Κυριακή 7 Μαρτίου 2010

Μάθημα Θουκυδίδη στους υπουργούς

Με αποσπάσματα φιλοσόφων ο υπουργός Επικρατείας παρουσίασε τον κώδικα ηθικής δεοντολογίας στο Υπουργικό Συμβούλιο
Ποιος να το φανταζόταν ότι στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου της περασμένης Πέμπτης οι υπουργοί και υφυπουργοί θα παρακολουθούσαν μάθημα για τι ακριβώς έλεγαν ο Θουκυδίδης, ο Πλάτων, ο Κικέρων, ο Μακιαβέλι και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως τον 9ο μ.Χ. αιώνα!
Η έμπνευση ανήκει στον υπουργό Επικρατείας κ. Χ. Παμπούκη, ο οποίος επέλεξε αυτόν τον τρόπο για να παρουσιάσει τον κώδικα δεοντολογίας που συνέταξε για τους υπουργούς. «Αξιος άρχοντας είναι όποιος κατορθώσει να κάνει...
σπουδαία μια πολιτεία φαύλη» υπογράμμισε ο υπουργός, υπενθυμίζοντας τη γνωστή φράση του Πατριάρχη Φωτίου, εντυπωσιάζοντας τους συναδέλφους του. Οπως επίσης χρησιμοποίησε και μια άλλη: «Οι φαύλοι που περιστοιχίζουν τον άρχοντα, διαβάλλουν και το δικό του ήθος».

Ο κώδικας Παμπούκη έχει τίτλο Κανόνες Δεοντολογίας Πολιτικής Ηγεσίας και εγκρίθηκε την Πέμπτη από το Υπουργικό Συμβούλιο με την προϋπόθεση να... εκσυγχρονιστεί. Και τούτο γιατί ορισμένοι υπουργοί, όπως οι κκ. Δ. Ρέππας και Ευ. Βενιζέλος, είχαν κάποιες ενστάσεις.

Για παράδειγμα, στην εντολή ότι δεν θα δέχονται στο εξής δώρα άνω των 250 ευρώ, ζήτησαν χαριτολογώντας να εξαιρεθούν από τον κανόνα τα βιβλία. Ετσι «η μπάλα» πέρασε στους υπουργούς που κλήθηκαν να διαμορφώσουν τις δικές τους προτάσεις για την «ηθική της ευθύνης» ως τις 15 Μαρτίου. Οι Κανόνες Δεοντολογίας, όπως εξήγησαν οι εισηγητές, ο αντιπρόεδρος κ. Θ. Πάγκαλος και ο υπουργός Επικρατείας κ. Παμπούκης, εκ φύσεως δεν μπορούν να περιλαμβάνουν, σε περίπτωση παράβασης του κώδικα, καμία άλλη τιμωρία παρά μόνον την αποδοκιμασία εκείνου που δεν τους τή ρησε ή και την έκπτωσή του από το αξίωμά του.

Για να πειστούν οι υπουργοί, αφού για πρώτη φορά ετίθετο και μάλιστα σε συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου θέμα ηθικής και δεοντολογίας (μετά το γνωστό «σεμνά και ταπεινά» της προηγούμενης κυβέρνησης), ο κ. Παμπούκης επικαλέστηκε και τον Θουκυδίδη, τον Πλάτωνα, αλλά και τον Κικέρωνα και το έργο του Περί καθηκόντων που περιγράφει τις ηθικές δεσμεύσεις του ηγεμόνα. Είναι αυτές ακριβώς οι δεσμεύσεις που ο Μακιαβέλι, όπως σημειώθηκε, «θα διαλύσει ανάγοντας σε μοναδικό κριτήριο της ηθικής του ηγεμόνα την αποτελεσματικότητά του».
Το πιο εντυπωσιακό όμως είναι ότι εκτός των αρχαίων φιλοσόφων οι υπουργοί θυμήθηκαν και τον κ. Γ. Βουλγαράκη! Συζήτηση υπήρξε για την άποψη που είχε κυριαρχήσει επί ΝΔ ότι «το νόμιμο είναι και ηθικό».
Οπως τονίστηκε, «η κυβέρνηση θεωρεί ότι πέρα από τη νομιμότητα πρέπει να ισχύσουν και κριτήρια πολιτικής και αισθητικής που αφορούν τους σοσιαλιστές». Ποια είναι αυτά; Η καταδίκη κάθε είδους κερδοσκοπικής δραστηριότητας, καθώς και πολυτελούς και σκανδαλώδους διαβίωσης. Και κάπως έτσι διαμορφώθηκε η τελική διάταξη για τα δωράκια των υπουργών ως εξής:
«Αντικείμενα εκτιμώμενης, σύμφωνα με την αγορά, αξίας άνω των 250 ευρώ επιστρέφονται χωρίς καθυστέρηση, εξαιρουμένων όσων ανταλλάσσονται στο πλαίσιο των διεθνών σχέσεων της χώρας. Δώρα των οποίων η επιστροφή είναι για οποιονδήποτε λόγο δυσχερής, εκποιούνται στην ετήσια αγορά, τα έσοδα της οποίας εισφέρονται υπέρ του Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης». Με δυο λόγια, οι υπουργοί εφ΄ εξής θα πρέπει να αναρτούν σε ειδική ιστοσελίδα τα δώρα που λαμβάνουν.

