Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2010

Σενάρια για εκλογές - εξπρές

Πιθανότερη ηµεροµηνία η 12η Δεκεµβρίου
Εκλογές το συντοµότερο δυνατό θα προκηρύξει ο Γιώργος Παπανδρέου, στην περίπτωση που το ΠΑΣΟΚ ηττηθεί καθαρά στις εκλογές της 7ης Νοεµβρίου. Αυτό πρακτικά σηµαίνει ότι οι πρόωρες εκλογές θα πραγµατοποιηθούν στις 5 ή τις 12 Δεκεµβρίου, αν φυσικά συντρέξουν οι προϋποθέσεις που προαναφέρθηκαν.

Μάλιστα, κυκλοφορούν και σενάρια µε βάση τα οποία η κυβέρνηση θα µπορούσε να αναβάλει τον β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών και να προχωρήσει στην κήρυξη «δίδυµων» εκλογών για τις 12 Δεκεµβρίου. Δεδοµένου ότι η ηµεροµηνία των επαναληπτικών αυτοδιοικητικών εκλογών ορίζεται διά νόµου, αρκεί µια απλή τροπολογία για τη µετάθεσή τους. Στην περίπτωση αυτή θα αποτρεπόταν η πρόσθετη αναστάτωση που θα προκαλούσε...
µια τρίτη εκλογική αναµέτρηση µέσα σε διάστηµα ενός µήνα.

Οπως εξήγησε ο Πρωθυπουργός στους συνεργάτες του την περασµένη Τετάρτη, οι πρόωρες εκλογές «είναι µονόδροµος» από τη στιγµή που οι κάλπες της 7ης Νοεµβρίου θα καταγράψουν αποδοκιµασία των υποψηφίων που προτείνει το ΠΑΣΟΚ, ειδικά στις περιφέρειες.

Καταγράφουν άνοδο. Αν και οι δηµοσκοπήσεις που έγιναν µετά τη Δευτέρα, οπότε και ο κ. Παπανδρέου διατύπωσε το δίληµµα των εκλογών της επόµενης Κυριακής, καταγράφουν µία σαφή άνοδο της συσπείρωσης της εκλογικής βάσης του ΠΑΣΟΚ, εξαιτίας της οποίας αυξήθηκε σηµαντικά και η διαφορά στην πρόθεση ψήφου µεταξύ ΠΑΣΟΚ και Νέας Δηµοκρατίας, στο Μέγαρο Μαξίµου επιµένουν ότι «ο Γιώργος Παπανδρέου δεν µπλοφάρει αλλά είναι αποφασισµένος να πάει σε εκλογές, για να λήξει η οµηρεία του ίδιου και της κυβέρνησης».

Αποφασισµένος. Σύµφωνα µάλιστα µε τις ίδιες πηγές, ο κ. Παπανδρέου εµφανίζεται τόσο αποφασισµένος, που είναι πιο πιθανό να προκηρυχθούν εκλογές για τον επόµενο µήνα, παρά αυτές να αποφευχθούν. Η ιδέα των πρόωρων εκλογών ωρίµασε στο ΠΑΣΟΚ από τη στιγµή που διαφάνηκε αρχικά η απώλεια της µεγαλύτερης περιφέρειας της χώρας, της Αττικής, και στη συνέχεια η διαπίστωση ότι στον β’ γύρο, το ΠΑΣΟΚ θα κινδύνευε να βρεθεί µπροστά σε µετωπικά σχήµατα, τα οποία θα είχαν ως αποτέλεσµα την ήττα των κυβερνητικών υποψηφίων.

Πρωτοβουλία. Σε µια συνεδρίαση της Οµάδας Στρατηγικού Σχεδιασµού την περασµένη εβδοµάδα υπό τον Γιώργο Παπανδρέου, αποφασίστηκε να υπάρξει διόρθωση της στρατηγικής του ΠΑΣΟΚ και να δοθεί στην ψήφο της 7ης Νοέµβριου πλην όλων των άλλων και χαρακτήρας «ψήφου εµπιστοσύνης στην κυβέρνηση». Και παρά τις απόψεις που διατυπώθηκαν ότι υπάρχει ο κίνδυνος να κατηγορηθεί το ΠΑΣΟΚ πως σύρεται στην ατζέντα της Νέας Δηµοκρατίας που έθεσε εξ αρχής θέµα αντιµνηµονιακής ψήφου στις εκλογές, αποφασίστηκε να γίνει το βήµα και να αναλάβει το ΠΑΣΟΚ την πρωτοβουλία των κινήσεων.

