτη στο υπουργικό συμβούλιο.

Σημειώνεται πως στο επικαιροποιημένο μνημόνιο προβλέπεται οριζόντια εφαρμογή των επιχειρησιακών συμβάσεων χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Η τρόικα πιέζει για πιστή εφαρμογή αυτών των διατάξεων, ωστόσο το υπουργείο θέλει να περάσει μία βελτιωμένη ρύθμιση με το επιχείρημα πως υπάρχουν σημεία συμφωνίας των κοινωνικών εταίρων.

Η πλέον χαρακτηριστική περίπτωση αφορά την επέκταση των κλαδικών συμβάσεων που υπογράφονται από την πλειονότητα των εργοδοτών (50 συν ένα) στο σύνολο των εργαζομένων του κλάδου. Στο μνημόνιο προβλέπεται η κατάργηση αυτής της διάταξης, ωστόσο οι κοινωνικοί εταίροι έχουν συμφωνήσει στη διατήρησή της και τώρα εκκρεμεί η απάντηση της τρόικας.

Οσον αφορά το «καυτό» θέμα των επιχειρησιακών συμβάσεων, η ρύθμιση που προωθεί η υπουργός Εργασίας Λούκα Κατσέλη- μετά και τις άτυπες επαφές των κοινωνικών εταίρων- θα προβλέπει τα ακόλουθα:

Οι επιχειρησιακές συμβάσεις θα μπορούν να αποκλίνουν από την κλαδική σύμβαση εργασίας αλλά όχι και από την εθνική συλλογική σύμβαση. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως δεν θα σπάσει ο κατώτερος μισθός- ή μισθός ασφαλείας- που διαμορφώνεται στα 740 ευρώ. Στα ανοιχτά σημεία είναι το κατά πόσο θα μπει ποσοστό απόκλισης (της τάξης του 12%) ή αυτό θα αποφασίζεται στις διαπραγματεύσεις.

- Οι όροι για την υπογραφή της επιχειρησιακής σύμβασης. Στο τελικό κείμενο αναμένεται να υπάρχει μια γενική αναφορά για εφαρμογή επιχειρησιακών συμβάσεων με κατάλληλη αιτιολογία. Η διάρκεια των συμβάσεων θα είναι 1 συν 1 έτος και στη συνέχεια θα προβλέπεται επιστροφή στις κλαδικές συμβάσεις.

- Στη συνέχεια η επιχείρηση θα πρέπει να καταθέτει αιτιολογημένη έκθεση στο ειδικό συμβούλιο του ΣΕΠΕ. Στην έκθεση θα αναγράφεται για ποιο λόγο είναι απαραίτητο να γίνει επιχειρησιακή σύμβαση (π.χ. οικονομικά κριτήρια).

Το συνδικαλιστικό κίνημα ζητά να υπάρχουν αναλυτικοί όροι στη νομοθετική ρύθμιση για το ποιες επιχειρήσεις μπορούν να προχωρήσουν σε επιχειρησιακή σύμβαση. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, το υπουργείο δεν αναμένεται να προχωρήσει σε εξειδίκευση αυτών των όρων στη νομοθετική ρύθμιση, καθώς κάτι τέτοιο θα ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με τα όσα προβλέπει το μνημόνιο και ζητά η τρόικα.

- Οι ασφαλιστικές δικλίδες για τους εργαζόμενους, που υπογράφουν επιχειρησιακή σύμβαση. Συγκεκριμένα, εξετάζονται εναλλακτικά σενάρια όπως το πάγωμα των ομαδικών απολύσεων για όσο διάστημα διαρκεί η επιχειρησιακή σύμβαση ή εναλλακτικά η καταβολή της αποζημίωσης με βάση τον μισθό της κλαδικής σύμβασης.

Η ΓΣΕΕ ζητά περισσότερες ασφαλιστικές δικλίδες, όπως για παράδειγμα οι επιχειρήσεις να μην έχουν προχωρήσει σε μείωση προσωπικού για έξι μήνες πριν από την υπογραφή της νέας σύμβασης.

-Η εκπροσώπηση των εργαζομένων στις διαπραγματεύσεις. Στις μεγάλες επιχειρήσεις η σύμβαση θα υπογράφεται ύστερα από συμφωνία του εργοδότη και του σωματείου. Στις μικρές επιχειρήσεις -κάτω από 20 άτομα- τον ρόλο αναλαμβάνει η κλαδική ομοσπονδία.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ

Από το ΕΘΝΟΣ