ΔΩΡΑ ΚΑΙ ΔΩΡΑΚΙΑ
Σκάνδαλα με διαμάντια και κρύσταλλα
Μπελάδες έφεραν στον κ.Βαλερί Ζισκάρ Ντ΄Εστέντα διαμάντια που έλαβε ως δώρο από τον αφρικανό δικτάτορα Ζαν Μπεντέλ Μποκάσα. Ηταν πολύτιμα, αλλά έγιναν η αιτία να ξεσπάσει σκάνδαλο και να χάσει τις εκλογές του 1981.

Το ζεύγος Μπιλ και Χίλαρι Κλίντον προκάλεσε σκάνδαλο όταν αποκαλύφθηκε ότι εκτός από προσφορές αξίας 360.000 ευρώ είχε πάρει και δεκάδες δώρα, υποβαθμίζοντας, όπως ειπώθηκε, την αξία τους. Σε αυτά περιλαμβάνονταν μία κρυστάλλινη κανάτα αξίας 25.000 δολαρίων, ένα γλυπτό 38.000 δολαρίων και δύο καναπέδες αξίας 20.000 δολαρίων.

Το αβγό της Ντόρας και το πιστόλι του Καντάφι
Ο,τι δώρα έλαβε ως υπουργός Εξωτερικών η κυρία Ντόρα Μπακογιάννητα άφησε, κατά δήλωσή της, στο υπουργείο Εξωτερικών. Ανάμεσα στα δώρα ήταν και ένα τεράστιο... αβγό με ένα ρολόι χρυσό στο κέντρο και δύο κριάρια στο άνω μέρος, δώρο από περιοδεία της στα Εμιράτα: «Ηταν τόσο μεγάλο που με δυσκολία το βάλαμε στο αεροπλάνο», έλεγε.

Οταν ο Ανδρέας Παπανδρέου συνάντησε τον συνταγματάρχη Καντάφι στην τέντα στη Λιβύη, ο λίβυος ηγέτης του δώρισε ένα πιστόλι ρωσικής κατασκευής.

Το συλλεκτικό αυτό πιστόλι βρίσκεται σε ειδική προθήκη στην οικία της κυρίας Δήμητρας Λιάνη.

ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΚΑΙ ΑΛΛΟΥ
ΣΤΙΣ ΗΠΑ
Οι κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ δημοσιεύουν κάθε χρόνο τον κατάλογο όλων των δώρων που δέχθηκαν οι υπηρεσιακοί παράγοντες, από τον πρόεδρο ως τους πρεσβευτές και τις συζύγους τους. Στην πραγματικότητα κανείς δεν πρέπει να δέχεται δώρα, γιατί κινδυνεύει να καταδικαστεί ακόμη και σε φυλάκιση. Αν το δώρο είναι μεγαλύτερης αξίας τότε σε περίπτωση που το κυβερνητικό στέλεχος δεν μπορεί να αρνηθεί να αποδεχθεί (για να μην προκληθεί διπλωματικό επεισόδιο) το δώρο πηγαίνει κατευθείαν στην Υπηρεσία Δώρων των ΗΠΑ (GSΑ). Τα δώρα που δέχεται ο πρόεδρος των ΗΠΑ τοποθετούνται στην προεδρική βιβλιοθήκη- κάθε πρώην πρόεδρος έχει και από μία- στη μόνιμη συλλογή του Λευκού Οίκου, η οποία σήμερα αριθμεί περισσότερα από 42.000 αντικείμενα.

ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ
Είναι στη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε προέδρου η αποδοχή οποιουδήποτε δώρου, αφού δεν υπάρχει κάποιο πλαφόν στην αξία των δώρων, αλλά και το τι θα κάνει στη συνέχεια. Αν δηλαδή το κρατήσει (και θα το γνωρίζουν οι πολίτες) ή θα το αφήσει στο ειδικό κρατικό τμήμα για να εκτεθεί για το κοινό.

ΣΤΗ ΒΡΕΤΑΝΙΑ
Ο πρωθυπουργός δεν δέχεται δώρα. Οταν δεν μπορεί να αρνηθεί, τα δώρα καταλήγουν στο κράτος. Με τη λήξη της θητείας του μπορεί να επιλέξει ένα για τον εαυτό του. Κατά τη διάρκεια της πρωθυπουργίας της η κυρία Μάργκαρετ Θάτσερ δέχτηκε ένα πολύτιμο σύνολο με κολιέ, βραχιόλι, δαχτυλίδι και σκουλαρίκια από κοράλλι και χρυσό. Αφού το απόλαυσε κατά τη διάρκεια της θητείας της, υποχρεώθηκε να το παραδώσει στο κράτος. Το 1997 ο κ. Τόνι Μπλερ ήταν ένας από τους λίγους αρχηγούς ο οποίος επέστρεψε από τη συνάντηση των «G8» στο Ντένβερ χωρίς το ρολόι των 15.000 ευρώ, δώρο της εταιρείας Ρόλεξ. Οπως ορίζει ο βρετανικός νόμος, υποχρεώθηκε να το αρνηθεί.
Από ΤΟ ΒΗΜΑ