Η απόφαση ήταν συγκεκριµένα, να δώσει ο Γ. Παπανδρέου συνέντευξη (απορρίφθηκε πρόταση για το Ζάππειο και κατέληξαν στη διακαναλική) και αφού προηγηθεί µια διαρροή ότι «παίζει θέµα πρόωρων εκλογών», στο πλαίσιό της ο Πρωθυπουργός να αφήσει ανοιχτή την πόρτα για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, ως αποτέλεσµα ενός πιθανού αρνητικού αποτελέσµατος στις εκλογές του Νοεµβρίου.

Απόλυτα βέβαιος. Οι κριτικές που δέχθηκε ο Πρωθυπουργός για την απόφασή του από το σύνολο σχεδόν του Τύπου, δεν πτόησαν το Μαξίµου. Ολες οι πληροφορίες, από συνοµιλητές του Πρωθυπουργού, αλλά και συνεργάτες του, συγκλίνουν στην άποψη ότι ο ίδιος είναι απολύτως βέβαιος για την ορθότητα της κίνησής του και για το αποτέλεσµα που αυτή θα έχει. Θεωρεί ότι µε την κίνηση αυτή και µε δεδοµένη την κατάσταση που απεικονίζουν οι δηµοσκοπήσεις για ΠΑΣΟΚ και Νέα Δηµοκρατία, η νίκη του ΠΑΣΟΚ και η πλειοψηφία είναι εξασφαλισµένες. Κυρίως όµως πιστεύει ότι η πολιτική απόφαση στην οποία έχει καταλήξει, θα απαλλάξει τη χώρα από περιπέτειες καθώς θα δώσει στην κυβέρνηση την ευχέρεια να διαχειριστεί µε λυµένα χέρια τις κρίσιµες από κάθε άποψη αποφάσεις που πρέπει να λάβει, µε δεδοµένες τις πιέσεις της τρόικας για νέα µέτρα έπειτα από την αναθεώρηση προς τα πάνω του ελλείµµατος.

«Οχι στην οµηρεία». «Δεν µπορούµε να πάµε σε διαπραγµατεύσεις µε δεµένα χέρια. Δεν µπορεί να διαχειριστεί τις τύχες της χώρας σε αυτή την κρίσιµη φάση, µια κυβέρνηση υπό την οµηρεία της αντιπολίτευσης. Οι πολιτικές που ακολουθούµε, είναι πολιτικές για τη διάσωση της χώρας. Πώς µπορούµε να συνεχίσουµε αυτή την προσπάθεια, όταν υπάρχει µια αντιπολίτευση που όχι µόνο αµφισβητεί την προσπάθεια, αλλά και την υπονοµεύει ευθέως», φέρεται να είπε πρόσφατα ο Πρωθυπουργός, επεξηγώντας την επιµονή του στο στοίχηµα που έχει θέσει.

Το µπόνους. Κυβερνητικά στελέχη υποστήριζαν σχετικά ότι µε τις 8 µονάδες διαφορά που εµφανίζεται να έχει σήµερα το ΠΑΣΟΚ έναντι της Νέας Δηµοκρατίας, ο εκλογικός «νόµος Παυλόπουλου» (χαρίζει 50 έδρες µπόνους στο πρώτο κόµµα), µε τον οποίο θα πραγµατοποιηθούν οι εκλογές, θα δώσει και πάλι µια άνετη πλειοψηφία στο κυβερνών κόµµα, έστω και αν αυτή είναι ελαφρώς µειωµένη σε σχέση µε την πλειοψηφία που σήµερα διαθέτει. Επισήµαιναν ακόµη ότι µια πρόωρη προσφυγή στις κάλπες τον επόµενο µήνα θα µπορούσε να επιτείνει τα εσωκοµµατικά προβλήµατα της Νέας Δηµοκρατίας, καθώς λογικά, ο πρόεδρος του κόµµατος Αντ. Σαµαράς δεν θα άφηνε να χαθεί η ευκαιρία για να εκκαθαρίσει το κόµµα από βουλευτές που δεν πρόσκεινται σ’ αυτόν, αλλά λ.χ στην Ντόρα Μπακογιάννη.

Με λίστα. Υπενθυµίζεται σχετικά ότι αν πραγµατοποιηθούν πρόωρα εκλογές το διάστηµα ώς τον Μάρτιο του 2011 οπότε και συµπληρώνεται το 18µηνο από τις προηγούµενες εκλογές του Οκτωβρίου του 2009, οι εκλογές αυτές θα πραγµατοποιηθούν µε λίστα και όχι µε σταυρό προτίµησης, όπως προβλέπει ο εκλογικός νόµος.

Και ακραίο σενάριο για δίδυµες εκλογές (βουλευτικές και δεύτερος γύρος των αυτοδιοικητικών) στις 12 Δεκεµβρίου
ΓΙΩΡΓΟΣ ΧΡ. ΠΑΠΑΧΡΗΣΤΟΣ

Οι προθεσµίες και η αυτοδυναµία
Του ΗΛΙΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Η διενέργεια εκλογών στις 12 Δεκεµβρίου δεν συναντά θεσµικά εµπόδια, αφού η προκήρυξή τους µπορεί να ανακοινωθεί στις 15 Νοεµβρίου
Η φηµολογία για πρόωρες εκλογές τον Δεκέµβριο – µήνας που έχει µείνει ορφανός από εκλογές εδώ και έναν αιώνα – άρχισε να κυκλοφορεί την περασµένη Κυριακή και επιβεβαιώθηκε τη Δευτέρα µε τη διακαναλική συνέντευξη του Πρωθυπουργού. Η απόφαση αυτή, αν πρόκειται για απόφαση, αναζητεί την ηµεροµηνία της και την ερµηνεία της.

Ως προς την ηµεροµηνία, οι διαρροές επιµένουν για τις 5 ή, το πιθανότερο, τις 12 Δεκεµβρίου.

Πράγµατι, δεδοµένου ότι χρειάζονται τουλάχιστον 23 πλήρεις ηµέρες από την προκήρυξη µέχρι τη διενέργεια των εκλογών, η 5η Δεκεµβρίου εµφανίζεται απολύτως απίθανη. Προϋποθέτει τη διάλυση της Βουλής πριν από τον β’ γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών – ενέργεια θεσµικά και πολιτικά άκοµψη, αφού εκτός των άλλων, ακυρώνει πλήρως τον χαρακτήρα των εκλογών για την Αυτοδιοίκηση, δεδοµένου µάλιστα ότι η µεγάλη πλειοψηφία περιφερειών και δήµων θα κριθεί στις 14 Νοεµβρίου.

Η διενέργεια εκλογών στις 12 Δεκεµβρίου δεν συναντά θεσµικά εµπόδια αφού η προκήρυξή τους µπορεί να ανακοινωθεί στις 15 Νοεµβρίου, ενώ είναι σύµφωνη και µε τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού ότι θα «συνεκτιµηθούν» όλα τα δεδοµένα, άρα και το αποτέλεσµα του β’ γύρου. Ποια µπορεί όµως να είναι η πολιτική ερµηνεία µιας τέτοιας απόφασης;

Η πολιτική ερµηνεία. Μια ενδεχόµενη ήττα του ΠΑΣΟΚ στις αυτοδιοικητικές εκλογές της 7ης Νοεµβρίου δεν στοιχειοθετεί από µόνη της επαρκή δικαιολογία για να προσφύγει στις κάλπες µια κυβέρνηση πανηγυρικά εκλεγµένη πριν από 13 µήνες και η οποία διαθέτει ασφαλή κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Αλλωστε οι υποψήφιοι περιφερειάρχες που ενδεχοµένως θα ηττηθούν είναι, σχεδόν στην ολότητά τους, αυτοδιοικητικά ή κοµµατικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ που προέρχονται και αντιπροσωπεύουν τον σκληρό πυρήνα του κόµµατος και όχι την ευρύτερη κοινωνική πλειοψηφία που το ανέδειξε στην κυβέρνηση.

Ηττα του κόµµατος. Υπό την έννοια αυτή, µια ενδεχόµενη ήττα θα συνιστά κυρίως ήττα του κοµµατικού ΠΑΣΟΚ το οποίο, ιδιαίτερα όταν βρίσκεται στην εξουσία, ξεδιπλώνει τις πιο αλαζονικές όψεις της λειτουργίας του αδυνατώντας να αφουγκραστεί τον σφυγµό της κοινωνίας. Χαρακτηριστικό παράδειγµα η επιλογή Σγουρού για την Περιφέρεια Αττικής και η συνακόλουθη αδυναµία να αποτραπεί µια υποψηφιότητα, τύπου Δηµαρά, η οποία προσφέρει εύκολη διαφυγή σε δυσαρεστηµένους από την κυβερνητική πολιτική, που δεν θα ήθελαν να απαρνηθούν την παραταξιακή ταυτότητά τους.

Αναγκαίο κακό. Ο αντίλογος σε αυτή την προσέγγιση είναι ότι µια καταψήφιση των κοµµατικών επιλογών του ΠΑΣΟΚ θα µεταφραστεί (όχι µόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς) ως αποδοκιµασία της κυβερνητικής πολιτικής. Είναι όµως προφανές ότι µια περιοριστική οικονοµική πολιτική, στην έκταση και µε την ένταση που εφαρµόζεται, είναι αδύνατον να συγκεντρώνει την επιδοκιµασία των πολιτών. Μόνον ως αναγκαίο κακό µπορεί να αντιµετωπιστεί και εποµένως µια χαλαρή αντικυβερνητική ψήφος σε αυτοδιοικητικές εκλογές είναι η πιο ήπια µορφή διαµαρτυρίας που προσφέρεται στους πολίτες.

Συνεπώς πού βρίσκονται τα αδιέξοδα που επικαλέστηκε ο Πρωθυπουργός και ποια διέξοδο από τα αδιέξοδα µπορεί να προσφέρει η προσφυγή στις κάλπες; Φάντασµα χρεοκοπίας. Οσον αφορά την οικονοµική πολιτική, οι αγορές ήδη από την πρώτη στιγµή έδειξαν ότι δεν αρέσκονται σε πολιτικά παιχνίδια. Είναι εποµένως πιθανόν, αν πράγµατι οδηγηθούµε σε πρόωρες εκλογές, να δούµε κατά την προεκλογική περίοδο το φάντασµα της χρεοκοπίας ολοζώντανο µπροστά µας µε εκτίναξη των spreads και διαρροή κεφαλαίων, την οποία θα χρεωθεί η κυβέρνηση µε τις συνακόλουθες εκλογικές συνέπειες.

Διενέργεια εκλογών χωρίς εκ των προτέρων σαφή και ορατή την επόµενη κυβερνητική πλειοψηφία είναι πρακτικά αδιανόητη. Και το κρίσιµο ερώτηµα που άφησε αναπάντητο η συνέντευξη του Πρωθυπουργού είναι η επόµενη µέρα.

Γιατί έπειτα από µια ήττα στις αυτοδιοικητικές εκλογές δεν αρκεί το ΠΑΣΟΚ να επαναβεβαιώσει ότι θα είναι πρώτο κόµµα απέναντι σε µια πολλαπλά τραυµατισµένη Ν.Δ.

Μελλοντικές συµµαχίες. Θα πρέπει επίσης να διασφαλίσει την ενότητά του – και η εικόνα που έδειξε το τελευταίο δίµηνο ο κοµµατικός µηχανισµός δεν προσφέρει τα καλύτερα εχέγγυα. Ενώ µια ενδεχόµενη επικράτηση του Γιάννη Δηµαρά στην Αττική είναι πιθανόν να ανοίξει την όρεξη για συγκρότηση ενός κοµµατικού µορφώµατος µε αριστερό - λαϊκό λόγο που δύσκολα θα µπορεί να αποτελέσει αξιόπιστο κυβερνητικό εταίρο. Εποµένως, η προκήρυξη πρόωρων εκλογών προϋποθέτει ότι το ΠΑΣΟΚ θα µπορέσει µε αξιοπιστία να προδιαγράψει τις µελλοντικές συµµαχίες του, αφού δύσκολα θα ξαναβρεί (ακόµα και µε τον Νόµο Παυλόπουλου) την ασφαλή κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διαθέτει σήµερα.

Από τα ΝΕΑ